Vrijdag 09/06/2023

Wetenschap

Allesbehalve schattig: stokstaartjes zijn de meest moordende zoogdieren op aarde

null Beeld thinkstock
Beeld thinkstock

Geen enkel zoogdier ter wereld brengt meer soortgenoten om het leven dan stokstaartjes. Dat blijkt uit een onderzoek dat verschenen is in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Redactie

De wetenschappers stelden een lijst van meer dan 1.000 zoogdieren samen, gebaseerd op het aantal dieren dat overleed na een aanval van een soortgenoot. Het stokstaartje of 'aardmannetje' blijkt het meest moorddadige wezen. Liefst 19,4 procent van de onderzochte overlijdens gebeurde door toedoen van een ander stokstaartje.

Wetenschappers ontdekten eerder al de dieren niet zo onschuldig zijn als ze eruitzien. Zo deinzen de alfamannetjes er niet voor terug de jongen van een ander mannetje te doden om zo de overlevingskans van het eigen nageslacht te vergroten.

Het tweede meest moorddadige zoogdier in de lijst is de roodstaartmeerkat, een soort aap, met 18,2 procent. De derde plaats is voor de zogenoemde 'echte maki' (16,7 percent).

Primaten lijken vaker geweld te gebruiken tegen soortgenoten. Dat kan verklaard worden omdat ze in sociale groepen leven en een territorium te verdedigen hebben. De studie wijst tegelijk op het bestaan van zeer vreedzame apensoorten, zoals de bonobo. Slechts 0,7 procent van de overlijdens bij deze mensaap kwam door een aanval van een soortgenoot.

Voor het onderzoek werd informatie verzameld over vier miljoen sterfgevallen bij 1.024 zoogdieren over de laatste 50.000 jaar. Er werden ook ongeveer 600 mensenpopulaties bestudeerd. Het doel van het onderzoek was tot een schatting te komen van het aantal opzettelijke dodingen onder mensen. Die werd uiteindelijk vastgelegd op ongeveer 2 procent, en is zes keer hoger dan bij oude zoogdieren.

Opmerkelijk: er zijn ook diersoorten die elkaar niet doden. Zo bleek geen enkele van de 10.000 onderzochte overlijdens bij zebra's te zijn veroorzaakt door een soortgenoot.

De roodstaartmeerkat Beeld Wikimedia
De roodstaartmeerkatBeeld Wikimedia

"Mensen zijn voorbestemd om elkaar te doden"

De mens heeft een geschiedenis van dodelijk geweld. De vroege mensensoorten doodden elkaar veel meer dan de eerste zoogdieren, zo stelt de studie. Het aantal opzettelijke dodingen onder mensenpopulaties ligt zes keer hoger dan het gemiddelde cijfer.

De onderzoekers schatten de cijfers van dodelijk geweld onder soortgenoten bij de eerste mensen en zoogdieren in op basis van statistische modellen. Bij de voorvader van alle zoogdieren was 1 op de 300 doden te wijten aan dodelijk geweld, bij de vroegste mens liefst 1 op de 50.

Mensen lijken dus voorbestemd om elkaar te doden, suggereert de studie, al blijft het onduidelijk of dat komt door onze genen of door andere factoren.

De onderzoekers stellen dat de vroege mens strategieën ontwikkeld heeft om problemen op te lossen met geweld. De impact van de samenleving kan echter een grote invloed hebben op hoe agressief mensen zijn. Dat verklaart de grote schommelingen in het aantal doden door geweld doorheen de geschiedenis.

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234