Wat doet een jaar leven in de ruimte met je?

"De borstel en de tube zweefden weg als ik vergat ze met klittenband aan de muur of aan mijn broek te plakken", schrijft Kelly. "Ik moest de tandpasta doorslikken en naspoelen met water dat ik met een rietje uit een zak slurpte. Een goede manier om te spoelen in de ruimte is er niet. Ook de spuug vliegt overal naartoe en blijft door de oppervlaktespanning aan de huid plakken, in plaats van eraf te druipen."

"De ruimtereis was een aanslag op mijn lichaam. De eerste paar weken plaste ik veel overtollig vocht uit. Daarna voelde het alsof ik 24 uur per dag op mijn hoofd stond: druk op de oren, een opgezet gezicht, rode huid. We aten de hele dag tortilla's omdat die lang houdbaar waren en niet kruimelden. Naar het toilet gaan, was een uitdaging zonder zwaartekracht. Douchen kon niet. Verder duurde het lang voordat ik min of meer rechtop zweefde. Nieuwelingen vliegen in een supermanhouding. Ze botsen overal tegenop en stoten voortdurend spullen van de wanden."

"De herrie in het ruimtestation wende nooit. Het geluid van de ventilatoren en het gezoem van de elektronica was onontkoombaar. Ik moest telkens boven het lawaai uitschreeuwen en gaf mijn oren wat rust met oordoppen. Ik luisterde naar opnamen van zingende vogels en de wind door de bomen. Het is moeilijk uit te leggen hoezeer een astronaut daarboven de natuur gaat missen."

Vuilniswagen

"Het ruimtestation rook als een nieuwe auto vanwege de gassen die vrijkwamen uit de apparatuur. Verder hing er een zweem van lichaamsgeur en afval. Hoewel we afvalzakken altijd zo goed mogelijk afsloten, konden we ze maar eens in de zo veel maanden wegdoen, als er een bevoorradingsschip kwam dat op de terugweg dienstdeed als vuilniswagen."

"Ik voelde een lichte huivering toen het tot me doordrong dat ik een jaar in ISS zou blijven. Het had veel weg van een gevangenis. Het was er donker en koud. Ik kon niet naar buiten. Waar begon ik aan? Dat jaar voelde als een eeuwigheid. Ik miste mijn vriendin en mijn twee dochters. Ik was bang dat er thuis iets vreselijks zou gebeuren, ik er niet bij kon zijn. Of andersom. De dood lag voortdurend op de loer. Apparatuur die ons in leven moest houden, ging aan de lopende band kapot. Er kon een stuk ruimteschroot door de wand komen zetten. De concentraties CO2 in ISS waren ongezond hoog en er kon een ammoniaklek ontstaan. Ik sliep altijd met één oog open."

"Ondanks alle gevaren en moeilijkheden ben ik in totaal drie keer in de ruimte geweest, twee keer met de spaceshuttle en de laatste keer met de Sojoez naar ISS. Voor mij waren de ruimtereizen een bewijs dat je iets kan bereiken als je dat wilt. Als kind van een alcoholist en met een gedrag dat ze nu adhd noemen, kwam ik moeilijk mee op school. Maar na het lezen van het boek The Right Stuff, over de eerste piloten in de ruimte, meldde ik me aan bij de Amerikaanse luchtmacht. Ik werd testpiloot. Destijds gold de spaceshuttle als het moeilijkste luchtvaartuig om te besturen. Ik wilde dat ding vliegen en klopte aan bij NASA."

"Elke lancering was ik weer verbaasd hoe krachtig de motoren waren. Ik was verbaasd over de schoonheid van de aarde. Ik nam het overweldigende blauw in me op, de wolken, het gevarieerde landschap en de dampkring. Verder was er alleen het zwarte vacuüm van de kosmos."

Magie

"Mensen vragen me vaak naar de relevantie van ruimtemissies en de hoge kosten die ermee waren gemoeid. Ik antwoord dan: hoeveel is het waard als twee voormalige aartsvijanden samen op ontdekkingsreis gaan en wetenschappelijke kennis vergaren? Hoeveel is het waard als Amerikanen en Russen teamgenoten en vrienden voor het leven worden?"

"Terug op aarde had ik koorts, mijn huid voelde alsof ik in brand stond, mijn benen waren zo gezwollen als waterballonnen. Maar ik mis de magie van de ruimtereis. Ik mis de astronauten daarboven. Ik mis het uitdagende werk in het heelal. Misschien vlieg ik ooit naar Mars. Tot die tijd spoor ik anderen aan om de ruimte in te gaan. Ik vertel over dat jongetje dat op zijn kop kreeg omdat hij zijn huiswerk niet deed. Tot hij de motivatie en de gelegenheid kreeg om zijn droom na te jagen."