Wie houdt Van Aert bij met deze wonderbenen van tijdritgoud?

Axel Merckx, zelf derde op de Olympische Spelen van Athene 2004, spreekt over een heel mooie zilveren medaille voor Wout van Aert. ‘Hij heeft alles gedaan wat mogelijk was. Het enige spijtige is dat Remco Evenepoel ontbrak in de finale.’

Zes keer? Acht keer? Tien keer? Twaalf keer? Axel Merckx (48) raakte de tel kwijt. “Hoeveel keer heeft Wout van Aert moeten reageren op een demarrage? Elke keer kwam het op zijn nek terecht: iemand viel aan en de rest keek naar hem. Hij heeft op geen enkel moment hulp gekregen.”

Frustrerend voor Van Aert, maar perfect te begrijpen vanuit het standpunt van de concurrentie. Merckx: “Van Aert was de rapste in de finale. Stuk voor stuk wisten ze dat ze geklopt zouden worden als ze met onze landgenoot naar de streep gingen. Dus was de reactie logisch: los jij het maar op, want jij gaat mij kloppen. Van Aert had geen bondgenoten.”

Onbegonnen werk. Van Aert haalde Fuglsang terug, en Mollema, en Kwiatkowski, en Bettiol, en Urán, en Schachmann, en ga zo maar door. “Maar op een bepaald moment stopt dat”, weet Merckx. “Telkens dat optrekken, dat doet pijn. In het wiel moet je tot 20 procent minder inspanning doen, dat is een ongelijke strijd. Dan is zilver een heel mooi resultaat. Het hoogst haalbare.”

Kopman Van Aert bevestigde dat in zijn interview. “Gezien het koersverloop zat er niet veel meer in. Voor hetzelfde geld was ik misschien vijfde geworden. Dan is het toch mooi om een medaille te kunnen pakken. Ik kon het op voorhand wel voorspellen dat ik niet als enige de Mikuni-pas zou overleven. Ik hoopte iets meer tijd te krijgen om mezelf te ‘herzetten’ na de top, maar er volgde een spervuur van demarrages. Het was niet makkelijk om het juiste moment te vinden.”

Richard Carapaz koos wel het juiste moment en werd met de klap een volksheld in Ecuador. “Een ongelooflijk moment”, vond Carapaz het zaterdag op Fuji International Speedway. “Dit moet de gelukkigste dag van mijn leven zijn.”

Krampen bij Bettiol

Voor Belgisch goud was hulp nodig. Merckx kijkt in eerste instantie naar Remco Evenepoel. “Dat is het enige spijtige”, zegt hij. “Dat Evenepoel ontbrak in de finale. Hij had letterlijk van goudwaarde kunnen zijn. Als hij er bij was geweest, had hij de koers in de laatste 25 kilometer kunnen helpen controleren. Dan denk ik dat Van Aert wel had kunnen winnen.”

Is dat een verwijt of gewoon een vaststelling? Het tweede, zegt Merckx. “Je kunt geen mirakels van Evenepoel verwachten. Hoe weinig die dit jaar heeft gekoerst, dat steek je niet weg.” Want het was zwaar, zéér zwaar. “De krampen van Bettiol zijn voor mij misschien wel hét beeld van deze dag.”

En toch, ergens houdt Merckx ook rekening met een scenario waarin Evenepoel op veilig heeft gespeeld. “Ik denk dat er een aantal renners rondreden die al met hun hoofd bij de tijdrit zaten. Ik had de indruk dat Roglic en Dumoulin zich bewust recht hebben gezet tijdens de beklimming van de Mikuni. Wellicht voelden ze dat het te zwaar was en hebben ze gekozen om niet aan te dringen met het oog op de tijdrit. Dennis is om die reden zelfs niet gestart. Het zou kunnen dat dat ook bij Evenepoel gespeeld heeft.”

Vertrouwen getankt

Van Aert komt woensdag nog in actie in de tijdrit. Wil dat zeggen dat hij dan de tol zal betalen voor de inspanningen die hij zaterdag geleverd heeft? Niet per se, denkt Merckx. “Ik denk dat Van Aert heel veel motivatie en vertrouwen heeft opgedaan na deze prestatie. Hij heeft nu ook het voordeel dat hij zonder druk kan starten. Hij heeft al een medaille: niks moet nog. Voor de rest moet het nog allemaal gebeuren.”

Na de aankomst zei Van Aert dat hij de inspanningen van de wegrit een paar dagen zou voelen. “Zeker onder deze omstandigheden. Ik ben echt wel even leeg nu”, klonk het. “Vooral die hoge luchtvochtigheid is iets zeer specifieks. Maar met een reële kans op medaillewinst zou het wel heel dom zijn geweest om deze wegrit niet ernstig te nemen.”

De beperkte recuperatietijd wil Van Aert sowieso niet inroepen als excuus. “Ik heb in de Tour drie weken lang het beste van mezelf gegeven. Na die drie dagen rust hoop ik woensdag gewoon op dezelfde benen. Ik heb de vorm die ik vorig jaar had in de Tour en op het WK, dat is zeker.”

Van Aert komt straks al zeker met zilver terug naar huis. Merckx keerde in 2004 met brons terug uit Athene. “Het is nog altijd het mooiste moment uit mijn carrière”, zegt de oud-renner. Mooier dus dan die rit in de Giro die hij won. “Ik ben nog altijd trots op die medaille. Ik heb gemerkt dat de Olympische Spelen veel meer losmaken dan andere wedstrijden. Ook mensen die zelf niet aan sport doen en die het wielrennen niet volgen, spraken me erover aan. Soms nog. Ik denk dat van Aert dit ook nooit meer gaat vergeten.”