Zijn CO2-stofzuigers dé oplossing voor de klimaatverandering?

Met speciale installaties CO2 ‘opzuigen’ uit de lucht, zoals bomen dat doen, is misschien realistischer dan gedacht. Lange tijd werd de techniek weggezet als een al te complexe en dure noodoplossing om de klimaatcatastrofe af te wenden. Nu blijkt dat ‘carbon capture’ alvast veel goedkoper is geworden.

Met een ingewikkelde installatie een ton CO2 uit de lucht ‘trekken’, kostte zeven jaar geleden nog 600 euro. Vandaag is dat ongeveer 100 euro. Dat staat in het vakblad Joule. Het gerenommeerde wetenschappelijke magazine Nature acht het nieuws waardevol genoeg om er eveneens aandacht aan te besteden.

Speciale torens

CO2-stofzuigers zijn duur omdat ze erg complex zijn. Om het broeikasgas uit de lucht te halen, wordt de lucht door speciale torens geblazen. Die lucht bevat kaliumhydroxide. Als die stof in de atmosfeer CO2 tegenkomt, reageert ze daarmee: samen vormen ze het veel onschuldiger kaliumcarbonaat.

Na enige verwerking maken ingenieurs daar kaliumcarbonaatkorrels van, en als ze daar de CO2 uit halen, kan die onder de grond weggestopt worden of kun je er een synthetische brandstof mee brouwen die geen extra CO2 meer in de atmosfeer pompt en minder dan 1 euro per liter kost.

Alle onderdelen van dat proces zijn ondertussen zo veel goedkoper, dat de techniek economisch haalbaar lijkt te worden, schrijven de onderzoekers, die een erg volledige economische analyse maakten. “We publiceren deze paper omdat we willen dat de optie serieus genomen wordt”, schrijven ze.

Lees ook het standpunt van opiniërend hoofdredacteur Bart Eeckhout: "Eén slim bedrijf in Canada gaat de wereld niet redden. Carbon Engineering is James Bond niet." (+)

Bill Gates

Onafhankelijke collega’s bevestigden dat hun berekeningen degelijk zijn, maar wel zijn deze onderzoekers aan de slag zijn voor Carbon Engineering in Canada, een van de weinige bedrijven die zich met deze vorm van ‘geo-engineering’ bezighouden. Het is opgericht door Microsoft–topman Bill Gates, samen met de fysicus David Keith (Harvard University in Cambridge) en de teerzandmagnaat Norman Murray Edwards.

Hier en daar oogsten de onderzoekers van Carbon Engineering lof met hun paper. “Ze delen bedrijfsgevoelige informatie, zodat ook de sceptici kunnen zien hoezeer de kosten dalen”, reageert bijvoorbeeld Stephen Pacala, codirecteur van een CO2-onderzoeksplatform aan Princeton University.

Pionier Klaus Lackner (Arizona State University) stelt: “Carbon Engineering komt heel erg dicht bij een economisch haalbare oplossing.” Al geeft hij toe dat dat laatste ook erg afhangt van lokale energieprijzen en subsidiebeleid.

Kleine fractie

Maar dat alle scepsis nu wegvalt, lijkt onwaarschijnlijk. “In theorie klopt het dat we alle opties moeten inzetten, maar deze aanpak is strijdig met de andere methodes”, reageert de milieu-econoom Aviel Verbruggen (Universiteit Antwerpen). “Je blijft in de cyclus van de fossiele brandstof steken. Deze techniek kan slechts een heel kleine fractie van de CO2-uitstoot door fossiele brandstof wegwerken, maar geeft het idee dat fossiele brandstof geen probleem zou zijn omdat je ze kunt omzetten in een klimaatneutrale versie. Als je bovendien veel geld in de techniek pompt, blijft er minder over voor onder andere wind- en zonne-energie, die al veel meer slagkracht hebben.”

Bovendien is 100 dollar voor een ton CO2 nog altijd erg veel. De CO2-prijs per ton (als een soort belasting in bepaalde sectoren) is nu 20 dollar. Verbruggen: “Gates zal nog veel moeite moeten doen om dat te halen, en het zou ook op veel grotere schaal moeten gebeuren om echt impact te hebben. Het is glashelder dat de economische logica de doorslag zal geven. Vandaag zijn de prijzen voor hernieuwbare energie zeer scherp gedaald, en dat zet zich door. Die technologieën winnen deze strijd.”