In het vierde seizoen van 'House of Cards' zijn de bijrollen de ware sterren

In het teken van de vrouw en de oorlog der seksen biedt de show ook vers bloed. Ellen Burstyn, intussen 83 jaar oud, verschijnt als Claire Underwoods moeder, maar hét nieuwe gezicht van dit seizoen is Neve Campbell (42), midden jaren 90 wereldberoemd als televisie- en filmster dankzij Party of Five en Wes Cravens Scream-trilogie. Zij kruipt in de huid van een peperdure consulente die door Claire Underwood wordt ingehuurd als tegengewicht voor Franks stafchef Doug Stamper, gespeeld door Michael Kelly.

Wie meende dat het wat indommelende derde seizoen een vroeg einde van de reeks inluidde, vindt vrijdag vanaf een minuut na middernacht een show die scherp staat, scherper dan ooit. Bezieler Beau Willimon wilde wellicht in schoonheid eindigen,want terugkeren voor het vijfde seizoen doet hij niet.

Intrigante

"Nu Beau weg is, is Kevin Spaceys controle over de show zowat absoluut geworden", vertelt Neve Campbell vanop een canapé in een immense lege studio van Netflix' Londens hoofdkwartier. Deze telg uit een stukgelopen Canadees-Nederlands huwelijk deed als kind in Toronto ballet op topniveau en wist na de Scream-hype niemand minder dan grootmeester Robert Altman te strikken om haar droomproject - de balletfilm The Company - te realiseren. Maar het is niet omdat ze in 2004 onder leiding van Altman op de planken van de Londense Old Vic stond, toen Kevin Spacey er de veelgeplaagde intendant was, dat ze in House of Cards belandde.

"De makers vroegen mijn agent of ik bereid zou zijn een leessessie te doen. Ik moest wel gek zijn om niet ogenblikkelijk ja te zeggen." Naar verluidt was het meteen raak. Campbell is geknipt als Leann Harvey, een intrigante die met Claire een ijzingwekkend duo vormt, misschien nog gevaarlijker dan de moordende tandem Frank-Doug. Meer en meer wordt duidelijk dat House of Cards naast een kroniek van Frank Underwoods neergang ook een kroniek van Claire Underwoods opgang is.

Campbell deed geen enkele voorbereiding voor haar rol, vertrouwde helemaal op wat Willimon aan input gaf. Denkt ze dat de fictie de realiteit dicht benadert, of krijgt Willimon, zoals Frank ergens oreert, een A voor schranderheid en een D voor juistheid? "Het blijft natuurlijk fictie, en vooral drama, maar Beau kent het wereldje als geen ander. Hij was actief in Hillary Clintons campagne voor de Senaat, en in Howard Deans campagne voor het presidentschap. Het hoeft overigens niet helemaal exact te zijn, als het maar geloofwaardig is."

Geslaagd is alvast de manier waarop Harvey een exponent wordt van de nieuwste power player in Amerikaanse politiek: Big Data Analytics, of het gebruik van nieuwe technologieën, immense hoeveelheden data en baanbrekende analysetools om kiezers precies en efficiënt te bereiken.

Obama's campagne van 2008 was een gamechanger wat dat betreft, maar die van 2012 was een triomf. Uitgerekend in dat jaar bekeken Amerikanen ook voor het eerst meer films legaal via het internet dan op schijf, een teken voor Netflix om zijn eerste eigen show integraal online te zetten. House of Cards kon als uitkomst van een exact berekende kruising tussen Big Data en entertainment niet anders dan geschiedenis schrijven.

To emote or not to emote?

Koele, bedaarde berekening is wat de serie kenmerkt - inhoudelijk, stilistisch, promotioneel. Voor Leann Harvey was er natuurlijk al Doug Stamper, volgens salon.com "de enige reden waarom er nog naar House of Cards moet worden gekeken". Hij is de onbetwiste (anti)held van de show, een verknipte ridder die manipulerend en moordend absolute loyaliteit aan het verdorven Camelot belichaamt. Krankzinnig? Beslist.

De man die Stamper speelt is de 46-jarige Michael Kelly, een soepel bewegende, ontspannen kerel met een glimlach die van de Mona Lisa lijkt te zijn geschraapt. Ook hij is door Netflix op een sofa in een immense lege kamer geplant, maar staat beleefd op om een hand te schudden en even de benen te strekken, Wanneer hij door een achterin opengaande deur een glimp opvangt van Neve Campbell, laat hij zich weer op de bank neerploffen met deze gevleugelde woorden: "Als Frank Underwood Richard III is en Claire Lady Macbeth, dan is Leann Harvey mijn Lady Stamper."

Dit natuurtalent dat zichzelf 'ontdekte' toen hij als student politieke wetenschappen een acteercursus als keuzevak opnam, groeide onder de hoede van Arthur Penn, ooit een van Hollywoods topregisseurs en lang baas van de Actors Studio.

Waar hij verschijnt, wil men meer van hem. Tien jaar geleden zou Kelly één aflevering van The Sopranos doen. Maker David Chase en acteur James Gandolfini waren echter zo opgezet met zijn verschijning dat hij aflevering na aflevering terugkwam. "James Gandolfini, man, wat een schat van een mens. Ik betekende helemaal niets in de hele show, maar ik kreeg verdomme een horloge van 2.000 dollar (ruim 1.800 euro, JS) van hem cadeau. En ik niet alleen. De héle cast en crew kreeg er een."

Kelly dacht aanvankelijk helemaal niet aan Stamper toen House of Cards hem 'onbestemd' rekruteerde. Kelly had niet door wat regisseur David Fincher van hem verlangde. Het was zijn manager die Stamper aanwees, en het was Beau Willimon die daarbij de cruciale aanwijzing gaf: "I don't want you to emote." Niet theatraal-emotioneel gaan doen. "Nou," zegt Kelly, "als iemand geen theatrale emoties kan uiten, dan ik wel!"

'Meer Michael Kelly'

Zoals Spacey hem speelt is Frank Underwood de theatraliteit zelve, een klaverenheer met zuiderse eloquentie en arrogantie. Kelly maakt van Doug Stamper een tegenpool, de immer ingehouden lakei die een sinistere schoppenboer herbergt. Maakt Kelly van personages Kelly's in plaats van dat Kelly zijn personages wordt?

"Dat zou wel eens kunnen kloppen", grijnst hij. In Balthasar Kormákurs imponerende Everest was hij Jon Krakauer, de fel bekritiseerde latere verslaggever van de noodlottige expeditie uit 1996. "Ik vroeg de castingregisseur of Kormákur wilde dat ik Krakauer imiteerde. 'Neen', was het antwoord. 'Hij wil jou.' Ik begreep het niet goed, maakte een tape waarop ik gewoon mijn tekst bracht, allemaal erg naturalistisch. Nog geen uur later kreeg ik een telefoontje: 'Heel goed. Maar nu willen we meer Michael Kelly."

Kevin Spacey versus Robin Wright, Neve Campbell versus Michael Kelly? Hoog spel, gemaakt en gespeeld in een Democratische hel.