Voor u uitgelegdTechnologie
We gebruiken ze dagelijks, maar wat zijn bits en bytes eigenlijk?
Hoeveel geheugen heeft je computer? Hoe snel laadt die smartphone? Het antwoord krijg je in bits en bytes, maar wat zijn dat eigenlijk? En wat is het verschil tussen de twee? We leggen het uit.
Computers, telefoons, usb-sticks, de snelheid van een internetverbinding: zodra iets digitaal is, wordt capaciteit aangeduid in bits en bytes. Kilobytes, megabytes, megabits per seconde, of ergens past 256 gigabyte op aan apps, foto’s en muziek. Wat betekenen al deze termen? Er zijn uitzonderingen op deze uitleg, maar na het lezen van dit stuk snap je de basis.
Een computer krijgt instructies over wat hij moet doen in zogenoemde binaire code. Binair wil zeggen dat er twee mogelijkheden zijn. ‘Aan’ of ‘uit’, of ‘waar’ of ‘niet waar’ en in getallen 1 of 0. Meer opties zijn er niet.
Een bit is de kleinste eenheid waarin je informatie kunt opslaan. Dat is die 1 of een 0. Met een byte wordt in de meeste gevallen een verzameling van 8 bits bedoeld, de standaard byte.
Het woord ‘byte’, dat (iets anders geschreven) ook hapje betekent, is in 1956 bedacht door de Duits-Amerikaanse computerwetenschapper Werner Buchholz, die bij IBM aan een computer werkte en verwarring over bits en bytes wilde voorkomen.
Een byte bevat dus op 8 plekken een bit die ofwel 1 ofwel 0 is. Op die manier kun je informatie opslaan in een byte.
Omdat er 8 keer 2 posities te vullen zijn, kun je met één byte 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2, oftewel 28 mogelijkheden maken. Dat zijn er 256. Dit is de reden dat de opslagcapaciteit van harde schijven, telefoons en usb-sticks een veelvoud zijn van het getal 8: 64, 128 of 512: het moet deelbaar zijn door 8.
Vervolgens kun je bytes bij elkaar stoppen. 1.000 bytes is een kilobyte. Daarop volgen steeds waarden als de macht van een kilobyte:
1.000 bytes = 1 kilobyte (dus 8.000 bits)
1.0002 bytes = 1 megabyte (dus 1.000 keer 1.000 bytes)
1.0003 bytes = 1 gigabyte
En zo kun je tot terabytes, petabytes, exabytes en verder gaan. Digitale informatie wordt opgeslagen als een combinatie van een hoeveelheid bytes. Dat zijn dus uiteindelijk lange regels bits: dat is binaire code.
Internetsnelheid wordt vaak uitgedrukt in Mb per seconde. Dat zijn megabits per seconde, de afkorting voor megabyte is een hoofdletter B, dus MB. Ook hier geldt: een byte bevat 8 bits. Dus een megabyte is 8 megabits. Heb je een internetsnelheid van 100 megabit per seconde, dan kun je 100:8=12,5 megabyte per seconde downloaden. Dat is 100.000.000 keer ‘waar’ of ‘niet waar’ per seconde.
