Het dilemma van Zulte Waregem: degradatie of buitenlands geld

Tien seizoenen geleden werd Zulte Waregem bijna kampioen, vandaag staat het allerlaatste. De club bevindt zich op een kantelpunt: elke West-Vlaamse cent blijven omdraaien, of meespringen op de sneltrein met rijke (buitenlandse) investeerders.

Twee minuten was Zulte Waregem virtueel kampioen in 2013. Een afgeweken vrije trap van Lucas Biglia op de laatste speeldag besliste er anders over. Anderlecht won de titel. Zulte Waregem ging de legende in. Een werkersploeg, aangevuld met enkele grote talenten zoals Thorgan Hazard en wijlen Junior Malanda.

Vandaag staat Zulte Waregem allerlaatste met vijf punten na elf matchen. En dat in een seizoen waarin er straks drie ploegen degraderen. “We begrijpen de ernst van de situatie”, zegt CEO Eddy Cordier. “Momenteel doen individuele fouten ons steeds de das om. In de meeste wedstrijden hebben we meer balbezit dan onze tegenstander. Fysiek zit het goed. Maar het zijn nu vooral de punten die tellen, en die blijven uit.”

Cordier wil ook het positieve benadrukken. “De cijfers bewijzen dat we over de laatste vijf jaren gezien het nummer elf van het Belgische voetbal zijn, en dat in een veranderend financieel landschap.”

In diezelfde periode eindigde Zulte Waregem evenwel nooit in de linkerkolom. Het contrast met de vijf seizoenen voordien is groot. Tussen 2012 en 2017 speelde Essevee vier keer play-off 1, werd het vicekampioen en speelde het twee bekerfinales waarvan het er een won.

Nieuw bestuur

Hoe is Zulte Waregem van een subtopper veranderd in een degradatiekandidaat? Vraag het aan bestuurders met een financiële achtergrond en ze wijzen naar de boekhouding. Het sportieve succes van 2013, onder leiding van de hyperambitieuze Patrick Decuyper, had hoge kosten. De club had een werkingsbudget van 11 miljoen euro, maar gaf 19 miljoen uit. Een te diepe put om te vullen met bescheiden prijzengeld en beperkte uitgaande transfers.

De bouw van het stadion nam een nieuwe hap uit het budget. Het vernieuwde bestuur, met de kapitaalkrachtige supporter en serieondernemer Tony Beeuwsaert als hoofdaandeelhouder, paste bij maar gooide ondertussen het roer helemaal om. Operatie besparing werd ingezet.

Vraag aan Francky Dury waar het is foutgelopen en hij zal wijzen naar de veranderde focus van het bestuur. Dury was trainer, later ook technisch directeur. In de glorieperiode tekende hij een tienjarig contract, vastgemetseld met een gigantische uitkoopsom die in 2018 nog steeds meer dan 3 miljoen euro bedroeg.

Dury was van mening dat het sportieve altijd belangrijker moest zijn dan de bakstenen. In het seizoen 2017-2018, wanneer Zulte Waregem plots in de rechterkolom belandde, zei hij al: “Toen we tweede en vierde werden, hadden we miljoenen euro’s schulden. Nu zijn we nooit zo gezond geweest, maar kijk waar we staan. Je oogst wat je zaait.”

Dury, die de facto alle sportieve macht had, geraakte meer en meer gefrustreerd over het gebrek aan slagkracht op de transfermarkt. Omgekeerd klonk dat Dury de scouting stiefmoederlijk behandelde en een voorkeur had voor dure spelers met veel kilometers op de teller.

Cordier: “We proberen te werken als een goede huisvader. We zetten de tering naar de nering, maar streven toch op sportief vlak het maximum eruit te halen. Vorig jaar waren er vier ploegen die het boekjaar afsloten zonder verlies, wij waren daarbij. Ondertussen bouwden we drie nieuwe tribunes en een oefencomplex. Tien jaar geleden was hier niets. Het was noodzakelijk om te investeren in de infrastructuur. We konden de veiligheid en het comfort van onze supporters niet meer garanderen.”

Nieuwe putten

Ondertussen blijven er nieuwe putten opduiken. De ontslagvergoeding van Dury. De plotse daling van tv-rechten door de zestiende plaats vorig seizoen (van 4,2 naar 1,6 miljoen euro). De exploderende energiefactuur. De toepassing van de nieuwe RSZ-regels, waardoor de spelerskern van vorig jaar 20 procent duurder zou zijn.

Zulte Waregem heeft nog drie aandeelhouders: Beeuwsaert, Philippe Detaellenaere en Franck Tijtgat. Drie West-Vlamingen. Beeuwsaert heeft de voorbije jaren geregeld een financiële inspanning gedaan om de club boven water te houden. Maar Zulte Waregem blijft toch vooral een provincieclub die drijft op lokaal kapitaal.

Vergeleken met de meeste kleinere Belgische clubs zijn de eigenaars van Zulte Waregem niet even kapitaalkrachtig. AS Monaco paste vorige maand nog 14 miljoen euro bij voor Cercle Brugge. OH Leuven stapelt de miljoenenverliezen op; King Power past bij. Hetzelfde verhaal voor Eupen, STVV, Westerlo en Union.

Miljardairs of multinationals uit Thailand, Japan, Turkije, Rusland, Qatar en Groot-Brittannië pompen geld in hun clubs. Het Belgische voetbal is de voorbije vijf jaar in sneltempo veranderd, met tussenstations over de hele wereld. Essevee is ondertussen op het perron in Waregem blijven staan. Steeds meer stoot de club op zijn eigen limieten.