Naalden onder stroom pakken pancreaskanker aan

In ons land kregen 1.715 mensen in 2014 te horen dat ze pancreaskanker hadden. Nog eens 864 Belgen kregen de diagnose leverkanker, blijkt uit cijfers van de Stichting Kankerregister. De overlevingskansen zijn klein. Vijf jaar na de diagnose leverkanker is 22 procent nog in leven. Bij pancreaskanker zijn de vooruitzichten nog somberder: daar zijn de overlevingskansen maar 11 procent.

"Natuurlijk is het de bedoeling om hen met de nieuwe techniek te genezen", zegt dokter Geert Roeyen, die als pancreaschirurg verbonden is aan het UZA. "Maar de overlevingskansen bij pancreaskanker zijn sowieso klein en de kansen op herval hoog."

"Het is niet de bedoeling om valse hoop te geven, maar we denken toch dat we een aantal patiënten kunnen helpen met de nieuwe techniek. Er zijn wel een aantal voorwaarden. Zo moet het gaan om een stadium 3-kanker. Dat is een tumor waarbij nog geen uitzaaiingen zijn. Het moet ook gaan om een kanker die moeilijk of niet te opereren is, bijvoorbeeld door de grootte van het gezwel of omdat de tumor vastgegroeid is aan de slagader. Dan kan de 'Nanoknife' uitkomst bieden."

Hoge kostprijs

De Nanoknife is een (enorm) toestel waarmee er twee tot zes naalden rond de tumor worden geplaatst. Tussen de naalden worden korte maar krachtige stroomstoten opgewekt en die vernietigen de kankercellen. "Naalden op deze manier gebruiken om kanker te behandelen, is niet nieuw", weet Roeyen. "Ook bij de klassieke ablatie (het lokaal vernietigen van de tumor, red.) worden naalden gebruikt, maar dan gebruikt men hitte om de tumor als het ware te verbranden. Probleem is dat de hitte vaak ook de bloedvaten en de galwegen die in de buurt liggen, beschadigt. Dat is bij de Nanoknife, waar wel hoge voltages worden opgewekt maar veel minder hitte vrijkomt, niet het geval. Soms vernietigen we een deel, terwijl we een ander deel operatief verwijderen."

De Nanoknife zelf - het toestel - kost 2 à 300.000 euro. Per operatie zijn twee tot zes naalden nodig, die niet opnieuw gebruikt kunnen worden. Gemiddeld wordt per behandeling 5.000 euro uitgegeven voor de naalden alleen. "De kosten kunnen we uiteraard niet verhalen op de patiënt", meent dokter Roeyen. "Voorlopig neemt het ziekenhuis die op zich, want er is nog geen terugbetaling voorzien door het RIZIV. Daar wordt over onderhandeld, maar die gesprekken beloven moeilijk te worden in tijden van besparingen."