Het ene proces is het andere niet

De perceptie is dat Hein Vanhaezebrouck(56) flopte bij Anderlecht. Dat is te kort door de bocht. Hij koppelde goed voetbal aan aanvaardbare resultaten en doorstroming van de jeugd. In zijn eerste seizoen werd Anderlecht derde. Het was geen champagnevoetbal, dat kon ook niet met het beschikbare spelersmateriaal.

In oktober 2017 kampt Anderlecht met een identiteitscrisis. De club is kampioen geworden met een coach die door de achterban wordt uitgejouwd. René Weiler brengt op geen enkel moment Anderlecht-waardig voetbal, wat een vertrek onvermijdelijk maakt. Vanhaezebrouck is de tegenpool van de Zwitser: wel attractief en dominant, met een portie zelfvertrouwen, branie en uitstraling. Het lijkt een match made in heaven. Vanhaezebrouck belooft zich niet te zullen aanpassen, “want Anderlecht heeft me gehaald om wie ik ben”.

Vanhaezebrouck houdt woord. In eerste instantie genieten de fans en journalisten weer. Zo creëert Anderlecht bijzonder veel mogelijkheden tegen Bayern München, maar de ploeg heeft geen efficiëntie (of pure klasse). Het is behelpen.

Al zeker wanneer de club wordt verkocht. Enter Marc Coucke. Deftige transfers zijn een utopie, aan het eind van de transferperiode is spits Aleksandar Mitrovic tevergeefs in Brussel. “We moesten bijna bedelen”, zei Vanhaezebrouck toen. “De omstandigheden waren moeilijk” klinkt de uitleg vandaag iets braver. De coach lijkt wat gekalmeerd, op RSCA had hij meer last van de druk. Dat is niet zo, beweert Vanhaezebrouck: “Ik was daar exact dezelfde. Maar ik antwoordde niet altijd uitgebreid.”

De zomermercato flopt compleet, met jongens als Milic, Musona, Adzic en andere Abazajs. Vanhaezebrouck trekt in de voorbereiding aan de alarmbel. Niemand luistert.

Op 16 december 2018 zit het erop. “Een litteken? Neen. Ik ben net geopereerd. Dát is een litteken.” De kwinkslagen op persconferenties zijn behouden. Voor de media is Vanhaezebrouck een geschenk, of het nu in Gent of Brussel is.

Basis leggen

RSCA-intimi kijken positief terug op Vanhaezebrouck. “Hij had gelijkaardige principes als Vincent Kompany vandaag, maar hij was ‘slechts’ Hein, bovendien in een club die nog dacht Anderlecht te zijn, wat het allang niet meer was. Had men met Vanhaezebrouck zijn proces wat meer geduld gehad, dan was hij gegarandeerd geslaagd en was Anderlecht waarschijnlijk niet zo afgegleden. De club heeft veel tijd verloren tussen Vanhaezebrouck en Kompany. De basis die hij gelegd had, was toen Kompany arriveerde verdwenen, de doorstroming van de jeugd buiten beschouwing gelaten.”

“Het ironische is dat Anderlecht nu met Kompany, terecht, teruggrijpt naar facetten die ook Vanhaezebrouck belangrijk vond”, voegt een andere ex-werknemer eraan toe. “Hoge druk, veel kansen, technisch vermogen, eigen jongeren…”

Amuzu, Doku, Verschaeren, Bornauw, Saelemaekers, Sambi Lokonga en Delcroix debuteerden allen onder Vanhaezebrouck. “Ik was zot geweest als ik die jongens geen speeltijd had gegeven”, is hij bescheiden.

Over bescheidenheid gesproken: dat is wel iets wat men de coach op Anderlecht verweet. “Wonnen we, dan was het dankzij Vanhaezebrouck. Verloren we, dan waren wij de schuldigen”, klinkt het bij verschillende (ex-)spelers. Ze voegen eraan toe: “Hij wist alles beter.” Dat leek misschien vanzelfsprekend, in die kleedkamer met amper toppers, maar op Anderlecht was dat dus niet bepaald een troef.

“Tactisch was de input groot”, klinkt het voorts. Ziedaar nog een parallel met Kompany. “De videoanalyses waren tijdrovend. Het hield maar niet op. Toegegeven: onder Vanhaezebrouck wist elke speler perfect wat zijn taken waren.”

Na zijn ontslag was dat minder het geval. Warrigheid troef. Pas sinds Kompany is er weer duidelijkheid.

Weinig krediet

Vanhaezebrouck had allicht wel iets kunnen neerzetten in het Lotto Park, maar hij kreeg in een ondankbare context weinig krediet. Hijzelf zegt daar vrede mee te hebben. “Of ik het eerlijk vind? Ik aas niet op revanche. En de voetbalwereld is per definitie oneerlijk.” De juiste persoon op de juiste plek op het foute moment.

Een intussen vertrokken insider besluit: “Vanhaezebrouck is geen Kompany, puur qua aura bedoel ik dan, maar er zijn gelijkenissen. Hij paste bij Anderlecht, alleen was Anderlecht in die periode Anderlecht niet meer. Vanhaezebrouck kon de club niet redden, ondanks zijn juiste overtuigingen. Hij dacht in paars-wit, maar miste het eeuwige krediet dat Kompany heeft. Dat is het verschil.”