Het cadeautje van Wout van Aert verdeelt de wielerwereld

Een wielrenner die in een koers van naam de overwinning aan een ploeggenoot laat: is dat de charme van deze sport of kijkersbedrog? Eddy Merckx had het alvast nooit gedaan.

Eddy Merckx, halfgod in België en beste wielrenner aller tijden, heeft Wout van Aert wellicht een slapeloze nacht bezorgd. Of op zijn minst een moment van reflectie. Want geen renner schudt kritiek van de grote Merckx zomaar van zich af.

Van Aert dacht nog wel dat hij alles goed deed toen hij zondag in de namiddag besloot zijn teamgenoot van Jumbo-Visma, de Fransman Christophe Laporte, een geweldig cadeau te geven: de overwinning in de voorjaarsklassieker Gent-Wevelgem.

Het was een bedankje voor eerder bewezen diensten en een gebaar waarmee Van Aert zich verzekerde van de steun van Laporte in twee oneindig veel belangrijkere koersen: de Ronde van Vlaanderen van komende zondag en Parijs-Roubaix een week later.

Laporte viel bijna van zijn fiets van dankbaarheid toen Van Aert hem vroeg of hij wilde winnen. “Ik wist niet wat ik moest antwoorden”, zei de dertigjarige coureur, die sinds vorig jaar Van Aerts ploeggenoot is. In korte tijd zijn het goede vrienden geworden. Hij had ruim de tijd om naar woorden te zoeken, want de twee waren minuten vooruit, omdat de overige pakweg 170 renners zaten te slapen of niet beter konden. “Wout was echt heel sterk, sterker zelfs dan ik.”

Dat kon iedereen wel zien, dus Merckx zeker. “Ik had dat nooit gedaan”, sprak hij tegen Sporza over de geste van Van Aert. Logisch, want Merckx heet juist ‘De Kannibaal’ omdat hij elke wedstrijd waaraan hij meedeed wilde winnen en wars was van cadeautjes.

Verlicht eigenbelang

Een sporter die een zekere overwinning weggeeft aan een teamgenoot: is dat sportief gedrag of kijkersbedrog? Feit is dat wielrennen een van de weinige sporten is waarbij dit kan en gebeurt, omdat er tegelijk een individueel en een teambelang is. Van Aert combineerde zondag beide: zijn controversiële keuze voor het ploegbelang is een kwestie van eigenbelang de komende twee zondagen.

De ene sportkijker, die van pure man-tegen-mansport houdt, zal zich mogelijk hebben geërgerd aan de aanblik van twee identiek geklede wielrenners die al keuvelend en hand-in-hand voortrolden in de met stootkussens afgezette finishstraat. Een pijnlijke anticlimax voor wie uren voor de tv had gezeten.

Of voor wie, zoals oud-bondscoach José De Cauwer, urenlang commentaar had gegeven. “Vijfennegentig procent van het peloton zou dit niet doen”, wist De Cauwer, die wilde dat Van Aert zich bij die meerderheid had gevoegd. Immers: drie Belgen bij de eerste vier van een Belgische koers, maar geen Belgische winnaar.

De andere wielerliefhebber heeft mogelijk juist genoten van de knappe coup van de twee mannen, die liefst vijftig kilometer van het einde erin slaagden met een korte, felle inspanning op de Kemmelberg weg te komen van enorm veel tegenstanders. En weg te blijven, ondanks regen, wind en kou. Wie van de twee won, deed minder ter zake want, zegt Van Aert, “dit voelt als een overwinning die we samen hebben gepakt”.

In twee peilingen onder wielerfans, op de sites van Wielerflits en Sporza, is de tweede categorie in de meerderheid. Ruim 60.000 Sporza-respondenten zeggen neen op de vraag: ‘Had Wout van Aert zelf Gent-Wevelgem moeten winnen?’ ‘Ja, winnen is winnen’ vinden bijna 30.000 mensen. Bij Wielerflits steunen ruim 1.700 stemmers Van Aerts beslissing, tegen 460 respondenten die net als Eddy Merckx vinden dat een klassiekeroverwinning niet iets is om cadeau te geven.

Later spijt

Oud-renners zoals Johan Museeuw en Tom Boonen geloven dat Van Aert niet beseft dat hij wel degelijk een grote koers heeft weggegeven. Ze voorspellen dat hij over tien, vijftien jaar spijt zal hebben. Boonen vraagt zich bovendien af of Laporte deze winst wel aan zijn kleinkinderen zal durven te vertellen. “Wil je zo winnen? Ik had erom gesprint, dat is het eerlijkste.”

Van Aert begreep zelf ook wel dat zijn ‘duel’ met Laporte er voor de argeloze kijker vreemd uitzag. “Mensen thuis zien alleen deze koers, maar wij zijn een heel jaar samen op pad. Het zou alleen maar raar aanvoelen om te gaan sprinten.”

Van Aert krijgt ook applaus van oud-renners, waarbij er een uitspringt: Dirk De Wolf. Hij schonk in 1990 bij het WK (een landenwedstrijd) zelfs een hoofdprijs, een wereldtitel, aan een land- en dus teamgenoot nadat ze met zijn tweeën waren ontsnapt. Rudy Dhaenens was immers De Wolfs beste vriend. “Ik heb het hem gegund en daar heb ik geen spijt van”, zegt De Wolf nu. Dhaenens overleed na een auto-ongeluk kort voor zijn 37ste verjaardag in 1998. De Wolf zag Van Aert, dacht aan zijn overleden vriend en besloot: “De mens Wout van Aert is groter dan andere kampioenen.”