Vraag van de week
Een duurzaam kopje koffie zetten, kan dat?
Zelfs ‘afbreekbare’ koffiepads en -cupjes maken hun belofte vaak niet waar. Hoe zet je thuis het milieuvriendelijkste kopje koffie?
Heerlijk, zo’n kopje koffie. Helaas is de teelt van koffie behoorlijk milieu- en sociaal belastend. Er worden veel chemische bestrijdingsmiddelen, water en kunstmest gebruikt en vooral in Brazilië en Vietnam verdwijnt steeds meer bos door uitbreiding van plantages. Volgens organisaties als FairFood en Fairtrade International werken koffiearbeiders voor een hongerloon, vaak zonder beschermkledij of schoon drinkwater.
Wat kun je hieraan doen als consument? Koop koffie met een duurzaamheidskeurmerk, zoals Fairtrade, Rainforest Alliance, UTZ, EU-biologisch en EKO. Het ene keurmerk legt wat meer nadruk op de mens (bv. Fairtrade), het andere op milieu (zoals Rainforest Alliance). De meeste huismerken hebben zo’n keurmerk en zijn goedkoper dan veel ‘echte’ merken, die vaak geen certificering hebben, zoals Senseo, Starbucks, Douwe Egberts, Illy en L’Or.
Nespresso en Dolce Gusto werken weliswaar samen met Rainforest Alliance, maar een onafhankelijk keurmerk heeft de koffie niet.
Hoge klimaatbelasting
Maakt de manier van zetten iets uit? Absoluut. Pads en cupjes hebben als voordeel dat je koffie ‘op maat’ zet; je maakt nooit meer dan je drinkt. Maar ze zorgen wel voor een berg afval. Pads lijken afbreekbaar, maar er zit vrijwel altijd kunststof in verwerkt.
En cupjes? Die van Nespresso en veel andere zijn van aluminium. De grondstof voor aluminium is bauxieterts, en het delven ervan vreet energie, verwoest de natuur en volgens het Massachusetts Institute of Technology herstelt zo’n ecosysteem zich nooit meer. Gelukkig kun je aluminium recyclen, maar dan moet het wel worden gescheiden van de koffiedrab. Dat doet bijna geen mens en de meeste cups belanden in het restafval. Kunststof cups dan? Kunststof verpakkingen zijn goed te recyclen, maar ook dan moet je de cups schoonmaken. En als je dat doet, blijken ze vaak een binnenlaag te hebben van... aluminium.
Dan heb je nog biologisch afbreekbare cups, gemaakt van maïs of suikerriet. Vaak zijn in zulke cups toch andere, niet goed afbreekbare plastics verwerkt en vergen ze veel grondstoffen.
En een espressomachine? Daar hoeven geen pads of cups in. Klopt, zegt Jasper Scholten van milieuadviesbureau Blonk Consultants. “Een espressoapparaat produceert minder afval. Maar laat het niet de hele dag water opwarmen, dat vreet energie.”
Fan van melk bij de koffie? Een kop koffie verkeerd of latte macchiato zou een veertien keer hogere klimaatbelasting hebben dan een kop espresso of zwarte koffie. Beter: plantaardige melk.
Heb je koffiedrinken al bijna afgezworen? Niet nodig. Kies voor koffie met erkend duurzaamheidskeurmerk. En zet deze dan in een Franse percolator, een doordrukcafetière of in een good old filterapparaat. En zet niet te veel, want als je koffie weggooit, doe je het duurzaamheidsvoordeel deels teniet.
