Amazonewoud
Opslagcapaciteit CO2 Amazonewoud neemt af
Het vermogen van het Amazonewoud om koolstof op te slaan neemt af. Eerdere voorspellingen over het opnemen van CO2 door het bos zijn mogelijk te optimistisch, zegt Roel Brienen, eerste auteur van een omvangrijke studie naar de opslag van koolstof in het Amazonegebied over de afgelopen dertig jaar.
Het onderzoek, waaraan negentig wetenschappers uit verscheidene landen hebben meegewerkt, is gisteren gepubliceerd in Nature.
Het regenwoud van de Amazone is een van de grootste natuurlijke opslagplaatsen op land van CO2 (koolstofdioxide) in de wereld. Bomen nemen CO2 op door fotosynthese en leggen dit vast in stam, takken en bladeren. Dit enorme koolstofreservoir draagt bij aan het afremmen van de opwarming van de aarde.
Boomsterfte
Het toenemen van de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer heeft tot gevolg gehad dat bomen in het Amazonegebied sneller gingen groeien. Die groeispurt deed zich voor in de jaren tachtig en negentig en had een onverwacht effect: bomen gaan eerder dood. "Ze doorlopen hun levenscyclus in een hoger tempo. Ze leven sneller en gaan jonger dood", zegt Brienen, die verbonden is aan de Universiteit van Leeds.
Hij houdt er rekening mee dat ook droogte en ongewoon hoge temperaturen kunnen hebben bijgedragen aan het sneller afsterven van bomen. Maar hij wijst erop dat de toename van de sterfte zich al voordeed voor droogteperioden in 2005 en 2010. "Wij denken dat de recente droogten niet de enige oorzaak zijn van de sterfte, maar dat ook de versnelde levenscyclus een rol speelt."
Wat de oorzaak van de toegenomen boomsterfte ook moge zijn, zij beperkt volgens de onderzoekers het vermogen van het Amazonewoud om koolstof uit de atmosfeer op te nemen. "In eerdere studies zijn voorspellingen gedaan over de voortdurend toenemende opname van koolstof. Maar op de lange termijn blijkt zich minder koolstof op te hopen. Ons onderzoek duidt erop dat er een limiet zit aan wat een bos kan opnemen. Mogelijk zijn de modellen voor de toekomst te optimistisch geweest", aldus Brienen.
Koolstof
Ten opzichte van de jaren negentig is de opname van koolstof in het Amazonewoud de afgelopen tien jaar met 30 procent verminderd. Brienen onderstreept dat dit is vastgesteld in ongerept regenwoud en niet in delen van de Amazone die zijn aangetast door ontbossing of ander menselijk ingrijpen. Ook maagdelijke bossen veranderen, stelt Brienen.
De wetenschappers van tal van instituten, waaronder Naturalis Biodiversity Center en Wageningen UR, deden sinds de jaren tachtig onderzoek op ruim driehonderd plekken. Ze deden metingen aan 200.000 bomen.
