✦Ruimtevaart
Chinese sonde Chang’e-5 levert vanavond maansteen af op aarde
Sonde Chang’e-5 levert aan het begin van de avond een collectie maanstenen af op aarde. Het moet het voorlopige hoogtepunt worden van de Chinese missies naar de maan.
Bij succes is het voor het eerst sinds het Apollo-tijdperk in de jaren zestig en zeventig dat maanmateriaal naar de aarde komt. Maangrond vormt een geologische schatkist die ons niet alleen iets vertelt over de maan zelf, maar ook over onze eigen planeet. Terwijl wind en water aardse stenen tot zand slijpen, is de maan − die vermoedelijk ooit afsplitste van een voorloper van onze planeet − nog altijd relatief ongerept.
Toch is wetenschap in zekere zin slechts een leuke bijvangst van Chang’e-5. De missie dient bovenal als technologisch prestigeproject dat de Chinezen dichter bij hun einddoel moet brengen: mensen op de maan zetten.
Tot nog toe verloopt alles daarbij volkomen volgens het boekje. Op 1 december landde Chang’e-5 op het oppervlak van de maan. Het was alweer de derde keer dat China daarin slaagde, een prestatie die geen vanzelfsprekendheid is. China is na de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie pas de derde natie die succesvol een maanlanding uitvoerde. Zo mislukten vorig jaar nog twee groots opgezette maanlandingsmissies van Israël en India, een gevoelige tik voor de ruimte-ambities van beide landen.
Met Chang’e-5 zet China bovendien weer een stapje verder. Voor het eerst keert een van hun maanmissies terug op aarde.
Scheppen in een kuil
Na landing op de maan maakte Chang’e-5 begin deze maand een kuil in de grond waaruit hij gruis en kleine stenen schepte. Nadat al dat verzamelde materiaal veilig in een capsule werd opgeborgen, steeg de maangrond op 3 december in een lanceervoertuig op van de maan − de eerste van meerdere Chinese primeurs tijdens de missie.
Ondertussen staat de Chinese maanlander Chang'e-5 lekker te scheppen in een zelfgegraven kosmische zandbak. Hoe is jouw ochtend? :) https://t.co/2fBkdjxhPz
— George van Hal (@georgevanhal) 2 december 2020
Drie dagen later maakte het voertuig met het maanmateriaal aan boord zich vast aan de sonde die in een baan om de maan was achtergebleven. Afgelopen zondag vuurde die sonde eventjes zijn stuurraketten en verliet de maan. Sindsdien is Chang’e-5 op weg terug naar de aarde.
Rond twee uur vannacht liet de sonde opnieuw − gedurende acht seconden − zijn motoren branden. Dat bracht hem in de juiste stand om de capsule met materiaal op aarde te kunnen afleveren. Vanmiddag, op een grove vijfduizend kilometer van de aarde, laat de sonde die capsule los. Naar verwachting ploft deze tussen half zes en zeven uur Belgische tijd neer in Binnen-Mongolië, waar Chinese teams klaar staan om de capsule op te halen.
It's cold at Siziwang banner, the area in Inner Mongolia in which the Chang'e-5 reentry capsule is expected to land tomorrow (b/w 17:32-18:07 UTC Dec. 16), but it seems the search and recovery team is very much ready. [i: OurSpace] pic.twitter.com/ctzG7Brn2I
— Andrew Jones (@AJ_FI) 15 december 2020
Bij succes zal China direct vooruit gaan kijken naar de volgende stappen van het maanprogramma. Chang’e-6, opnieuw een maansteenverzamelmissie, staat gepland voor 2024 en gaat een kijkje nemen op de zuidpool van de maan. Op diezelfde locatie moet uiteindelijk de volgende grote tussenstap op weg naar bemande missies komen: het eerste onbemande onderzoeksstation op de maan.