Met 15 miljoen euro op zak staat Mourinho weer op straat

Daniel Levy, voorzitter van Tottenham, had misschien beter moeten weten. We zien hem nog glimmen van trots in een van de scènes in de Amazon-documentaire All or Nothing. De aanstelling van José Mourinho (58) was zijn vanity project, een ijdelheidsstunt om Spurs helemaal op de kaart te zetten. “Er zijn naar mijn mening maar twee top-top-toptrainers in de wereld”, zei hij. “Een van hen zit op de bank bij een andere club (Pep Guardiola, red.) en de andere is Mourinho.”

De komst van The Special One zorgde voor veel publiciteit. Het circus had zijn clown, de documentaire die achter de schermen werd gedraaid zijn gedroomde hoofdrolspeler. Helaas was hij niet het gepaste antwoord voor deze spelersgroep na het ontslag van Mauricio Pochettino, niet de man die binnen de clubcultuur paste.

Het Mourinho-effect was erg volatiel. De hoogtepunten waren schaars. Vanaf het moment dat Tottenham in november onverwacht naar de leiding sloop in de Premier League, gleed het steil naar beneden. Harry Kane en Son Heung-min, de spelers die aanvankelijk onder Mourinho op een ander niveau waren geklommen, kregen de curve niet meer gekeerd. Resultaten bleven uit. Een reeks van drie matchen zonder zege en een Europese uitschakeling kosten hem uiteindelijk de kop.

Overal ruzie

Intriges en drama zijn eigen aan de methode-Mourinho. Vriendschap en onverschilligheid liggen vaak dicht bij mekaar. De Portugees gaat van conflict naar conflict: met de technische leiding, met stafleden, zijn spelers. Hij prikkelt graag. Hij wacht op een venijnige reactie die na verloop van tijd steeds vaker uitblijft.

Zelfs de brave Toby Alderweireld ontsnapte niet aan zijn psychologische spelletjes. Na de bevalling van zijn vrouw in België keerde hij vorig jaar op verzoek van zijn trainer door weer en wind in allerijl terug naar Engeland. Twee weken later werd zijn loyauteit beloond met een plaats op de bank. In Antwerpen, zijn thuisstad, liet zijn trainer hem in de match tegen Antwerp verrassend niet opdraven. Na de interlandbreak loog Mourinho hardop over zijn niet-selectie.

Alderweireld was niet de enige die eraan moest geloven. Er zijn er weinig met wie Mourinho niet overhoop heeft gelegen. Het is het oude scenario dat zich ook bij Chelsea, Real Madrid en Manchester United heeft afgespeeld: de verstikkende orkestmeester die zijn eigen ondergang orkestreert. Hij zoog de cultuur uit de club. Negatieve tactieken. Openlijke kritiek op zijn troepen. Zelden pakte de trainer verantwoordelijkheid op zich.

Niet om aan te zien

Na het gelijkspel tegen Everton, vorige vrijdag, voelde Levy dat het niet langer leefbaar was. Spelers, werknemers en supporters stonden aan de klaagmuur. De situatie was zoals het voetbal: niet meer om aan te zien. De timing was wreed, maar dat trok zijn meedogenloze voorzitter zich niet meer aan. Het was tijd om te handelen.

In de clan-Mourinho wijzen ze erop dat de club hem niet verdiende. Dat een winnaar niet paste binnen een cultuur van losers. Dat hij nooit gekregen heeft wie hij wou – ondanks de komst van Gareth Bale en Sergio Reguilón van Real Madrid.

In zijn huis in hartje Londen maakte Mourinho de rekening: 27 miljoen euro bij zijn eerste ontslag bij Chelsea; 9 miljoen na zijn tweede passage op Stamford Bridge; 17 miljoen na zijn doortocht bij Manchester United; 15 miljoen nu bij Tottenham.

Voor het eerst verlaat The Special One een club zonder trofee. Met een flinke deuk in zijn reputatie van prijzenpakker wandelt Mourinho straks naar een volgend conflict. En een nieuwe afkoopsom. De Favoriet om Mourinho op te volgen is Red Bull Leipzigs Julian Nagelsmann.

Topscorer Harry Kane bedankte The Special One in een tweet. “Dank voor alles baas”, schreef hij. “Het was plezierig om samen te hebben gewerkt. Ik wens je al het beste in je nieuwe hoofdstuk.” Of de 27-jarige superspits zijn club trouw blijft, is onduidelijk. Hij wil dolgraag eens een beker winnen, iets dat mogelijk niet gaat lukken in de European Super League, waar Tottenham een van de zwakkere broeders is.