AchtergrondSportlocaties
Van Jeddah tot Tokio: met veel dollars koop je sportgeschiedenis
Nooit reed de formule 1 er, maar Saudi-Arabië is zondag het onwaarschijnlijke decor van misschien wel de spannendste ontknoping in de autoraceklasse. Ook op andere wonderlijke locaties werd ooit sporthistorie geschreven.
1. F1 aan Rode Zee
Het stratencircuit in Jeddah is amper klaar, nog niet uitgetest en oogt weinig spectaculair. Maar het was natuurlijk een kwestie van tijd tot de koningsklasse naar Saudi-Arabië zou trekken, na GP’s in Bahrein, Abu Dhabi en sinds kort ook Qatar.
Erg logisch klinkt het allemaal niet voor een sport die ‘we race as one’ als motto heeft, actief strijdt tegen racisme en graag wil geloven in gelijke kansen. Of Saudi-Arabië, een land waar volgens Amnesty de mensenrechten zwaar in het geding zijn, nu het gedroomde decor is voor mogelijk de ontknoping van een van de mooiste seizoenen ooit met Max Verstappen versus Lewis Hamilton? F1-baas Stefano Domenicali gelooft oprecht dat de race-spotlights er beterschap brengen. Hetzelfde riep hij over Qatar. En zijn voorgangers over Bahrein, Abu Dhabi, Bakoe en Sotsji. Locaties zonder ook maar een spoortje autosporthistorie, met maar één overeenkomst: het (olie- en gas)geld klotst er tegen de plinten. Daarmee blijkt veel te koop, zo niet alles.
2. Giro-start naast Klaagmuur
De Giro d’Italia was een beetje verdwaald toen ze in 2018 als eerste van de drie grote wielerrondes startten buiten Europa, in de hoofdstad van Israël. Ideetje van een steenrijke Canadees, die er vele miljoenen voor neer wilde tellen. Tom Dumoulin werd nogal raar aangekeken toen hij op de fiets een rondje door het oude centrum van Jeruzalem maakte.
Een maandje eerder liet hij zijn gedachten al de vrije loop over de wonderlijke locatie van de grande partenza. “Het is er onrustig, vooral in Gaza. Ik vind dat sport gescheiden moet zijn van elke politieke discussie. Dat is nu al niet het geval, omdat we daar starten. Dat heeft natuurlijk een politieke lading”, sprak Dumoulin, die echter niet afgeleid raakte door het aparte decor. De uittredende kampioen droeg na 9,7 kilometer tijdrijden door Jeruzalem gewoon weer het roze.
3. Zomerspelen in nazi-Duitsland
Ongetwijfeld het meest duistere olympische hoofdstuk. Via de Zomerspelen van 1936 wilde Adolf Hitler de wereld overtuigen van de kracht en filosofie van het Derde Rijk. Wereldwijd werd gefilosofeerd over een boycot, maar vrijwel alle landen reisden toch af. Het trotse Duitsland won het medailleklassement vóór Amerika. Maar het was natuurlijk de zwarte sprinter Jesse Owens die als koning van de Spelen met vier keer goud in Berlijn niet helemaal in het perfecte plaatje paste van de nazi’s. Hij kreeg geen hand van Hitler, en hij was niet de enige. Na de openingsdag besloot de dictator geen atleet meer persoonlijk te begroeten, conform het IOC-protocol.
Owens vertelde later dat hij het helemaal zo slecht niet had in nazi-Duitsland. In zijn eigen land had hij destijds meer met racisme te maken. Hij kreeg dan wel geen hand van Hitler, een uitnodiging voor het Witte Huis om daar de hand te schudden van zijn eigen president bereikte hem ook nooit.
4. Ajax ’s werelds beste in Tokio
Als winnaars van de Champions League reisden de Amsterdammers eind november 1995 af naar het verre Japan voor de Toyota Cup, destijds de officiële naam van de strijd om de wereldbeker. In het National Stadium van Tokio wonnen de Amsterdammers met 4-3 na strafschoppen van het Braziliaanse Grêmio, kampioen van Zuid-Amerika. Een week eerder schitterde Ajax nog met 2-0 in het Bernabéu van Real Madrid, een week later rolde het thuis Ferencváros op met 4-0. Om dat alles te laten passen kreeg het elftal drie weken vrijaf in de eredivisie.
De wereldbekerstrijd was in Nederland live op televisie, maar dus wel gewoon op een dinsdagochtend om 11 uur. Het leven in Amsterdam lag nagenoeg plat, complete bedrijven en schoolklassen door heel Nederland keken een paar uur lang op tv naar de verschrikkelijk slechte wedstrijd aan de andere kant van de wereld. Pas ruim 48 uur later werden de kampioenen gehuldigd op het Museumplein.
De eerste vlucht naar huis moest boven Rusland omkeren en terug naar Tokio, KLM bleek geen toestemming te hebben om over Rusland te vliegen.
5. Nachtmarathon in Qatar
Met heel veel poen haalde Qatar twee jaar terug het WK atletiek naar het Midden-Oosten. Er was alleen één probleempje: de ongezond hoge temperatuur in het emiraat. In het Khalifa International Stadium, straks ook een van de stadions van het WK voetbal, merkten Sifan Hassan en co. weinig van de hitte dankzij duizend airco’s. Die zorgden voor een briesje en een aangenaam microklimaat. Buiten was het een graad of 40, binnen amper 25.
Ingenieus, maar een marathon of WK snelwandelen in een stadion? Niet uitvoerbaar, die atleten moesten gewoon naar buiten. Dus startte de marathon om middernacht, in een leeg Doha, waar het toen nog steeds ruim 30 graden was. Het bleek vragen om problemen, met meer uitvallers dan ooit en nare beelden van kruipende atleten, die afgevoerd werden in rolstoelen.
