Wetenschap
Hebben deze wetenschappers het mysterie van de Bermudadriehoek ontrafeld? Niet zo snel
Neen, het mysterie van de Bermudadriehoek is niet opgelost. 'Bizarre wolken boven de Bermudadriehoek lossen eeuwenoud mysterie mogelijk op', kopten zowat alle Amerikaanse nieuwssites na een reportage op Science Channel. Daarin getuigden enkele wetenschappers over de zeshoekige wolken die zich boven het gebied ophouden. Even sloeg de fantasie - niet voor het eerst - op hol.
De Bermudadriehoek is een gebied van 500.000 vierkante kilometer in de Atlantische Oceaan, gelegen tussen Florida, Puerto Rico en de Bermuda-eilanden. Het gebied is wereldberoemd voor de vele mysterieuze verdwijningen die er plaatsvonden: in de loop der eeuwen verdwenen er minstens 75 vliegtuigen en honderden schepen.
En in al die jaren doken er ook evenveel verklaringen op van pseudowetenschappers en complottheoretici - van buitenaardse wezens tot bovennatuurlijke krachten. Maar een echte wetenschappelijke verklaring kwam er nog niet.
Tot enkele nieuwssites afgelopen weekend uitpakten met opmerkelijk nieuws: wetenschappers zouden het eeuwenlange mysterie eindelijk opgelost hebben. De geruchtenmolen kwam op gang na een reportage van Science Channel.
Zeshoekige wolken
Daarin vertelden meteorologen die het gebied bestuderen op basis van satellietbeelden over een weerfenomeen dat ze er gespot hebben. Het gaat om zeshoekige wolken boven het westelijke puntje van de Bermudadriehoek, variërend van 30 tot 90 kilometer doormeter. "Meestal zie je geen rechte randen aan wolken", zegt Steven Miller van Colorado State University. "Meestal zijn wolken veel willekeuriger."
De wolken produceren winden tot 270 kilometer per uur. Randy Cerveny, meteoroloog aan Arizona State University, spreekt van air bombs, of luchtbommen. "Ze worden gevormd door microuitbarstingen, ontploffingen van lucht die uit de onderkant van een wolk komen, de oceaan raken en soms gigantische golven creëren."
Ook boven de Noordzee, aan de Engelse kust, komen dergelijke wolken voor. Daar creëren ze soms golven tot 13 meter hoog. Het is plausibel dat ze dat in de Atlantische Oceaan ook doen, maar een link met de mysterieuze verdwijningen leggen de wetenschappers niet.
Science Channel zelf doet dat wel: "Deze dodelijke rukwinden kunnen op het land bomen wegrukken, op zee schepen omverblazen en in de lucht vliegtuigen doen crashen. Ze zouden dus een verklaring kunnen bieden voor de verdwijning van schepen en vliegtuigen", klinkt het in de reportage.
"Niet ongewoon"
Het verhaal ging afgelopen weekend een eigen leven leiden op internet. Van wetenschapssites tot grote nieuwssites als NBC, The Independent en The Huffington Post. Maar één publicatie, USA Today, contacteerde de betrokken wetenschappers zelf. En die vertellen plots een heel ander verhaal.
De wolken zijn vreemd om te zien, maar niet ongewoon, zegt Steven Miller aan de website. Deze patronen worden meestal gezien boven de noordelijke Atlantische Oceaan en het noordelijke deel van de Stille Oceaan van de late herfst tot de vroege lente. Ze ontstaan wanneer koude, droge lucht zich mengt boven warm water.
"Het is een gewoon fenomeen, dat wereldwijd voorkomt", aldus Miller. "Het wordt meestal gezien op locaties met een middelmatige tot hoge breedtegraad en gewoonlijk tijdens het koude seizoen." Omdat het fenomeen zo veel voorkomt, kan het geen verklaring bieden voor de bizarre verdwijningen in de Bermudadriehoek, zegt hij.
Randy Cerveny zegt verbaasd te zijn over de reportage, omdat hij geen origineel werk rond het onderwerp gedaan heeft en speculeerde dat het weerpatroon verklaard zou kunnen worden door geconcentreerde uitbarstingen van lucht van afnemende onweders. "Ze deden het uitschijnen alsof ik een grote doorbraak aankondigde. Helaas is dat niet het geval."
De meest opmerkelijke verdwijningen in de Bermudadriehoek
Verhalen over de mysteries van de Bermudadriehoek zijn er al sinds 1492, toen Christopher Columbus sprak van vreemde lichten en vreemde kompasresultaten in het gebied. Sindsdien werd het mysterie almaar groter. Minstens 75 vliegtuigen en honderden schepen zijn op onverklaarbare wijze in het gebied verdwenen. Een overzicht van de meest opmerkelijke verdwijningen:
• Het eerste gerapporteerde scheepswrak dat wordt toegewezen aan de Bermudadriehoek dateert van 1609, toen het Engelse schip The Sea Venture verging aan het oostelijke uiteinde van Bermuda-eiland. Het leidde tot de eerste menselijke nederzetting op het eiland.
• Een griezeliger verhaal is dat van The Ellen Austin in 1881. De bemanning trof er een ander schip dat op zee dreef zonder één levende ziel aan boord. Een deel van de bemanning ging aan boord van het andere schip en probeerde ermee naar New York te zeilen. Het schip verdween plots - tot het weer opdook zonder één persoon aan boord, om nadien weer zonder spoor te verdwijnen.
• Een van de bekendste verdwijningen vond plaats in 1945. Flight 19, een eenheid van vijf torpedobommenwerpers van het Amerikaanse leger, verdween tijdens een trainingsvlucht, nadat alle contact verloren was gegaan. Alle 14 piloten waren vermist, net als de 13 bemanningsleden van een patrouillevliegtuig dat erop uit was gestuurd om de bommenwerpers te zoeken.
• De meest recente tragedie is die van het verdwenen vrachtschip El Faro in 2015. Het schip, met 33 bemanningsleden aan boord, werd als vermist opgegeven nadat het in een orkaan terechtkwam aan de zuidkust van de Bahama's.