Nooit eerder zo veel ontbossing in Amazonewoud

In vergelijking met vorig jaar in april, toen er ook al een ­record was, is er dit jaar in dezelfde maand 74,6 procent meer ontbost in het Braziliaanse regenwoud. Dat tonen nieuwe satelliet­gegevens van het ­Braziliaanse Nationale Instituut voor Ruimte­onderzoek.

De timing baart experts zorgen, want april is het regenseizoen en dan is het juist lastiger om bomen te vellen. Dat er toch zo enorm veel is gekapt, toont volgens het WWF Brazilië onder wat voor immense druk het woud staat.

Bovendien is er in de eerste vier maanden van dit jaar meer Braziliaans Amazonewoud verdwenen dan ooit in een eerste kwartaal. Het gaat om een oppervlakte die twee keer zo groot is als New York City. Dat ‘kwartaalresultaat’ ligt 69 procent hoger dan in dezelfde periode vorig jaar.

Kantelpunt

Het tropische regenwoud staat mee in voor onze zuurstof en voor grootschalige CO2-opslag, en is een essentiële troefkaart om de klimaatcrisis het hoofd te bieden. Wanneer de ­ontbossing zo doorgaat, zo waar­schuwen wetenschappers, dan dreigt het een kantelpunt te ­bereiken waarbij het meer CO2 uitstoot dan het opslaat.

Maar die boodschap slaat de rechtse president Jair Messias Bolsonaro in de wind. Hij trekt voluit de kaart van het ‘extravisme’ en stelt dat Brazilië het recht heeft alles te ontginnen wat het heeft.

Ook de plaats waar in april het meest is ontbost, voorspelt niet veel goeds. Er is meer gekapt in de nog betrekkelijk ongerepte en meer afgelegen staat Amazonas dan in de staten Pará en Mato Grosso. Dat heeft te maken met de belofte van Bolsonaro om een 400 kilometer lang stuk snelweg tot in het zuiden van Amazonas aan te leggen. Nu al leidt dat tot illegale ontbossing omdat speculanten erop gokken dat veehouderij of andere vormen van landbouw ook hier legaal zullen worden zodra die auto­baan er ligt.

Volgens Ane Alencar, wetenschappelijk directeur van het Amazon Environmental Research Institute, zal de ontbossing wellicht naar nog nieuwe hoogtes stijgen tot aan de verkiezingen in oktober. Uit vrees om kiezers kwijt te spelen zijn overheden er namelijk niet happig op om illegale ­activiteiten stil te leggen. “Het lijkt erop dat ontbossing in Brazilië nu geïnstitutionaliseerd is geraakt en iets gewoons is ­geworden”, zegt ze tegen Reuters.