25 jaar Graspop: op zoek naar een zanger zonder grijze haren

Graspop onderging op organisatorisch vlak tal van evoluties. Van een eendaags festival met één podium naar een vierdaags gebeuren met twee hoofdpodia die elkaar voortdurend afwisselen (deze keer op een andere plek) en daarnaast nog tal van tenten waar de subgenres en minder bekende acts zich mogen uitleven. Wat de publiekstrekkers betreft is die evolutie er veel minder. Graspop is ook deels het festival waar de tijd bleef stilstaan.

Toen Graspop in 1996 (eendaags) en 1997 (tweedaags) opstartte als een gloednieuw metalfestival prijkten Iron Maiden, Megadeth en Alice Cooper bovenaan de affiche. In 2022 zijn dat nog steeds exact dezelfde bands. Hoofdacts die, Megadeth uitgezonderd misschien, bij die eerste edities al over hun artistieke hoogtepunt waren.

Zeventigers

Dinosauriërs van de rock worden die large-than-lifefiguren en -bands vaak genoemd. Klassiekers in het genre. Verbroedering op de wei, het tribale gebeuren van de Verenigde Naties der Staalharde Muziek op zijn best. Maar hoelang nog? Het wordt steeds meer zoeken naar een zanger zonder grijze haren. Graspop is een festival geworden waar zeventigers headliners zijn: Klaus Meine van The Scorpions is 74, Ian Gillan van Deep Purple liefst 76. Ook Rob Halford van Judas Priest stapte onlangs op tram 7, net zoals David Coverdale van Whitesnake en Nicko McBrain, de sympathieke drummer van Iron Maiden. Bruce Dickinson van diezelfde Britse hardrockpioniers zou je haast een jonkie gaan noemen met zijn 63. Al die groepen spelen songs die iedereen kan meezingen. Dat is en blijft hun sterkte.

Er staan op deze jubileumeditie vijftig bands voor een eerste keer op Graspop. Daar horen ook The Offspring (bezwaarlijk hardrock te noemen) en British Lion (het hobbygroepje van de bassist van Iron Maiden) bij. Eerder krasse knarren dan jonge honden. Om voldoende vers bloed aan te brengen evolueert Graspop al even meer van hardrock- en metalfestival naar eentje van alle (hardere) gitaarmuziek. Grootheden uit de hardcorepunkscene en de emocore krijgen ook hun eigen hoekje. Net als de satanische country van Me And That Man. Of het Oekraïense Jinjer, dat het oorlogsfront even mag verlaten. Vrijheid in verscheidenheid. Als het maar luid is, beweerde Lemmy van Motörhead al.

Er valt een duidelijke impuls aan Belgische bands op te merken. Mogelijk onder invloed van Alcatraz in Kortrijk, het kleinere broertje van Graspop dat zijn eigen Belgische podium heeft. Vlaanderens groten als Amenra en Stake staan opnieuw op Graspop. Net als de grapjassen van Fleddy Melculy, de blackmetal-act Lalma van John Roan (Arsenal) en ook de jonge thrashmetalhonden van Evil Invaders of het vileine Toxic Shock, die elk hun eigen fans aanbrengen naar de Kempense wei.

En ze staan er zeker, de ‘jongere’ hoofdacts. Het Deense Volbeat en het Zweedse Sabaton, beide opgericht rond de millenniumwisseling, sluiten in Dessel elk een hoofdpodium af. Toch blijft het afwachten wat er met het festival staat te gebeuren zodra de grote dinosauriërs verdwijnen. We horen steeds vaker over oudere rockers die wegvallen. Met pensioen gaan, de stem of de kracht niet meer hebben om nog door te gaan. Niet iedereen wil als Lemmy of Arno sterven op het podium. Dan kan wel eens een probleem gaan vormen. Volwaardige vervanging van de wacht is er niet.

Nu, er zijn wel grote metal-acts die het genre overheersen en overstijgen. Maar die heeft Graspop Metal Meeting niet op de affiche. Rammstein speelt deze zomer op eigen kracht in Oostende en doet volgende zomer ook al twee keer het Koning Boudewijnstadion aan. Metallica (en promotor Live Nation) prefereert Rock Werchter boven Graspop. Ondanks de herhaalde lokroep van de organisatoren in Dessel. En de Amerikaanse metalgiganten Slipknot staan in augustus op Pukkelpop. Al kan dat ook een agendakwestie zijn.

Vrolijke bende

Toch komt lang niet alleen Nonkel Metal met bierbuik en leren vest vol logo’s van vergane glories naar Graspop. Er zijn veel twintigers en dertigers terug te vinden. Die de muziek leerden kennen als een soort ritus. Tieners zijn er minder, aangezien Graspop midden in de examenperiode valt. Het jonge volkje komt voor de sfeer, voor de unieke beleving. Want op die formule zit geen sleet. In Dessel wordt vier dagen lang verbroederd. Ondanks het zwart en het leer is er geen vrolijkere bende te vinden in festivalland. Graspop mag terecht feest vieren en klinken op dit jubileum. Maar op het podium gebeurt dat met een vals gebit. Wat de toekomst brengt is onduidelijk.

Zal Graspop steeds meer de kaart van de beleving gaan trekken? Erbij willen horen blijft dan van belang, een sterk merk uitstralen ook, al zijn de namen minder groot(s) en legendarisch. Het totaalpakket wordt zo belangrijker. Samen klinken en verbroederen en toch nog steeds meezingen met nummers die iedereen kent? Tributebands als Bizkit Park, The Perfect Tool en Van Hagar staan nu al ’s nachts op de Kempense wei geprogrammeerd, om iedereen zich hees te laten schreeuwen tot in de vroege uurtjes. Graspop gaat door tot de laatste man overeind staat.

Graspop Metal Meeting 25, van 16 tot 19 juni in Dessel