Elke dag heeft 1 op de 6 mensen hoofdpijn: ‘Let op: de pijnstiller kan het probleem worden’

Hoe groot is het probleem?

Noorse onderzoekers bestudeerden 357 wetenschappelijke studies, die uitgebracht zijn tussen 1961 en het einde van 2020. Daaruit concludeerden ze dat elke dag opnieuw 16 procent, of ongeveer een op de zes mensen, wereldwijd last heeft van hoofdpijn: 9 procent van spanningshoofdpijn, 7 procent van migraine.

Wat is het verschil tussen beide types?

“Spanningshoofdpijn is hoofdpijn zonder kenmerken en wordt vaak als mild beschreven”, legt hoofdpijnexpert Koen Paemeleire van het UZ Gent uit. “Typisch ervaar je dan een drukkende pijn op het voorhoofd of rond het hoofd, of het gevoel een soort helm op te hebben.”

Migraine kent een breed spectrum aan verschijningsvormen. Paemeleire: “Dat kan gaan over kloppende hoofdpijn, misselijkheid, gevoelig zijn voor licht en geluid, gevoelig zijn voor bewegingen. De hoofdpijn wordt ook als matig tot zwaar omschreven. Zodra het om meerdere kenmerken gaat, spreken we over migraine.”

Bij hoeveel mensen is de hoofdpijn chronisch?

Hoofdpijn wordt chronisch genoemd wanneer u er meer dagen wel dan niet last van heeft. Concreet: wanneer u minstens vijftien dagen per maand hoofdpijn heeft. Volgens Paemeleire kampt een kleine 5 procent van de bevolking daar mee. In de overgrote meerderheid van de gevallen gaat het om migraine, maar ook spanningshoofdpijn kan chronisch zijn.

Valt er iets te doen tegen hoofdpijn, of is het een kwestie van ondergaan?

Vooral voor spanningshoofdpijn kunnen er belangrijke triggers zijn. Een gezonde levensstijl kan helpen om die te vermijden: op regelmatige tijdstippen gaan slapen, regelmatig eten, opletten met alcohol en cafeïne, stressreductie, voldoende fysieke activiteit

Bij migraine is het probleem daar echter meestal niet mee opgelost en is er medicatie nodig. Als iemand niet al te vaak hoofdpijn heeft, pakweg eenmaal per maand, dan is het volgens Jan Versijpt, neuroloog in het UZ Brussel, verstandig om binnen het halfuur een pijnstiller te nemen, om zo de hoofdpijn snel te stoppen.

Welke medicatie werkt het beste?

Paemeleire: “De specifieke pijnstillers, de zogenaamde triptanen, zijn stoffen die de migraine binnen de twee uur kunnen stoppen. Maar wel met de boodschap: niet te frequent.”

Daarnaast zijn er ook preventieve behandelingen voor migraine, om de frequentie van de aanvallen naar beneden te krijgen. Bij zo’n preventieve behandeling moet u dagelijks bepaalde medicijnen innemen om in de loop van de weken of maanden geleidelijk aan minder hoofdpijn te ervaren.

“Tot twee jaar geleden waren we aangewezen op middelen die niet specifiek ontwikkeld waren voor migraine: bètablokkers, anti-epileptica of antidepressiva”, legt Paemeleire uit. Sinds juni 2020 zijn er drie geneesmiddelen op de markt die wel specifiek voor migraine gemaakt zijn.

Een belangrijke evolutie, zegt Versijpt: “Dat zijn antilichamen die je een keer per maand, tot een keer om de drie maanden injecteert. Die antilichamen werken tegen het eiwit dat specifiek betrokken is bij migraine.”

Die middelen zijn alleen erg duur: ze kosten zo’n 500 euro per maand, en worden enkel terugbetaald bij de patiëntendie het meeste last ondervinden.

Kan medicatie ook averechts werken?

Absoluut, waarschuwen beide experts. Naast de twee al genoemde types is er namelijk nog een derde soort hoofdpijn, de medication overuse headache, of ‘medicatie-overgebruikshoofdpijn’. Die komt voor bij mensen die veel hoofdpijn hebben, en daar veel (minimaal 10 tot 15 dagen per maand) pijnstillers tegen nemen.

Versijpt: “Zo komen ze in een vicieuze cirkel terecht. Op den duur kan de oplossing het probleem worden.” Paemeleire spreekt van de “nummer één vermijdbare hoofdpijn in de maatschappij”. Artsen adviseren daarom om het aantal pijnstillers te beperken tot maximaal acht dagen per maand.