WhatsApp wijzigt voorwaarden rondom privacy: waar zeg je eigenlijk ja tegen?

Wat gaat WhatsApp precies doen?

Alle gebruikers moeten straks akkoord gaan met een update van de gebruiksvoorwaarden om de dienst na 8 februari te kunnen blijven gebruiken. Sinds begin dit jaar verschijnen de nieuwe voorwaarden al als popup in de app.

Daarin staat een passage die wereldwijd tot veel kritiek leidde van gebruikers en privacyvoorvechters: dat WhatsApp gebruiksgegevens gaat delen met eigenaar Facebook. Dat gegeven op zichzelf is een angstbeeld. Voor de verkoop van gerichte advertenties is Facebook afhankelijk van gegevens van haar gebruikers. De grootste zorg is dat Facebook die kan combineren met data over het gedrag van gebruikers op WhatsApp, dus bijvoorbeeld over degenen met wie je gesprekken voert.

Zeg ik daar inderdaad ‘ja’ tegen?

WhatsApp deelt niet zomaar gegevens met Facebook, haast de dienst zich te melden, nadat ze gebruikers zag overstappen naar andere apps. Facebook en WhatsApp delen gegevens over de gebruiker met bedrijven die van de diensten van Facebook gebruik maken. Zo kun je bijvoorbeeld een factuur betalen met Facebook Pay als je contact hebt met de klantenservice van een bedrijf via WhatsApp. Of betalen via WhatsApp voor iets dat je via een advertentie op Instagram hebt gekocht. Of je kunt een bericht in WhatsApp versturen naar een bedrijf via reclame op Facebook.

Maar kan Facebook niet toch meelezen met mijn berichten straks?

Gesprekken en telefoontjes via WhatsApp zijn beveiligd met zogeheten end-to-end-encryptie, wat betekent dat WhatsApp zelf niet eens bij de inhoud kan. Je contactenlijst wordt niet gedeeld, en groepen in WhatsApp blijven privé.

De data die de dienst nu wil kunnen delen met Facebook zijn zogeheten metadata: het unieke ID van je telefoon, hoe vaak je WhatsApp gebruikt en wanneer je dat voor het laatst hebt gedaan. Overigens gebeurt dat al voor het grootste deel van de 2 miljard gebruikers, omdat ze nooit hebben aangegeven dat het níet mocht. En niet alles is alleen maar commercieel. Die metadata zijn bijvoorbeeld nodig om te kunnen zien of je app toe is aan een update.

Wat nu vooral veranderd lijkt, is dat gebruikers expliciet toestemming moeten geven. WhatsApp deelt deze gegevens van veruit het grootste deel van haar gebruikers al sinds 2016 met Facebook.

Geldt dit voor alle WhatsApp-gebruikers?

Nee. Hoewel Europese gebruikers dus verplicht akkoord moeten gaan met de nieuwe voorwaarden, mag WhatsApp onder de Europese privacywetgeving geen data delen met Facebook op straffe van hoge boetes. In de praktijk verandert er voor Europeanen dus niets: WhatsApp blijft gebonden aan die privacywet.

Wat als ik WhatsApp niet vertrouw?

Er zijn alternatieven. Berichtendiensten Telegram en Signal, die privacy als speerpunt hebben, zagen de afgelopen dagen het aantal gebruikers enorm toenemen doordat mensen WhatsApp de rug toekeerden. Telegram kreeg er in 72 uur 25 miljoen gebruikers bij. En Signal is nu een van de meest gedownloade apps in de appwinkels van Apple en Google. Daarbij trouwens een handje geholpen door een instructie van Tesla-eigenaar Elon Musk, die vorige week aan zijn 42 miljoen volgers op Twitter stuurde: ‘gebruik Signal’.