Italiaan pakt verrassend goud op het koningsnummer

Een onbekende Italiaan van 26 is de opvolger van Usain Bolt. Portret van Lamont Marcell Jacobs: de kwetsbare koning van de 100 meter die een afwezige vader eindelijk achter zich heeft kunnen laten.

Op het paspoort van Lamont Marcell Jacobs staat onder ‘luogo di nascita’ El Paso, Verenigde Staten. De stad in Texas heeft iets met Hollywoodverhalen en spaghettiwesterns. Marcell mag dan wel het levenslicht in de VS hebben gezien, in hoofd en hart is hij Italiaan. “Voor 99,9%”, zegt hij. “Tot voor kort sprak ik zelfs geen Engels.”

Van zijn Amerikaanse vader erfde hij zijn huidskleur en de explosieve spiervezels, maar daar houdt de connectie voor hem op. Pa was militair. Toen hij gestationeerd was in Italië, werd hij verliefd op een Italiaanse van zestien, Viviana. Ze verhuisde haar soldaat achterna, maar langer dan vijf jaar hield hun huwelijk niet stand. Toen Marcell achttien maanden was, in 1996, stak ze de plas terug over.

“Ik ben als kind altijd anders geweest dan de anderen”, schreef hij eerder dit jaar op website The Owl. “In mijn tijd was ik een van de weinige met een andere huidskleur op school. Bovendien was ik een zoon van gescheiden ouders. Van een vader die er nooit was. Nooit iets van zich liet horen.”

Lopen is altijd een uitlaatklep geweest. Om een leegte in zijn leven zo ver mogelijk achter zich te laten. “In het gezin van mama heb ik me altijd geliefd gevoeld. De grote passie was motorcross. We gingen vaak naar WK-wedstrijden kijken. Ma wou niet dat ik ging crossen. Hardlopen is wel altijd een deel van mijn leven geweest.”

“Op de nonnenschool daagden mijn klasgenoten elkaar altijd uit in sprintjes. De hand van het mooiste meisje van de klas als inzet. Ik mocht nooit meedoen. ‘Omdat jij anders altijd zou winnen.’ Ik stond daar wat te staren naar de meisjes. Onbeslist of ik het als een compliment of belediging moest opvatten.”

Marcell probeerde andere sporten, maar begon op zijn tiende met atletiek. Eerst als sprinter, daarna ook als verspringer, Carl Lewis als inspiratie. Op zijn negentiende vervoegde hij de eliteatleten van de staatspolitie, waar hij zijn talent verder kon ontwikkelen. Hij schopte het tot Italiaans kampioen verspringen, maar krakende knieën duwden de ‘crazylongjumper’ – zijn Instagram-pseudoniem – weer richting het koningsnummer.

Hij vereenzelvigt zich met de tijger die hij in het groot getatoeëerd heeft. Alleen nam de lopende fresco tot voor kort zijn verleden mee in de races. Marcell: “Voor de start dolde ik vaak. Alleen verborg ik achter die grapjes en fratsen mijn onzekerheden. Mijn brein reikte me altijd een uitweg, net voor de start. Een stemmetje in mijn hoofd. Een steek in de maag. Stijve spieren. Duizelingen. Er was altijd iets dat me weerhield om alles uit mezelf te halen.”

Toen kwam de lockdown in 2020. Een periode waarin Marcell met hulp van een mental coach vrede sloot met zijn kwaliteiten, gebreken en verleden. “Ik leerde van mezelf te houden. Pijn en littekens te accepteren. Het moment dat ik niet meer bang ben om mezelf serieus te nemen op de piste, was het begin van de bevrijding. Een gewond roofdier verbergt zich ook niet uit schaamte.”

Keiharde trainingen op een privébaan aan het Gardameer deden de rest. In Polen, op het EK indoor, pronkte hij in maart met zijn eerste goud op een internationaal toernooi. In mei dook hij voor het eerst onder de 10 seconden. Zondag schoot een crazy cowboy dus op zijn eerste Spelen meteen raak. Europees record (9.80) erbovenop. Na drie keer Usain Bolt is hij de eerste Italiaan op de erelijst van de 100m, de eerste Europeaan sinds Linford Christie (UK) in 1992.