Nieuws
Reuzenmeteoriet die de dino’s doodde, was mogelijk niet alleen
De kolossale reuzenmeteoriet die 66 miljoen jaar geleden een eind maakte aan de heerschappij van de dinosaurussen, was mogelijk niet alleen. Vrijwel tegelijkertijd sloeg er voor de kust van Afrika een kleiner hemellichaam in, dat een krater achterliet op de oceaanbodem.
Tot deze conclusie komen vier aardwetenschappers in een artikel dat deze week verscheen in Science Advances. Vrijwel niemand betwijfelt meer dat de dino’s uitstierven door een kosmische inslag. In oude aardlagen onder de kust van Mexico is een 180 kilometer grote krater ontdekt. Bovendien is de fall-out van de inslag, in de vorm van kosmisch iridium, overal op aarde teruggevonden.
Nu ziet het ernaar uit dat het 12 kilometer grote projectiel dat de catastrofe veroorzaakte misschien gezelschap had van een sidekick met een diameter van ongeveer 400 meter. Altijd nog groot genoeg om een krater van bijna 9 kilometer groot te slaan, en om een geweldige regionale verwoesting te creëren.
Uisdean Nicholson van de Heriot-Watt University in Edinburgh en zijn collega’s beweren die krater gevonden te hebben, zo’n 350 kilometer voor de kust van Guinee, bedolven onder een paar honderd meter afzettingsgesteenten. De Nadir-krater, zoals hij is genoemd, vertoont alle kenmerken van een inslagkrater en is ongeveer 66 miljoen jaar oud.
Dubbele klap
Volgens de onderzoekers was er indertijd dus mogelijk sprake van een dubbele klap. Op zich niet zo gek: veel planetoïden (grote kosmische rotsblokken) worden vergezeld door een kleiner maantje. Ook in Zweden liggen twee (oudere) inslagkraters met exact dezelfde leeftijd. Het is ook mogelijk dat het grote projectiel heel poreus was en bij een eerdere scheervlucht langs de aarde uiteen is gevallen in verschillende fragmenten.
Misschien, zo schrijven de auteurs, was er op de grens van de geologische tijdperken Krijt en Paleogeen zelfs wel sprake van een hemels ‘bombardement’ dat zich over honderdduizenden jaren uitstrekte: ook de 24 kilometer grote Boltysh-krater in Oekraïne is een kleine 66 miljoen jaar oud.
Geoloog Jan Smit van de Vrije Universiteit, die veel onderzoek deed aan de ‘dino-krater’, spreekt van ‘een leuke observatie, maar wat mij betreft nog pure speculatie’. Smit wijst erop dat de onzekerheid in de leeftijdsbepaling van de Nadir-krater bijna één miljoen jaar bedraagt. ‘Dat lijkt me niet erg overtuigend.’
Ook als de twee kraters wél tegelijkertijd ontstonden, betekent dat nog niet dat beide inslagen hebben bijgedragen aan het uitsterven van de dino’s, aldus de Nederlandse paleontoloog Melanie During van de Universiteit van Uppsala in Zweden. ‘De kleinere Nadir-inslag had een veel minder desastreus effect dan de 12 kilometer grote meteoriet die in Mexico insloeg’, zegt ze.
Om zekerheid te krijgen over de ware aard en de precieze leeftijd van de Nadir-krater moeten dure oceaanboringen worden uitgevoerd. Of dat op korte termijn gaat lukken, is allerminst zeker.