Vijf jaar Coucke bij Anderlecht: geen stap dichter bij zijn Europese ambitie

Vijf jaar geleden kocht Marc Coucke RSC Anderlecht. Sindsdien was het een komen en gaan van personeel en bleven sportieve successen uit. Desondanks is hij de financiële redder die geen intentie heeft om de club te verkopen.

“Dit is het eerste project waarvan ik niet weet of het zal werken. Mijn doel is om van Anderlecht een Europese subtopper te maken, zoals Basel, Porto, Salzburg of Ajax.” Exact vijf jaar geleden kocht Marc Coucke Anderlecht. De realiteit haalde zijn ambities in sneltempo in.

Wie uitzoomt kan alleen maar vaststellen dat het tijdperk-Coucke gepaard gaat met een sportieve en economische laagconjunctuur. Eindstand in de competitie in de vijf jaren voor zijn intrede: 1, 1, 3, 2 en 1. Sinds zijn intrede: 3, 6, 8, 4 en nog eens 3. Financiële balans volgens de vijf jaarrekeningen voor zijn komst: een samengetelde winst van 5 miljoen euro. Sindsdien is er een gecumuleerd verlies van bijna 100 miljoen euro.

Als nieuwe eigenaar wees Coucke naar de lijken die het vorige bestuur in de kast had weggemoffeld. Zo waren er torenhoge makelaarscommissies en holle facturen voor scouts die tegelijkertijd als tussenpersoon werkten.

Miskopen

Voor Coucke moeten de zaken vooruitgaan, dus stroopte hij zelf de mouwen op in een poging de fundamenten voor een moderne voetbalclub te leggen. Hij vernieuwde de commerciële werking en gaf eigenhandig contracten voor elf jeugdtalenten, onder wie Jérémy Doku, die later voor 27 miljoen euro zou worden doorverkocht.

Maar door foute inschattingen groef hij vooral een nog diepere put. Bubacarr Sanneh kostte in de zomer van 2018 nog 8 miljoen euro. Anderlecht moest de verdediger vorig seizoen een ontslagpremie betalen om van zijn dure loon af te zijn. Samir Nasri, ex-Frans international, was zijn prestigetransfer in 2019. Nasri verdiende 1,5 miljoen per jaar en kreeg een riante tekenpremie, maar was compleet uitgeblust. Adrien Trebel kreeg in 2018 een nieuw contract waarmee hij 3 miljoen per jaar zou verdienen. Sindsdien speelde hij gemiddeld minder dan tien competitiewedstrijden per seizoen voor paars-wit.

Bij zijn vorige club, KV Oostende, stond Coucke bekend als een sfeermaker in de vipruimte, waar hij meer dan één polonaise had ingeleid. Bij Anderlecht was hij vooral verantwoordelijk voor een grootschalige stoelendans. Maak een foto van de werkvloer anno 2022 en er staat amper een gezicht op dat in 2017 al aan de slag was voor de recordkampioen.

Ook de sleutelposities binnen het organigram veranderden voortdurend. Op de 7 belangrijkste functies passeerden in totaal liefst 30 personen: 2 voorzitters, 4 CEO’s, 2 COO’s, 4 sportdirecteurs, 3 technisch directeurs die moesten rapporteren aan zo’n sportdirecteur, 5 hoofden scouting en 10 trainers.

Stille vennoot

In mei 2020 gaf Coucke de sleutels van het dagelijkse beleid aan Wouter Vandenhaute. De man die gedurende zes maanden zijn persoonlijke adviseur was geweest, werd toen voorzitter.

Coucke verdween naar de achtergrond. Op Neerpede horen we dat hij Anderlecht nu leidt “zoals zijn 43 andere bedrijven”. Officieel komt hij niet meer tussen bij operationele of sportieve beslissingen. Hij noemt zichzelf nu een stille vennoot. Neem dat gerust letterlijk: aanvragen voor interviews wijst hij vriendelijk maar kordaat af.

Maar ook vanuit de schaduw neemt Coucke zijn verantwoordelijkheid als eigenaar. In vijf jaar heeft Coucke al 130 miljoen euro geïnvesteerd in zijn club (aankoopprijs, kapitaalinjecties, schuldomzettingen en -kwijtscheldingen incluis). Vandenhaute sprak vorig jaar over het engagement van Coucke in het tv-programma Extra Time. “In het begin was Marc Coucke als supporter-eigenaar een deel van het probleem. Nu moet iedereen begrijpen dat hij een deel van de oplossing is.”

De voorbije maanden staken de geruchten op dat Coucke van plan is om de club te verkopen. Verschillende bronnen, waaronder het bestuur van Anderlecht en Alychlo (het investeringsvehikel van Coucke), ontkennen dat formeel. Anderlecht nu van de hand doen zou sowieso een erg verlieslatende deal zijn voor de zakenman. Niet voor niets heeft hij bij de vorige kapitaalronde van de club laten opnemen dat hij 33 miljoen euro schulden zou laten vallen à meilleure fortune. Dat betekent: wanneer de club weer goed begint te draaien, kan hij stelselmatig zijn investeringen recupereren. Een zoveelste aanwijzing dat Coucke zichzelf voor de lange termijn heeft verankerd aan Anderlecht.

Te hoge lonen

Zijn rol als stille vennoot weerhoudt Coucke er niet van om stevig op tafel te kloppen. Zoals op 16 oktober voor de topper tegen Club Brugge, toen een raad van bestuur plaatsvond op Anderlecht. Daarop werden enkele tendensen van het eerste kwartaal van het boekjaar besproken. Toen bleek dat de loonkosten van de spelers een pak hoger lagen dan voorzien, onder meer door de komst van Jan Vertonghen, Fábio Silva en de contractverlenging van Francis Amuzu.

Bij het afsluiten van het vorige boekjaar, met totale loonkosten van bijna 57 miljoen euro, had de eigenaar nochtans de belofte gekregen dat het mes in de salarissen zou worden gezet. Coucke maakte zich daarom boos op het management. De fouten uit het verleden werden herhaald. Hij bekritiseerde ook de mislukte zomertransferperiode van de club.

Om weer winstgevend te worden heeft Anderlecht twee opties: nog meer kosten besparen (minder dure spelerslonen uitbetalen, waardoor de club aan concurrentiekracht verliest) ofwel de inkomsten optrekken. De poules van de Champions League halen lijkt niet voor komend seizoen, dus moet de kas gespekt worden met lucratieve uitgaande transfers te doen. Enkel Yari Verschaeren, Zeno Debast en de zestienjarige Julien Duranville lijken daar op dit moment voor in aanmerking te komen.

Couckes ambitie om Europese subtop te worden mag nog een paar seizoenen het vriesvak in.