Zondag 04/06/2023

Waarom mensen elkaar vermoorden en dieren niet

null Beeld thinkstock
Beeld thinkstock

Er gaat geen dag voorbij of er bereikt ons nieuws over moord en geweld. Terwijl de meeste diersoorten elkaar nooit geweld aandoen, worden elke dag mensen vermoord door hun medemens. Sommigen geloven dat het een cultureel verschijnsel is, maar onderzoekers hebben ontdekt dat we ons gewelddadig gedrag hebben geërfd van onze voorouders.

Arno Van Hauwermeiren

Wetenschappers aan de Estación Experimental de Zonas Árides in Spanje leggen in een paper uit hoe genetica voor een groot stuk verantwoordelijk is voor ons gedrag. In de paper, die gepubliceerd werd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature, staat te lezen dat onze evolutie ook ons geweld heeft gevormd.

Sommige dieren, zoals primaten en mensen, doen elkaar geweld aan. Maar van andere dieren, zoals walvissen en vleermuizen, is geen bewijs dat ze ooit geweld gebruiken tegen elkaar. De Spaanse wetenschappers verzamelden informatie over vier miljoen sterfgevallen bij 1.024 zoogdieren over de laatste 50.000 jaar. Ook ongeveer 600 mensenpopulaties werden geanalyseerd.

Deze grafiek toont de graad van dodelijke agressie onder zoogdieren. De agressie stijgt naarmate de kleur verandert: geel betekent weinig agressie, donkerrood betekent veel agressie. Lichtgrijs betekent geen agressie. Beeld Estación Experimental de Zonas Áridas
Deze grafiek toont de graad van dodelijke agressie onder zoogdieren. De agressie stijgt naarmate de kleur verandert: geel betekent weinig agressie, donkerrood betekent veel agressie. Lichtgrijs betekent geen agressie.Beeld Estación Experimental de Zonas Áridas

Geneigd tot geweld

0,3 procent van de sterfgevallen bij oude zoogdieren was het gevolg van geweld. Dat percentage steeg in de loop van de geschiedenis gestaag. En vandaag wordt voorspeld dat dat percentage bij mensen zal stijgen naar liefst 2 procent, dat is meer dan zes keer hoger dan bij oude zoogdieren. Volgens de onderzoekers toont dit aan dat geweld bij mensen een neiging is die in duizenden jaren is versterkt.

Mark Pagel, een wetenschapper aan de University of Reading, nam de studie onder de loep. "Wereldwijd sterft vandaag één persoon op 10.000 door moord", vertelt Pagel aan Daily Mail. "Onze evolutie vertelt ons dat dodelijk geweld niet snel zal verdwijnen."

Cultuur

We hebben ons gewelddadige gedrag dus te 'danken' aan onze voorouders. Maar volgens de onderzoekers kan cultuur het geërfde geweld ook beïnvloeden. "De monopolisering van gelegitimeerd geweld door de staat kan geweld stevig terugdringen", zo stellen de wetenschappers in hun paper.

Het is dus aan de staten zelf om met een krachtig en correct beleid geweld in te dijken, ook al zijn we evolutionair geprogrammeerd om elkaar pijn te doen.

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234