Proxima Centauri
Nieuwe ontdekking ondersteunt idee: planetenstelsels gewoonste zaak van de kosmos
Rond de dichtstbijzijnde ster draait mogelijk een compleet planetenstelsel. Dat blijkt uit stofmetingen van de Alma-telescoop in Chili, vandaag gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters. De ontdekking ondersteunt het idee dat het ontstaan van planetenstelsels de gewoonste zaak van de wereld is. Of liever gezegd: van de kosmos.
Proxima Centauri is een klein en koel dwergsterretje op slechts 4,3 lichtjaar afstand. Afgezien van onze eigen zon is het de ster die het dichtst bij de aarde staat in het heelal. Uit kleine schommelingen van de ster leidden astronomen vorig jaar al af dat er een planeet omheen draait: Proxima b.
Die is ongeveer even groot als de aarde. Doordat hij zo dicht bij zijn koele moederster staat (slechts op 4 miljoen kilometer afstand) is het op Proxima b toch warm genoeg om het bestaan van water mogelijk te maken. Voor zover bekend is vloeibaar water een voorwaarde voor leven. Miljonairs en universiteiten spelen al met ambitieuze plannen om verkenners naar het stelsel toe te sturen, die zo'n dertig jaar onderweg zouden zijn.
De planetoïdegordel
Voor het zover is, willen wetenschappers alles over het naburige stelsel te weten komen. Sterrenkundigen van het Astrofysisch Instituut van Andalusië hebben nu aanwijzingen gevonden voor het bestaan van een uitgebreid planetenstelsel, op veel grotere afstand van de zon. De planeten zijn niet direct waargenomen, maar met de 66 schotelantennes van het Alma-observatorium in Noord-Chili is het stof gezien dat achterbleef na hun ontstaan.
Op een paar honderd miljoen kilometer van de ster blijkt zich een brede gordel van koud stof en gruis te bevinden: van deeltjes kleiner dan een millimeter tot brokstukken van een paar kilometer groot. Onze eigen zon heeft ook zo'n puingordel (de planetoïdengordel), tussen de banen van de planeten Mars en Jupiter. Het gaat om materiaal dat overbleef na de geboorte van planeten zoals de aarde.
Hoop op leven
Het 'bouwstof' rond Proxima is veel gemakkelijker te detecteren dan de planeten zelf, omdat het over een veel groter gebied is uitgespreid. Op nóg grotere afstand van de ster zijn ook aanwijzingen gevonden voor een tweede gordel, van ijsachtig materiaal.
Als er rond Proxima Centauri echt meer planeten draaien, kan op die verre planeten geen vloeibaar water of leven voorkomen: de temperatuur in de binnenste stofgordel is 230 graden onder nul. De hoop op leven blijft dus gevestigd op Proxima b, die zich op een comfortabele afstand van de moederster bevindt.
