‘We gaan van een tachtiger weer iemand van vijftig kunnen maken’: Vlaams verouderingsexpert Kris Verburgh

De komende dagen duikt Kris Verburgh onder in de JPMorgan Healthcare Conferentie. Hij zit daar als adviseur van het Longevity Vision Fund, een fonds van 100 miljoen dollar dat investeert in de laatste technologieën om mensen op een gezonde manier ouder te laten worden. Zelf wacht hij die nieuwe technologieën niet af. Verburgh zet alles op alles om zijn lichaam zo jong mogelijk te houden: gezond eten, bewegen, en ook voedingssupplementen slikken. Waaronder het gloednieuwe NMN, een middel dat een gunstige invloed zou kunnen hebben op veroudering.

Wat is NMN?

“NMN is een middel dat bepaalde genen activeert die beschermend zijn. Als mens besta je uit DNA. Dat geheel van DNA heet ‘genoom’. Er bestaat ook zoiets als ‘epigenoom’. Dat is de aan- en uit-schakelaar voor je genen. De mens heeft evenveel genen als een gemiddelde worm. Maar de mens is complexer dan een worm dankzij het epigenoom. Ik vergelijk dat graag met een piano. De pianotoetsen zijn de genen. De pianist, die beslist welke toetsen hij hoe hard aanraakt, is het epigenoom.”

NMN is de pianist die de juiste genen beroert. Maar houdt het ook veroudering tegen?

“We moeten voorzichtig zijn met gezondsheidsclaims. Er is nog meer onderzoek nodig. Maar van alle voedingssupplementen die er zijn, is NMN één van de meest veelbelovende om veroudering te vertragen. In onderzoek zie je dat het oude muizen wat kan verjongen.”

Maar het is geen wonderserum voor een eeuwige jeugd?

“Zeker niet. Met alleen voedingssupplementen kom je er niet. Om veroudering tegen te gaan, hebben we biotechnologie nodig. Dat is technologie die inspeelt op de werking van de cellen. Door bijvoorbeeld genen te veranderen. Of te herprogrammeren. Als je enkel NMN neemt, ga je in het beste geval de veroudering een klein beetje kunnen vertragen. Er is een meer geïntegreerde aanpak nodig. Daarvoor zit ik hier nu in San Francisco. Ik praat met onderzoekers en professoren die nieuwe technologieën ontwikkelen om veroudering aan te pakken.”

Neemt u ook andere voedingssupplementen?

“Jazeker. Ik neem bijvoorbeeld fisetine. En vitamine D. Jodium. Magnesiummalaat. Zink. B-vitamines. Om ervoor te zorgen dat ik geen tekorten heb. Want zelfs al eet je gezond, dan nog kom je niet aan alle stoffen in de juiste mate. Je moet al gigantische hoeveelheden groenten en noten eten om voldoende magnesium binnen te krijgen.”

Zouden we met z’n allen aan de voedingssupplementen moeten gaan? En zoja, waarom komt de Hoge Gezondheidsraad dan niet met zo'n advies?

“Dat is een goeie vraag. De aanbevolen dosissen zijn voldoende om niet dood te gaan. Maar het zijn daarom niet de optimale dosissen. Heel wat wetenschappers vinden dat bijvoorbeeld de dosissen vitamine D en vitamine B12 aanzienlijk hoger dienen te zijn dan wat overheden aanraden. Niet voor niks worden adviezen de jongste jaren steeds maar in de hoogte bijgesteld.”

U bent 33, leeft gezond, neemt supplementen die veroudering tegengaan. Hebt u een lichaam dat, objectief gemeten, jónger is dan 33?

“We zijn ermee bezig om dat te kunnen meten. Ik ben mee verantwoordelijk voor de Xprize. Dat is een prijs van 5 tot 15 miljoen dollar voor het eerste wetenschappelijke team dat veroudering kan omkeren. Om die prijs te kunnen uitreiken, moeten we kunnen meten of mensen verjongd zijn. We hebben nog geen goeie manieren om dat te doen. De chronologische leeftijd is hoe oud je bent op je paspoort. De biologische leeftijd is hoe oud je echt bent. Je kan bijvoorbeeld chronologisch vijftig zijn en door ongezond te leven biologisch zestig zijn. Wie de manier vindt om dat correct te meten, vindt de heilige graal in het verouderingsonderzoek. Tot dan moeten we het doen met de rudimentaire methoden, zoals bloedwaarden, scans of ECG’s.”

We worden in de toekomst 200 jaar, zegt u in uw publicaties. Is dat letterlijk te nemen? Of met een korrel zout?

“We gaan naar een toekomst waarin mensen veel langer gaan leven. Steeds meer experimenten tonen aan dat het mogelijk is om veroudering niet enkel te vertragen, maar ook om te keren. Er zijn studies waarin oude muizen werden verjongd. Dat waren muizen die vergrijsd waren, kale plekken hadden en een rug met osteoporose. Na epigenetische therapie kregen ze weer een glanzende, zwarte vacht, konden hun organen beter regenereren en werden ze actiever.”

“Dergelijke studies tonen aan dat het mogelijk is om veroudering gedeeltelijk om te keren. Daarmee zou je van een tachtigjarige man weer iemand van vijftig kunnen maken. Heel veel wetenschappers zijn daarmee bezig. Daar worden nu jaarlijks honderden miljoenen dollars in geïnvesteerd. Omdat men zich ook steeds meer realiseert dat het aanpakken van veroudering de beste manier is om vele ziektes tegen te gaan. Dementie. Hart- en vaataandoeningen. Welke zin heeft het om miljarden uit te geven aan onderzoek naar dementie als je niet de wortel aanpakt? De wortel is veroudering. Overal zie je nu die verschuiving. Aan onderzoekscentra. Bij universiteiten. Zelfs Google is daarmee bezig.”

“De jongste honderd jaar hebben we onze levensduur verdubbeld. Van 45 naar bijna 90. We gaan naar een toekomst waarin biotechnologie dat nog verder zal verlengen. Kinderen die nu geboren worden, hebben 50 procent kans om 105 te worden, zegt men. Ik vind die voorspellingen onderschat. We gaan door het biologische plafond van 120 breken dat homo sapiens kenmerkt. Er zijn wetenschappers die zeggen dat de kinderen die 135 jaar worden, nu al geboren zijn. Biotech gaat onze levens compleet veranderen.”

Biotech: allemaal goed en wel. Maar gaan we niet gewoon blijven doodgaan aan kanker? Want dat kunnen we nog altijd niet genezen.

“Immuuntherapie biedt al heel goeie resultaten. Er zijn kankers waaraan je tien jaar geleden nog doodging, maar waarvan je nu kan genezen. Die evolutie zal zich nog verder doorzetten. Maar dat is nu net het punt: pak veroudering aan en je krijgt ook minder kankers.”

Brengt ons bij een ethisch debat. Hoort sterfelijkheid niet gewoon bij het leven?

“Zeker. Maar het is de bedoeling die sterfelijkheid uit te stellen en mensen zo lang mogelijk gezond te houden. Er komt een tsunami van ouderen aan. De overheid anticipeert daar niet op. Dat wordt onhoudbaar in de toekomst. Mensen moeten jong en gezond blijven. Anders komen we in de problemen met de pensioenen en de kosten voor de gezondheidszorg. 86 procent van de kosten van de gezondheidszorg gaat vandaag naar verouderingsziektes.”

Waar ligt de grens? Krijgen we straks kinderen op ons tachtigste?

“Mensen gaan zich op andere manieren kunnen voortplanten. We gaan naar een toekomst waarin mensen op latere leeftijd kinderen krijgen. In de toekomst zie ik artificiële baarmoeders. En zie ik het gebeuren dat gewone lichaamscellen kunnen veranderd worden in eicellen of spermacellen, zodat bijvoorbeeld een homokoppel een biologisch kind kan krijgen.”

We zitten niet allemaal aan de NMN of aan de basis van de biotechrevolutie. Wat kan een gewone sterveling vandaag doen om zo oud mogelijk te worden?

“Het belangrijkst is onze levensstijl. Voor onze voeding: minder vlees, dierlijke producten, suikers en zetmeel. Meer groenten en gezonde vetten. Sporten. Niet roken. Positieve psychologie. Stressreductie. Gelukkig in het leven staan. Voldoende slapen. Aangevuld met voedingssupplementen die in het beste geval de veroudering wat kunnen vertragen. Zoals NMN of fisetine.”