AchtergrondCoronacrisis
Marc Van Ranst pleit voor Iers model met verschillende fases en maatregelen: hoe werkt het?
In Ierland hebben ze niet alleen gezellige pubs, sappige steaks en U2, maar volgens viroloog Marc Van Ranst ook heldere spelregels die ons zouden helpen in de strijd tegen corona. Het Iers model telt vijf kleuren die - afhankelijk van hoe het virus woekert - telkens duidelijk omschrijven wat er kan en wat niet (meer). Copy-pasten dan maar?
Een A4’tje voor wie nog goede ogen heeft: het model waarmee het Ierse ministerie van Volksgezondheid het land door de corona-crisis wil loodsen. Vijf verschillende fasen met elk een kleurtje en telkens aangepaste maatregelen. Blauw (fase 1) is een leven zo normaal als kan tijdens een pandemie. Rood is de hoogste alarmfase en staat gelijk met min of meer een lockdown. Daartussen nog drie fases waarin de Ierse overheid het grondgebied kan inkleuren afhankelijk van hoe krachtig de epidemie woekert.
Het systeem is vergelijkbaar met het terreuralarm bij ons en bestaat uit eenvoudige regels. Wanneer het virus zich gedeisd houdt kunnen feestjes met familie en vrienden met tien mensen uit hoogstens drie verschillende ‘bubbels’, mogen er trouwfeesten doorgaan met honderd gasten, indoor-evenementen met 200 bezoekers, gelden er geen reisbeperkingen en zijn collega’s in groep welkom op kantoor. Maar die regels worden strenger naargelang er besmettingen zijn.
Ierland telt momenteel 60 besmettingen per 100.000 inwoners en in het hele land is fase 2 van kracht, behalve in de hoofdstad. Met 114 besmettingen per 100.000 inwoners geldt voor de Dubliners fase 3: restaurants mogen alleen buiten serveren, pubs zijn zelfs gesloten, niet-professionele sportwedstrijden afgeschaft, inwoners mogen niet buiten de provincie, trouwen mag slechts met 25 genodigden en een gezin mag enkel contact hebben met één ander huishouden.
Oppositie
België telt 102 besmettingen per 100.000 inwoners en grote steden zoals Brussel (213), Antwerpen (212), Luik (131 en Gent (111) zouden in dit model volgens viroloog Marc Van Ranst ook in fase drie zitten. “Moeten we dat model één-op-één kopiëren? Nee, maar zo’n duidelijk systeem met kleuren en maatregelen ligt hier ook al een tijdje op tafel en het is tijd om te durven doorzetten met zo’n voorstel”, zegt de professor.
“Ik heb geen enkele hoop dat zo’n schema de vele discussies in de kiem zal smoren, want ik volg de situatie in Ierland ook en daar is ook nog veel tegenstand (onder meer over het sluiten van de pubs, red.). Van zodra iemands vrijheid en broodwinning op het spel staat, komt er oppositie. Maar op lange termijn geeft zo’n model wel duidelijkheid en daar snakt de bevolking naar. We willen toch vooruitkijken.”
“De achilleshiel van het Ierse model vind ik een beetje dat er niet duidelijk staat vermeld welke criteria nodig zijn om van de ene kleur naar de andere te gaan, maar dat kunnen we bekijken. Die omslagpunten zijn niet eenvoudig want er hangen heel wat gevolgen aan vast. Maar er zijn ook veel voordelen aan het systeem. Je motiveert mensen ook om toe te leven naar een fase waarin er weer wat leuks mogelijk wordt. Andersom geef je aan wanneer we op koers zijn om in het rood te belanden en wanneer corona onprettige zaken teweeg brengt.”
Absurditeiten
Alleen wordt het hier nog lastiger dan in Ierland om het na te leven. “Wij zijn geen eiland, maar zijn een klein land met veel grensgebied en buurlanden waar soms omwille van het geld het toerisme en ook het virus de vrije loop wordt gelaten. Het is ook makkelijker wanneer je buiten een stad tientallen kilometers dunbevolkt gebied als buffer hebt zoals in Ierland. En in veel Ierse dorpjes kent iedereen iedereen. Er is meer sociale controle.”
“Ik wil niet leven in een maatschappij waarin de overheid aan mij op het terras van een restaurant komt vragen of de mensen tegenover mij wel tot mijn bubbel behoren. En met zo’n model zullen er ook weer absurditeiten ontstaan dat er cafés zijn aan het begin van de straat die open mogen en andere aan het eind van de straat - vlak over een grens - dicht moeten. En daar zullen cameraploegen als eerst staan te filmen, maar met gezond verstand en goede wil van de grote massa kan zo’n model ons helpen.”
De volledige infografiek is hieronder te bekijken of via deze link.