‘In de koers draagt hij de broek, ik draag ze thuis’

Toen wielrenner Thomas De Gendt (33) in de Ronde van Italië van 2012 na een monsterlijke solo zegevierde op de mythische col de Stelvio, veranderde alles. ‘Zijn carrière ontplofte, en daarmee ook mijn leven’, blikt zijn vrouw Evelyn Tuytens terug. Acht jaar later mocht De Gendt zijn bravourestuk nog eens overdoen, zij het op rollen. Niets te vroeg, weet Tuytens. ‘Want behalve de borden afdrogen, doet hij niets tijdens de quarantaine.’

Evelyn Tuytens: “Onlangs is die fameuze rit op de Stelvio nog eens uitgezonden op Canvas. Ik had taart gebakken, Thomas was eerst nog gaan trainen. Om drie uur zaten we met onze twee kindjes klaar in de zetel. Amber en Timo waren nog niet geboren in 2012, voor hen was het verwarrend om hun papa in een andere koerstenue te zien rijden. Maar voor ons was het best emotioneel. Ik kan me nog moeilijk voor de geest halen waar ik was die dag. Ik herinner me alleen nog hoe ik de slotfase op tv heb gezien. Het was fijn om alles met het commentaar van Thomas te herbeleven. Samen hebben we een heel nieuw verhaal rond die dag gebreid.”

Hij zit voor eeuwig in Vlaanderens collectieve wielergeheugen.

Tuytens: “Dat besef is nog eens tot ons doorgedrongen. Tot die ritzege wist niemand goed wie Thomas was. Plots beseften we dat er misschien veel meer in zat dan we tot dan toe hadden gedacht. Zijn carrière ontplofte, en met die carrière ook mijn leven. Mijn gsm stond roodgloeiend. Thomas stond vierde in het klassement en maakte nog aanspraak op een podiumplaats. Plots wilden alle kranten samen met mij naar de afsluitende tijdrit kijken. Dat heb ik afgewimpeld. Maar ze stonden wel allemaal op de oprit te wachten tot de koers gedaan was. En toen we Thomas op de luchthaven gingen oppikken, hebben we zelfs een persconferentie moeten organiseren: zoveel journalisten waren er komen opdagen. Echt zot. Die ritzege heeft ons leven veranderd.”

Kort nadien zijn jullie getrouwd.

Tuytens: “Ons huwelijk was eigenlijk de reden waarom Thomas dat jaar de Giro reed, in plaats van de Ronde van Frankrijk. De Tourstart viel samen met onze trouwdag en daar viel voor Thomas niet aan te tornen. Gelukkig maar: alles is perfect uitgedraaid. Alleen zat er nadien geen rustige trouwpartij meer in: terwijl de burgemeester het huwelijk voltrok, stonden er wel vijf fotografen achter hem. Terwijl daar alleen die ene had moeten staan die wij hadden betaald voor ons album (lacht).”

Mij viel op dat Thomas acht jaar geleden nog geen baard had.

Tuytens: “Wat een jong ventje, dacht ik toen ik de beelden terugzag (lacht). Sindsdien is die baard stevig gegroeid. Hij scheert zich niet graag, en voor mij hoeft dat ook niet: ik heb geen probleem met stoppels. Maar een té lange baard vind ik niet mooi. De quarantainehype om alles maar te laten groeien, heb ik gelukkig uit zijn hoofd kunnen praten. Stel je voor dat ik er vlechtjes in had kunnen draaien! (lacht)”

Hoe komt Thomas de dagen door nu er al twee maanden niet wordt gekoerst?

Tuytens: “Vandaag stond er een training van vijf uur op het programma. Da’s niet hetzelfde als trainen in de Spaanse bergen – alles is hier plat – maar hij kan er zijn energie toch goed in kwijt. Het grootste verschil voor mij is dat hij nu langer dan ooit thuis is. Normaal is hij maar voor korte periodes thuis, tussen twee koersen in.”

Vorige maand was er al een Ronde van Vlaanderen op rollen. Greg Van Avermaet won, Thomas De Gendt werd vierde.

Tuytens: “Voor de renners was het een leuke manier om iets terug te doen voor het publiek en de sponsors. En om eens een inkijkje te geven in hun kot. Zijn rollen staan bij ons in de garage. Daar is een afgesloten ruimte voor zijn fietsen en alles wat met de koers te maken heeft. De kindjes en ik zaten in de woonkamer op tv te kijken, terwijl we door de muur zijn rollen hoorden draaien, we konden hem hóren versnellen. Heel bijzonder, moet ik zeggen. Volgens Thomas heeft hij op die rollen zelfs veel harder afgezien dan in de koers.”

Toen duidelijk werd dat de Tour niet van start zou gaan in juni, zei Thomas: ‘Ik heb vier uur getraind, maar tegen mijn zin. Eigenlijk train je niet, het is bezigheidstherapie.’

Tuytens: “Er zijn periodes geweest dat hij minder goed in zijn vel zat: ‘Moet ik echt nog zó lang alleen maar trainen?’ Maar goed, die knop heeft hij snel omgedraaid. Hij beseft dat onze gezondheid het allerbelangrijkste is. Heeft hij even een moeilijk momentje, dan denkt hij al snel weer positief: ‘We moeten verder!’

“Zoveel méér dan anders zie ik hem trouwens niet tijdens deze quarantaine. Meestal trekt hij zich terug op de bovenste verdieping van ons huis – zijn mancave, noemt hij het. Daar staan een grote tv, een zetel, een computer en een biljarttafel. Ik kom er zelden – er is voor mij niet veel te doen – maar als de kinderen bij hun papa willen zijn, gaan ze gewoon naar boven. Soms zitten Thomas en Timo samen te gamen.

“Voor Thomas is het best confronterend. Hij leert de kinderen – Timo is 6, Amber 4 – nu op een andere manier kennen. Gisteren waren we toevallig foto’s aan het bekijken. Van veel momenten herinnert hij zich niets, gewoon omdat hij er niet bij was. Dat besef kwam wel binnen. Voor je er erg in hebt, zijn ze groot en is het voorbij.”

Hoe groot is de verleiding om zich te laten gaan tijdens de quarantaine?

Tuytens: “Hij zit nog altijd op zijn koersgewicht, hoor. In de winter komen er makkelijk een paar kilo’s bij, maar dan ligt hij helemaal stil. Nu traint hij ondanks alles toch behoorlijk veel. Hij laat zich alleen wat meer gaan in het onlinegamen met enkele oude schoolvrienden. Vraag me niet wat – iets met auto’s, geloof ik. Waar hou jij je toch mee bezig, denk ik dan. Maar hij amuseert zich: soms hoor ik hem lachen tot beneden. De domste grap kan Thomas plat doen gaan.”

Sarah, de vrouw van Wout van Aert, vertelde in Humo dat Wout nu in de potten staat te roeren. Vindt Thomas zijn draai in het huishouden?

Tuytens: “Nee, buiten de afwas afdrogen doet hij niets. Nu, dat hadden we meteen ook zo afgesproken. Ik heb geen job: ik heb het huishouden altijd als mijn werk gezien.”

Gelukkig zijn Timo en Amber nog te klein voor extra schoolwerk thuis.

Tuytens: “Ze zitten in de tweede en de derde kleuterklas. Om de twee weken brengt iemand van de school een pakketje met oefenblaadjes. En ze krijgen videoles. Dan zet ik de computer voor hun neus in de derde kinderkamer, die we hebben omgedoopt tot een hobbyklas – zeg nooit nooit, maar ik denk niet dat er ooit nog een derde kindje komt. Hun knutselwerkjes voor moederdag hebben ze daar gemaakt, aan hun bureautje. Weliswaar met mij erbij, want knutselen is niets voor Thomas (lacht). Hij speelt liever buiten met de kinderen, of gaat met hen fietsen.”

EVIVA ESPAÑA

Er is een nieuwe wielerkalender, met nog meer dan honderd koersdagen in het najaar. Wat vindt Thomas daarvan?

Tuytens: “Zijn eerste reactie was voorzichtig: ‘Hopelijk houdt die kalender stand.’ Waarna hij toch vooruit durfde te kijken en zei dat deze periode van quarantaine ruimschoots gecompenseerd zal worden: ‘Ik zal vier maanden amper thuis zijn.’ Het belangrijkste is dat er gekoerst zal worden, en dat hij zich nu eindelijk gericht kan voorbereiden.”

In de krant las ik dat hij van de eerste Tour-etappe al meteen een doel maakt.

Tuytens (verbaasd): “Ah? Dat weet ik niet. Volgens mij is het nog te vroeg om het daarover te hebben. In normale omstandigheden zou hij de Tour in Spanje voorbereiden. Vijf, zes uur per dag alleen maar bergop rijden. Dat kan nu niet. En als je niet weet hoe je benen zullen reageren, is het lastig doelen te stellen.

“Weet je, eigenlijk praten wij weinig over de koers. Veel mensen zal dat verbazen: ik ga al sinds mijn 8 jaar naar de koers – mijn broer koerste ook. Maar als Thomas thuis is, probeert hij zijn hoofd vrij te maken. Dan begin ik beter niet over de koers.”

Zoals het er nu naar uitziet, zal hij de Tour met de Vuelta combineren. Zou hij zonder corona opnieuw de drie grote rondes hebben gereden?

Tuytens: “Het heeft even in zijn hoofd gespeeld, maar dat vergt enorm veel van je lichaam. Vorig jaar heeft hij ze wel alle drie gereden, omdat hij daar al lang van droomde. En bij Thomas werkt het nu eenmaal zo: als hij iets in zijn hoofd heeft gestoken, moet alles wijken tot hij het heeft bereikt. Dat vind ik ook zo leuk aan hem: dat hij recht op zijn doel afgaat.”

De Vuelta zal nu plaatsvinden in november, wanneer het in het noorden van Spanje al behoorlijk fris kan zijn. Thomas heeft al geopperd om het parcours naar het zuiden te verleggen.

Tuytens: “Wij hebben een huis in Zuid-Spanje. In welke periode van het jaar we ook gaan: het is er zelden slecht weer. Thomas voelt zich thuis in de Spaanse bergen. Met de ploeg gaan ze altijd op stage in Calpe. Dat ligt aan zee, waardoor die stages voor mij en de kinderen een soort van vakantie zijn. Ons huis ligt in Mascarat, een kleine vissershaven naast Calpe. Vroeger huurden we telkens iets. Maar toen kwam Timo erbij en was het elke keer stressen om de juiste spullen mee te nemen voor zo’n kind. Dus zijn we beginnen uit te kijken om zelf iets te kopen.”

Thomas’ liefde voor Spanje gaat erg ver: in zijn koffie wil hij alleen maar gecondenseerde melk uit Andalusië.

Tuytens: “Ik heb hier zo’n flesje in de koelkast staan. Zelf drink ik geen koffie, tenzij met díé melk: ze maakt de koffie zoet en roomachtig. In Andalusië noemen ze dat een café bombon. Als Thomas gaat trainen, drinkt hij het heel vaak om suikers binnen te krijgen. Hij weet in die regio trouwens een paar erg leuke koffiebars liggen. Daar durft hij tijdens zijn ritjes weleens een kleine stop in te lassen.”

Naast de Tour en de Vuelta rijdt hij ‘eventueel ook het WK, maar niet de tijdrit’, zei hij. In Parijs-Nice hield hij nochtans werelduurrecordhouder Victor Campenaerts achter zich.

Tuytens: “Klopt. Maar de tijdrit valt samen met de laatste dag van de Tour. Mochten ze die verplaatsen, wil hij wél graag meedoen.”

Parijs-Nice was de laatste koers die is gereden, net voor corona alles lamlegde.

Tuytens: “Het was heel raar. Zij waren de enigen die nog aan het koersen waren, zonder publiek langs de weg.”

Heb je hem ter plekke bezocht?

Tuytens: “Nee, ik ga zelden of nooit naar de koers. Hij is dan zo hard op zijn job gefocust dat hij zich schuldig voelt als hij slechts 5 minuten voor mij en de kinderen kan vrijmaken. Hij heeft liever dat we veilig thuiszitten. En dan skypen we.”

Maakte jij je toen zorgen om hem?

Tuytens: “Nee, op dat moment wisten we nog niet wat er precies aan de hand was. Pas toen hij terug thuis was, hebben we tegen elkaar gezegd: ‘Dit is menens.’ We zijn spontaan in lockdown gegaan en hebben ons van de buitenwereld afgeschermd. Als Thomas zegt: ‘Dit doen we,’ maak ik daar geen probleem van. Ik ben op dat vlak nogal volgzaam.”

Nochtans leek hij het zelf aanvankelijk te minimaliseren: ‘Ik zie weinig verschil met een gewone griepepidemie, ik vind het paniekerig gedoe’, zei hij in de krant.

Tuytens: “Hij is bijgedraaid. Toen de ploegdokters de renners op het hart drukten dat ze voorzichtig moesten zijn, gingen zijn ogen open en besefte hij: dit is bittere ernst.

“Geleidelijk aan is toen ook de toon van zijn berichten veranderd. Timo was net jarig geweest, en we hadden nog een afspraak met vriendjes staan. ‘Je zou dat beter annuleren’, schreef Thomas. Ook bij mij is de ernst toen pas ten volle doorgedrongen.”

Hij knuffelde zijn ploegmaats nog in Parijs-Nice, terwijl het handenschudden al werd afgeraden.

Tuytens: “Dat was van pure adrenaline. In het heetst van de strijd sta je daar niet bij stil.”

Baart de toekomst je zorgen?

Tuytens: “Ik stel me vragen, ja. Zullen we ooit nog normaal kunnen leven? Wanneer zullen we weer zorgeloos naar de winkel kunnen? Zonder mondmasker, zonder angst om iets aan te raken. Maar goed, wat voor zin heeft het? Niemand kent de antwoorden. Op dit ogenblik is onze gezondheid het belangrijkste. Voor al het andere, zegt Thomas, is er een oplossing. Aanvaarden en afwachten, meer kunnen we niet doen.

“Al pieker ik er wel over welke blijvende indruk dit op onze kinderen zal nalaten. Timo stelt veel vragen. Op sommige kan ik antwoorden, op andere niet. Als Thomas op stage ging, konden hij en Amber tot nog toe altijd mee, aangezien ze nog in de kleuterklas zitten en geen schoolplicht hebben. Hij wist dan dat de school gewoon doorliep, ook al was hij er niet. Maar nu, tijdens de lockdown, dacht hij dat wij hem zomaar thuis hielden terwijl de school zonder hem voortging. Dat maakte hem boos en opstandig: ‘Breng mij naar school, mama!’ Het is allemaal zo verwarrend. Ik hoop dat er niet te veel van blijft hangen in dat kleine hoofdje.”

DROGE HUMOR

Mogen je kinderen later koersen?

Tuytens: “Als ze dat willen, zal ik hen niet tegenhouden. Het zal met een bang hartje zijn dat ik een fiets koop, maar ik wil hun niet bij voorbaat de kans op een mooie carrière ontnemen. Mochten Thomas’ ouders het hem hebben verboden, had hij nooit van zijn hobby zijn beroep kunnen maken.”

Thomas heeft de voorbije jaren meer dan één vriend en ploegmaat het leven zien laten in de koers.

Tuytens: “Soms moet je als ouder kunnen loslaten en hopen dat het noodlot niet bij jou toeslaat.

“Hij heeft Kris Boeckmans (ploegmaat die vijf jaar geleden een tijdje in coma lag na een val in de Ronde van Spanje, red.) roerloos op de grond zien liggen, nog altijd kan hij zich dat moment helder voor de geest halen. Nooit wil hij nog naar die plek terug. In zijn trofeeënkast staan de gebedsprentjes van Kristof (Goddaert, red.) en Bjorg (Lambrecht, red.). Goed zichtbaar allemaal: het is belangrijk om hen niet te vergeten.”

Heeft het verlies Thomas veranderd?

Tuytens: “Hij is zich veel bewuster geworden van de risico’s. Je zult hem zelden zien wringen in een peloton, daar is hij altijd bang voor geweest. Maar die gebeurtenissen hebben het alleen maar erger gemaakt. Hij heeft moeten leren zijn angst te overwinnen. Anders kon hij niet blijven koersen. Wie alleen nog maar het gevaar ziet, stopt beter. Door er veel over te praten heeft hij het een plaats kunnen geven.”

‘Ik rijd voor een nieuw contract’, zei hij onlangs. 2020 is een belangrijk jaar voor Thomas.

Tuytens: “Zekerheid voor volgend jaar is er nog niet, dat klopt. Dat maakt het, boven op de coronacrisis, nog wat vervelender. Natuurlijk sta ik daar weleens bij stil: wat als er geen contract meer komt? Dat zou ons leven drastisch veranderen. Maar het is pas mei, het jaar is nog lang. Voorlopig maak ik me geen zorgen, voor paniek is het te vroeg.”

Zijn nieuwe contract had voor Parijs-Nice in orde moeten zijn, maar die besprekingen werden opgeschort. En toen meldde het coronavirus zich.

Tuytens: “Thomas wilde goed zijn in Parijs-Nice. Dat was hij ook. Eens te meer heeft hij bewezen dat hij, als hij ergens zijn zinnen op zet, het ook waarmaakt. Maar goed, we moeten afwachten. Deze crisis maakt het ook voor de ploeg niet makkelijk.”

Hoelang denkt hij nog door te gaan?

Tuytens: “Als het van Thomas afhangt: tot zijn 40ste. Als iemand hem nog een contract wil geven, tenminste (lacht). Nu, de goesting is er nog, maar hij moet ook blijven presteren.”

Hij blijft een aantrekkelijk uithangbord. Niet alleen op de fiets, ook met zijn tweets: die vallen op. Ook dat is interessant voor sponsors.

Tuytens: “Soms vraag ik me af waar hij het blijft halen. Die droge humor floept eruit alsof het niks is.”

Wat vind jij van het vooruitzicht dat hij pas op zijn 40ste de remmen wil dichtknijpen?

Tuytens: “Ik ben zelf nooit aan een carrière begonnen. Zolang hij wil doorgaan, zal ik hem zo goed en zo kwaad als het kan ondersteunen. Voor een stuk is dát mijn carrière. Als hij het lang volhoudt, wil dat ook zeggen dat ik het goed doe.”

Denk je er nooit aan om voor je eigen ambities te gaan?

Tuytens: “Onlangs had ik het erover met mijn mama. Stel dat Thomas geen contract meer krijgt, wat dan? Ik heb totáál geen idee wat ik zou willen doen. Ik ben interieur-architecte en heb daarna nog de lerarenopleiding gevolgd: ik mag in het middelbaar plastische opvoeding geven. Maar wat zijn mijn diploma’s nog waard? Ik zou me eerst weer moeten bijscholen, na al die jaren.

“Nu, ik heb me wel kunnen uitleven met ons huis. Dat heb ik zelf getekend én ingericht, samen met mijn papa. Ondertussen werk ik als vrijwilligster op de school van de kinderen en heb ik mij erbij neergelegd dat ik me vooral ten dienste van Thomas zijn carrière stel.”

NIET SLUW GENOEG

Hoe zal hij later herinnerd willen worden?

Tuytens: “Als iemand die graag aanvalt en niet snel opgeeft.”

‘Een zonderling’: zo wordt hij ook weleens genoemd.

Tuytens: “Of eigenwijs. Maar hoe hard dat beeld ook een eigen leven is gaan leiden, ik zal het altijd tegenspreken: Thomas is echt geen moeilijke. Op koersvlak draagt hij de broek, ik draag ze thuis. Als hij voor één of andere ronde weg was, probeerde ik telkens een kamer verder af te werken in ons huis. Of de muren dan blauw, geel of groen geverfd waren, maakte hem niets uit.”

Hoe ambitieus is hij écht? Hij heeft nooit veel gewonnen.

Tuytens: “Weet je wat hij vaak zegt? Als je maar één pijltje hebt, is de kans dat je in de roos mikt veel kleiner dan wanneer je er eenentwintig hebt. Hij wint misschien niet veel, maar de manier waaróp is vaak zo adembenemend dat de mensen het zich nog lang herinneren.”

Soms lijkt het alsof hij niet altijd even ernstig met z’n vak bezig is, omdat hij ook van het leven naast de koers geniet.

Tuytens: “Dat beeld klopt niet. Waarom denk je dat wij zo weinig naar de koers gaan? Om zijn focus niet te verstoren. De koers is zijn werk: daar doet hij álles voor. De mensen die dicht bij Thomas staan, weten dat. Hij lacht vaak, dat klopt. Maar dat staat de ernst waarmee hij zijn vak bedrijft niet in de weg.”

Toch heeft hij gezegd: ‘Ik koers in de eerste plaats om mezelf te plezieren, op een manier waarvan ik denk dat ik het ’t langst zal volhouden.’

Tuytens: “Welke job je ook doet: zonder plezier hou je het niet vol. Veel hangt ook af van de ploegorders. Als Thomas voor Caleb (Ewan, de sprinter van Lotto-Soudal, red.) moet werken, weet hij dat er die dag geen overwinning voor zichzelf in zit. Maar de keren dat hij carte blanche krijgt, zal hij altijd alles geven.”

Volgens Victor Campenaerts zou hij meer koersen kunnen winnen door sluwer te zijn.

Tuytens: “Zo zit Thomas niet in elkaar. Ja, misschien zou hij meer kunnen winnen mocht hij vaker zijn kans wagen. Maar hij zou zich daar niet goed bij voelen. Zo graag hij voor de overwinning gaat, zo graag helpt hij ook z’n teammaats. Dat maakt hem zo mooi.”

Twee jaar geleden keerde hij na de Ronde van Lombardije met zijn goede vriend en ploegmaat Tim Wellens per fiets terug naar huis, een tocht van zes dagen. Vorig jaar trokken ze nog 700 kilometer op grotendeels onverharde wegen door de Montañas Vacías. Wat wordt het dit jaar?

Tuytens: “Ik heb iets horen waaien over een nieuwe final breakaway met Tim. Nu, concreet is het volgens mij nog niet. Daarvoor is dit seizoen nog te onzeker.”

De dag dat hij stopt, zouden zulke uitdagingen weleens zijn nieuwe bestaansreden kunnen worden.

Tuytens: “Dat denk ik ook. Die tochten zijn pure ontspanning voor hem. Als ik hem dan aan de telefoon krijg, is het altijd lachen geblazen. Maar goed, misschien krijgt hij wel gelijk en blijft hij tot zijn 40ste koersen. Dan moeten die plannen nog even de koelkast in. Er is nog plaats naast dat flesje Andalusische melk (lacht).”

© Humo