Mars
Voor het eerst hard bewijs: er stroomt water op Mars
Voor het eerst is er nu hard bewijs: af en toe, hier en daar, stroomt er ook nu nog water op Mars - een klein beetje. Pekelwater is het - volledig verzadigd met verschillende zouten. Dankzij die smeltpuntverlagende zouten kan het water bij de extreem lage temperaturen op Mars vloeibaar blijven. Eventjes.
Dat er miljarden jaren geleden zeeën en oceanen op Mars waren, is al langer bekend. Maar stromend, vloeibaar water aan het huidige oppervlak was nog nooit definitief aangetoond. Juist die vondst is wetenschappelijk gezien interessant, want het betekent dat de omstandigheden op Mars tot op de dag van vandaag gunstig zijn geweest voor het bestaan van leven, zij het heel sporadisch en zeer lokaal.
Dat er in de pekelstroompjes daadwerkelijk micro-organismen voorkomen is overigens extreem onwaarschijnlijk: Mars heeft geen beschermend magnetisch veld en slechts een zeer ijle dampkring, waardoor dodelijke kosmische straling vrijwel ongehinderd het oppervlak bereikt.
Mystery solved?
"Mars mystery solved", jubelt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. Op een persconferentie, maandagmiddag in Washington, spraken onderzoekers van "een belangrijke wetenschappelijke ontdekking".
Dat is "mijlenver over de top" aldus fysisch geograaf Maarten Kleinhans van de Universiteit Utrecht, voor wie de vondst niet echt als een verrassing komt. Maar, zegt hij, het is inderdaad wel voor het eerst dat de aanwezigheid van pekelwater spectroscopisch is bevestigd. Twijfelen kan niet meer.
Jaren geleden zijn er al vreemde, smalle donkere strepen ontdekt op berg- en kraterhellingen op Mars. 's Zomers worden ze langer; 's winters verdwijnen ze weer. Ooit werd er gedacht dat het erosiesporen waren van koolzuurlawines, maar de laatste tijd leek water een steeds waarschijnlijker oorzaak. Het zou om grondijs kunnen gaan dat zich een weg naar buiten baant, of om gesmolten sneeuwrestjes.
Afzonderlijke Marspixels
Omdat de recurring slope linea ('terugkerende hellingsporen') zo smal zijn - meestal nog geen vijf meter - was het moeilijk om ze vanuit de ruimte in detail te bestuderen. Amerikaanse planeetonderzoekers hebben nu echter spectroscopische metingen verricht aan afzonderlijke pixels van Marsfoto's, gemaakt door de Mars Reconnaissance Orbiter. Zo stelden ze in de hellingsporen de aanwezigheid vast van onder andere magnesium- en natriumperchloraat - met water verzadigde zouten. De resultaten zijn maandag gepubliceerd in Nature Geoscience.
'Ze hebben echt alles uit het instrument gehaald wat erin zit", aldus Kleinhans. Maar raadsels zijn er volgens hem nog volop, zowel over de herkomst van het water als over de herkomst van de zouten.
