AchtergrondVoetbal
Voor de Saudi’s is het WK voor clubteams slechts de opmaat naar een groter doel
Wereldvoetbalbond FIFA gaf unaniem het groene licht aan Saudi-Arabië dat in december het WK voor clubteams mag organiseren. Het lijkt de opmaat voor het grote doel: het ‘echte’ WK van 2030. Mensenrechtenorganisatie Amnesty International levert dezelfde scherpe kritiek als na de toewijzing van het WK aan Qatar.
De kans dat het WK voetbal acht jaar na Qatar weer zal plaatsvinden in een land met een dubieuze mensenrechtenreputatie, is deze week groter geworden. Wereldvoetbalbond FIFA besloot dinsdag unaniem Saudi-Arabië de organisatie van het WK voor clubteams toe te kennen. In december werken zeven clubs, waaronder de winnaar van de Champions League, een klein toernooi af. Vanaf 2025 wil de FIFA dit jaarlijkse club-WK uitbreiden naar 32 deelnemers.
Amnesty International vindt dat de FIFA, na Qatar, wederom blind is voor “de gruwelijke mensenrechtenbalans van een Golfstaat”. “De bond”, stelt Stephen Cockburn van de mensenrechtenorganisatie, “is medeplichtig aan een flagrante vorm van sportswashing” – sport gebruiken om een negatieve reputatie te maskeren.
Amnesty constateert in Saudi-Arabië beknotting van vrijheid van meningsuiting, regelmatige executies en lijfstraffen, oneerlijke rechtszaken, stelselmatige discriminatie van de sjiitische minderheid, beperkte rechten voor vrouwen en zware straffen voor wie kritisch is. Sinds 2017 is kroonprins Mohammed bin Salman de facto staatshoofd en ondanks zijn ogenschijnlijke hervormingen is de onderdrukking van andersdenkenden toegenomen, stelt Amnesty.
Bin Salman heeft, smijtend met miljarden oliedollars, sportswashing naar een nieuw niveau gebracht. Het investeringsfonds van de Saudische staat kocht voetbalclub Newcastle United, organiseerde een niet erkend golftoernooi en haalde voor tien jaar de Formule 1 in huis.
De Saudi’s boden vorig jaar naar verluidt 20 miljard dollar op de Formule 1 als geheel. Het Amerikaanse Liberty Media, dat de sport in 2017 voor 4,4 miljard dollar kocht, negeerde het bod omdat ze menen dat hun investering de komende jaren veel meer waard wordt. Bin Salman neemt dan ook plaats in de wachtkamer.
Zijn grote doel is het WK voetbal 2030. Daartoe zijn Cristiano Ronaldo en Lionel Messi dit jaar gestrikt als de-facto-ambassadeurs van het bid. In 2018 toonde de Saudische staat zich bereid 25 miljard dollar te betalen voor de organisatie van een nieuw, groots opgezet, vierjaarlijks WK voor clubs van alle continenten. FIFA-baas Gianni Infantino was akkoord, maar kreeg de UEFA niet mee.
Het liefst zou Saudi-Arabië het ‘echte’ WK alleen organiseren, maar de FIFA accepteert dat niet na alle kritiek op de toewijzing aan het piepkleine Qatar. Met ingang van 2026 (VS, Mexico, Canada) moet een WK verdeeld zijn over minstens drie landen. Spanje, Portugal en Oekraïne vormen één kandidaat voor het WK van 2030, net als Argentinië, Uruguay, Paraguay en Chili.
Saudi-Arabië is samen met Griekenland en Egypte kandidaat. Volgens nieuwssite Politico hebben de Saudi’s de twee andere landen aangeboden de kosten voor alle stadions en infrastructuur voor hun rekening te nemen, op voorwaarde dat driekwart van alle wedstrijden van de 48 deelnemende landen in de oliestaat wordt gespeeld. De linkse oppositie in Griekenland is tegen. “Waarom geven we onze naam, die staat voor vrijheid en democratie, weg aan Saudi-Arabië?”