NatuurRegenwoud
‘Twee derde tropisch regenwoud gedegradeerd of vernietigd’: nieuwe data schetsen ontluisterend beeld
Twee derde van de tropische regenwouden op aarde zijn door het toedoen van de mens afgetakeld of vernietigd. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de non-profit Rainforest Foundation Norway, die een alarmerend beeld schetsen over ‘de groene longen’ van onze planeet.
Volgens de analyse van de RFN heeft het kappen van bomen en ombouwen van land – voornamelijk voor de landbouw – 34 procent van het regenwoud weggevaagd en nog een 30 procent ervan gedegradeerd, waardoor het in de toekomst kwetsbaarder is voor brand en vernieling.
Het is alarmerend nieuws. In de eerste plaats omdat het nog maar eens aantoont hoe snel het regenwoud, een cruciale buffer tegen klimaatverandering, verdwijnt. Maar ook omdat de teloorgang van het woud de opwarming van de aarde kan ‘stimuleren’: de dichte tropische begroeiing is namelijk het grootste levende reservoir van koolstof, het voornaamste broeikasgas. Die “afschrikwekkende cyclus” zal het op zijn beurt moeilijker maken voor het resterend oerwoud om te overleven, zegt Anders Krogh, onderzoeker en auteur van het rapport.
Het regenwoud verdween in 2019 ongeveer aan hetzelfde, gestage tempo als de twintig jaar voordien. Volgens een ander recent verslag van The World Resources Institute gaat er elke zes seconden een stuk land zo groot als een voetbalveld verloren. Het RFN-rapport stelt dat er in totaal, tussen 2002 en 2019, een gebied verdwenen is dat groter is dan Frankrijk. Het Amazonewoud en de omliggende regenwouden, de zogenaamde ‘longen van de aarde’, waren de dupe van meer dan de helft van die verwoesting.
Amazonewoud
Vooral het Amazonegebied kreeg het de voorbije decennia zwaar te verduren. Sterke toename van de landbouw spoorde boeren en speculanten aan om stukken regenwoud in brand te steken om land te voorzien voor onder meer sojabonen en het fokken van runderen. Het ging van kwaad naar erger in 2019, toen de extreemrechtse president Jair Bolsonaro verkozen werd en hij allerlei milieuwetten begon te versoepelen.
Nergens op aarde gaat er meer van het regenwoud verloren dan in Brazilië. Nochtans gloort de hoop voor het behoud van het resterende oerwoud daar het meest, meent Krogh. Het Amazonewoud en zijn buren – het Orinoco-regenwoud en dat van de tropische Andes – zijn samen goed voor 73,5 procent van het onaangetaste regenwoud op onze planeet.
Een collectieve tweede plaats voor de verwoesting van tropisch regenwouden sinds 2002 gaat naar een aantal Zuidoost-Aziatische eilanden – met Indonesië op kop – waar het woud vooral wordt ingeruild voor palmolieplantages. ‘Brons’ is voor Centraal-Afrika. Daar speelt de vernieling zich vooral af rond de Congorivier, waar traditionele en commerciële landbouw, samen met houtkap, de meeste schade aan het regenwoud toebrengen.
