InterviewTom Saintfiet
Voetbalromanticus uit Mol stunt met Gambia: ‘Het is nu al dagenlang feest’
Gambia, het kleinste land van Afrika, speelt met de Belgische bondscoach Tom Saintfiet zaterdag de kwartfinale van de Africa Cup tegen gastland Kameroen. ‘Mijn spelers vechten als leeuwen.’
Een man uit Mol maakt wat mee tussen Malta en Malawi. Al was Tom Saintfiet (48) voor langere of korte tijd bondscoach van Namibië, Zimbabwe, Ethiopië, Jemen, Malawi, Togo, Bangladesh, Trinidad, Malta en sinds 2018 Gambia, hij noemt zichzelf geen avonturier. “Ik ben voetbaltrainer, geen globetrotter. Het is nooit mijn intentie geweest om in zoveel mogelijk landen te werken. Maar als je eenmaal in een kringetje zit, krijg je dezelfde soort aanbiedingen. En ik ben niet financieel onafhankelijk, er is gewoon noodzaak om te werken. Daarom ben ik ook blij dat ik al drieënhalf jaar bondscoach van Gambia ben.”
Voetbalromanticus is hij zeker. Saintfiet omarmt de wijde wereld van het voetbal, want hij is nog in veel meer landen actief geweest. Voor het eerst beleeft hij de Africa Cup en hoe, als schrijver van historie in Kameroen. Hij neemt de tijd aan de telefoon, een dag na de sensationele zege van het piepkleine Gambia, debutant, op Guinee. Later die dag vliegt hij naar Douala, voor de kwartfinale van zaterdag tegen het gastland.
Het is reizen, trainen, hotel, ook vanwege strenge maatregelen rond corona. Al bracht hij de nacht voor de achtste finale tegen Guinee vooral door in de badkamer, vanwege voedselvergiftiging, en moest hij twee spelers kort voor de aftrap vervangen, verzwakt als ze waren door ziekte. “Maar we hebben een brede kern en de spelers vechten als leeuwen.”
Fiere Mollenaar
Hij spreekt meerdere talen vloeiend en reist kriskras over de wereld, met Mol als rustpunt en epicentrum. Saintfiet noemt zich een fiere Mollenaar, inwoner van een uitgestrekt stadje bij de grens met Nederland, met drie golfbanen, een abdij met lokaal bier, bossen, het Zilvermeer en andere bezienswaardigheden. Liever nog dan inwoner van Mol is hij voetbaltrainer. Soms was hij slechts korte tijd ergens bondscoach, als tussenpaus.
Van overal nam hij herinneringen mee. “In Jemen liepen soldaten met kalasjnikovs over straat, maar de cultuur was een van de mooiste die ik ooit heb gezien. Ik wil er dolgraag nog eens terug. Elk land heeft interessante mensen. Van elk land word je rijker in geestelijk opzicht. Soms heb je ook zoveel culturen in één team. Ik heb vooral geleerd respect te koesteren voor andere culturen.”
Hij trouwde met een vrouw uit Zimbabwe, die hij leerde kennen in Namibië. “Ze was sportjournalist.” Lachend: “Ik dacht: het is goed om een uitstekende band met de media te onderhouden. We hebben een prachtige dochter nu.” In september 2018 tekende hij bij Gambia, destijds 172ste op de FIFA-ranglijst en nu kwartfinalist tijdens de Africa Cup.
Bij zijn debuut in 2018, tegen Algerije, zaten 45.000 mensen in het stadion van de hoofdstad Banjul, dat bestemd is voor 25.000 toeschouwers. Ze stonden tot bij de dug-outs, hingen in de lichtmasten en lagen op het dak. “Riyad Mahrez en de andere Algerijnse sterren wilden eerst niet voetballen vanwege hun veiligheid. Gelukkig is er toen niets gebeurd. Gambia is een arm land en het is nu al dagenlang feest sinds de eerste zege in de poule op Mauritanië. Voetbal heeft iets te geven aan de mensen.”
Geïnspireerd door Van Gaal
Hij werkt met bescheiden voetballers uit lagere divisies, van wie velen niet zijn geboren in Gambia (bijvoorbeeld omdat ze vluchteling waren), en met topspelers uit de Italiaanse competitie. Musa Barrow van Bologna besliste het duel met Guinee. Saintfiet zag ontelbare duels in grote en kleinere competities en interesseerde mannen met Gambiaanse wortels voor de nationale ploeg. Hij, zonder groot verleden als speler, raakte geïnspireerd door trainers als Ivic, Van Gaal, Adriaanse en Beenhakker, met een nauwkeurige opbouw in hun loopbaan.
Hij koestert Afrika en zijn toernooi. Laat ze niet zo ‘egocentrisch’ denken, de clubs uit grote landen, dat ze hun spelers een tijd kwijt zijn. Zeuren Zweden als hun zomercompetitie stilligt tijdens het EK? Nee dus. Heb gewoon respect voor elkaar. “Zie de wereld met een wijdere blik, zonder bekrompenheid, zonder snelle oordelen. En geld mag nooit de drijfveer zijn. Soms koos ik voor meer geld, maar dan was ik minder gelukkig op het veld.”
Het zal lastig zijn, winnen van Kameroen. Hij liet zijn spelers clips zien van Denemarken en Griekenland, onverwachte kampioenen van Europa in 1992 en 2004. Zijn motiverende toespraken zijn populair. Ach, het toernooi is een sprookje, hoe de afloop ook is. Zijn contract loopt tot 2026. Bondscoach zijn op het WK, dat is zijn droom.
Acht doden bij gedrang voor stadion
Bij de achtste finale tussen gastland Kameroen en de Comoren (2-1) zijn zeker acht doden en tientallen gewonden gevallen. Ze kwamen om in de chaos bij het stadion van Yaoundé. “Het is schokkend, een donkere pagina in de geschiedenis van de Africa Cup”, zegt Tom Saintfiet van Gambia, de volgende tegenstander van Kameroen. Het gedrang ontstond bij de entree van het stadion, waar supporters onder meer een controle op corona moesten ondergaan. Te veel mensen wilden naar binnen. Stadions mogen tijdens de Africa Cup voor maximaal 80 procent gevuld zijn. De Afrikaanse bond CAF kondigde diepgaand onderzoek aan.