Honderd dagen vuurwerk in de koers: wat viel op in dit seizoen?

1. Koersen met corona

De twijfels bij de hervatting van het wielrennen op 1 augustus waren groot. Het leek een onmogelijke opgave om het virus buiten de deur te houden. Hoe speel je dat klaar in een circus dat hele landen doorkruist? Hoe hou je het publiek weg? Wat te denken van de renners zelf? Die snotteren en spuwen erop los.

Honderd dagen later, na het einde van de Vuelta op 8 november, kunnen we vaststellen dat de sceptici het nakijken hebben. In een gezamenlijke inspanning is het wielerfederaties, koersorganisaties en ploegen gelukt het ingekorte seizoen tot een goed einde te brengen. De bubbels bleken juist beter te handhaven dan in veel andere sporten. De renners en hun entourage verbleven langdurig geïsoleerd in hotels en trainingskampen, ver weg van huis, terwijl bijvoorbeeld voetballers nog vaak in de eigen omgeving vertoeven, waar de risico's op besmetting groter zijn.

Hier en daar ging er wel wat mis. Tijdens de Tour de France stonden op de cols toeschouwers zonder mondmaskers het peloton toe te schreeuwen. In de eerste week van de Giro d’Italia testten enkele renners, onder wie Steven Kruijswijk, en begeleiders positief. Ondanks klachten over de veiligheid nam het aantal besmettingen niet toe.

De gevreesde kaalslag onder de ploegen in de WorldTour, de topdivisie in het wielrennen, is uitgebleven. Het gros van de geldschieters was tevreden met de aandacht in de afgelopen drie maanden. Alleen CCC trok de stekker eruit, toen de hoofdsponsor (een Poolse schoenenfabrikant) in zwaar weer belandde. Het lot van het Zuid-Afrikaanse NTT Pro Cycling hangt nog aan een zijden draad.

Spektakel op de fiets was er genoeg en Covid-19 was er zelfs debet aan. In de wetenschap dat besmettingen het circuit weer konden lamleggen, koersten de renners vrijwel elke wedstrijd met volle overgave. Dit zou weleens hun laatste kans op succes kunnen zijn. Het leverde spannende races op, in zowel de klassiekers als de drie grote ronden.

Renners leken het niet onplezierig te vinden dat publiek en media bij start en finish op afstand werden gehouden. Ze peddelden in alle rust naar podium en bus. Het is niet langer vanzelfsprekend dat de meest aanraakbare sport aanraakbaar zal blijven.

2. De doorbraak van de jongeren

De mid-twintigers in het peloton troeven geregeld gearriveerde dertigers af, maar nu moeten ze zelf op hun qui-vive zijn. In hun achteruitkijkspiegel naderen met grote snelheid renners die de 20 net zijn gepasseerd. Exponent is Tadej Pogacar, die 21 was toen hij in september de Tour won. Remco Evenepoel is 20 en reed nog voordat het virus toesloeg de tegenstand overhoop in de rondes van San Juan, de Algarve, Burgos en Polen. Half augustus dook hij in de Ronde van Lombardije het ravijn in en brak zijn bekken. Hij is ervan overtuigd sterker te kunnen terugkeren.

Kijk naar de snaken van Sunweb. Jai Hindley, met zijn 24 jaar misschien een grensgeval, werd tweede in de Giro. Marc Hirschi is 22, won in Frankrijk een etappe, was derde op het WK in Imola en had Luik-Bastenaken-Luik kunnen bijschrijven, als hij niet was gehinderd door Julian Alaphilippe. Thymen Arensman (20) debuteerde in de Vuelta, deed twee keer mee voor ritwinst en fietste op het laatst tussen klassementsrenners de berg op.

Het heeft zo zijn oorzaken. Ploegen hoeven zich niet alleen op vroege resultaten te richten om jong talent te ontdekken. Met behulp van apparaten die vermogenswaarden en zuurstofopname registreren, kunnen ze de prof in spe preciezer op waarde schatten. Meer op het individu afgestemde begeleiding leidt tot betere voorbereiding. Niet uit te sluiten is dat een lange koersloze periode een factor is geweest: van jongeren is bekend dat ze minder tijd nodig hebben om in vorm te geraken.

3. Jumbo-Visma in de rol van Sky

Het was de rode draad tijdens de Tour en de Vuelta: het geel-zwart van Team Jumbo-Visma. Vrijwel altijd in volle slagorde aan kop, vijf, zes man op rij. Alles onder controle, alles in dienst van dat ene doel: geel in Parijs, en toen dat net mislukte, rood in Madrid; dat liep zondag wel goed af.

Het is een opmerkelijke verrijzenis. In 2013 hing de ploeg groggy in de touwen nadat Rabobank, de dopingschandalen beu, zich als sponsor had teruggetrokken. Zeven jaar later wordt het rijden van Jumbo vergeleken met de jarenlange dominantie van Sky, tegenwoordig Ineos, in de Tour. Met zijn allen achter elkaar zo hard op kop rijden dat de concurrentie geen kans ziet om iets te ondernemen. Het wedstrijdbeeld wordt er niet opwindender door, weet de ploegleiding, effectief is het wel.

Verschil is er ook. Waar rondom Sky altijd de sfeer van verdachtmakingen hing – testosteronpleisters, verkeerd bezorgde pakketjes, pufjes tegen de astma van kopman Chris Froome – lijkt de Nederlandse ploeg vooralsnog op meer krediet te kunnen rekenen. Kopman Primoz Roglic, twee weken in het geel, kreeg in de Tour welgeteld één vraag over dopinggebruik. Hij ontkende.

Er wordt weinig aan het toeval overgelaten. Renners meten bijvoorbeeld op de gram af wat ze per dag aan voedingsingrediënten naar binnen moeten werken. Kledingsponsor AGU levert aan iedere renner op maat gemaakte tenues, met zelfs de steekzakjes op de gewenste hoogte en diepte. De zogeheten marginal gains van Sky, ogenschijnlijk onbenullige details die bij elkaar toch het verschil zouden maken, zijn ook in de bedrijfsvoering van Jumbo-Vima geslopen. Gemeten naar resultaat gaat de vergelijking nog zeker mank, met die zeven eindzeges op de Champs-Elysées van Froome (4), Bradley Wiggins (1), Geraint Thomas (1) en Egan Bernal (1).