NieuwsWetenschap
Mensen geven meer ziektes terug aan dieren dan gedacht
Het coronavirus kwam wellicht van vleermuizen tot bij de mens, maar wij gaven het virus ook weer terug aan nertsen, katten, honden, dierentuindieren en witstaartherten. Op basis van relevante eerdere studies komen onderzoekers in Ecology Letters tot de conclusie dat het al bijna honderd keer is gebeurd dat wij virussen, bacteriën, schimmels en parasieten aan dieren gaven. In bijna de helft van de gevallen gebeurde dat in gevangenschap. En vaak (ruim 50%) waren het primaten die de ziekteverwekkers van ons kregen.
Geluidsgolven kunnen nierstenen afbreken
Een nieuwe techniek met geluidsgolven kan een minder ingrijpende en toch doeltreffende manier zijn om nierstenen te verwijderen, schrijven wetenschappers in The Journal of Urology. Nierstenen worden nu onder verdoving verwijderd tijdens een operatie, of met een techniek waarbij schokgolven de steentjes verbrijzelen. In een eerste studie bij mensen blijkt nu dat geluidsgolven even goed presteren, terwijl daarbij geen verdoving nodig is. Al na tien minuten verbrokkelen de geluidsgolven 90 procent van de niersteentjes tot kleine stukjes die op natuurlijke wijze afgevoerd kunnen worden.
Luchtvervuiling steeg in 2021 verder tot ongezonde niveaus
In 2021 is de luchtvervuiling in veel landen tot ongezonde niveaus gestegen, toont een rapport van het Zwitsers bedrijf IQAir. In 97 procent van de steden zijn de kwaliteitsrichtlijnen van de WHO overschreden. Voor fijnstof waren enkel Puerto Rico, de Maagdeneilanden en Nieuw-Caledonië in orde. Bangladesh, Tsjaad, Pakistan, Tadzjikistan en India hebben de meest ongezonde lucht, Australië, Canada, Luxemburg, Japan, Groot-Brittannië en de Scandinavische landen de gezondste.
Cholesterolremmer werkt niet bij iedereen
Statines (cholesterolverlagende medicijnen) zijn niet voor iedereen effectief, zo stellen wetenschappers in JAMA Internal Medicine. Ze maakten een meta-analyse van 21 studies naar het effect van statines op sterfte door een hart- en vaatziekte, een hart- of een herseninfarct. Het relatieve risico bleek dankzij de statines respectievelijk 9, 29 en 14 procent lager. Maar het absolute risico werd maar met 0,8, 1,3 en 0,4 procentpunt verlaagd. Mensen met een laag basisrisico hebben dus weinig baat bij deze medicijnen. (BDB)