FIFA en UEFA bannen Rusland uit internationale voetbalcompetities en ook in andere sporten wordt land een paria

Als symbolische klap voor Rusland kan de uitsluiting op een prestigieus toneel als het WK voetbal tellen. In 2018 was Rusland onder de ogen van Vladimir Poetin nog de trotse WK-gastheer die het schopte tot de kwartfinale. Ook op het EK vorig jaar ontbrak Rusland niet: in de poule verloor het team wel kansloos van de Rode Duivels.

Bij de beslissing om Rusland uit te sluiten schakelde vooral de FIFA een versnelling hoger. Pas zondag had de FIFA een veel mildere sanctie uitgesproken: Rusland mocht nog op neutraal grondgebied zonder fans de WK-play-offs in maart spelen onder de naam ‘Voetbalbond van Rusland’, en zonder volkslied en nationale vlag.

Maar op die lauwe reactie volgde een lawine aan kritiek. Polen, Tsjechië en Zweden, die in de WK-play-offpoule van Rusland ingedeeld waren, lieten ostentatief weten niet tegen Rusland te zullen spelen. In hun zog volgde de ene na de andere Europese voetbalbond: de Engelse FA communiceerde tegen geen enkel Russisch team van welke leeftijdsgroep ook te voetballen. Ook de Belgische voetbalbond schaarde zich solidair achter een volledige uitsluiting van Rusland.

Gisterenavond plooide de FIFA na overleg met de UEFA voor de immense druk: beide grote bonden maakten de wereldwijde schorsing bekend. Behalve de geschrapte WK-kans voor Rusland ontbreekt zo het Russische vrouwenteam komende zomer op het EK in Engeland. Spartak Moskou een kruis maken in de achtste finales van de Europa League tegen het Duitse RB Leipzig, dat automatisch doorgaat.

De FIFA en de UEFA kruipen nu wat door het stof nadat ze jarenlang graag samenwerkten met het despotische regime van Rusland onder president Poetin. Net als ex-FIFA-baas Sepp Blatter onderhield huidig voorzitter Gianni Infantino nauwe banden met Poetin, die hem graag op het Kremlin uitnodigde. Toen de toewijzing van het WK aan Rusland onder druk kwam te staan door de annexatie van de Krim door Rusland in 2014 en mogelijke corruptie bij de stemming schaarde de FIFA zich achter Rusland.

En in de UEFA had Rusland een grote verwevenheid via het staatsconcern Gazprom als hoofdsponsor van de Champions League uitgebouwd. De UEFA blies gisteren die miljoenendeal op: “De beslissing gaat met onmiddellijke ingang in en betreft alle bestaande engagementen, in de Champions League, bij de interlands voor nationale teams en EURO 2024.”

Basket en ijshockey

Het weren van Rusland gaat ook veel verder dan voetbal: op bijna het hele internationale sporttoneel ziet het oorlogsland zich veroordeeld als een paria. Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) gaf wereldwijd het advies aan sportbonden om geen atleten uit Rusland en Wit-Rusland - dat als naburig land de oorlog tegen Oekraïne voor Rusland faciliteert - mee te laten doen aan evenementen.

De organisatie van de Euroleague en de Eurocup in het basketbal gaf alvast gehoor aan de oproep en gooide CSKA Moskou, Zenit, Unics Kazen en Lokomotiv Kuban Krasnodar uit de competitie.

Gastland Finland wil niet dat Rusland en Wit-Rusland in mei deelnemen aan het WK ijshockey voor mannen. Daarnaast riep de Finse federatie ook op om beide landen volledig te schorsen. De Tsjechische federatie liet intussen weten niet meer tegen Rusland en Wit-Rusland te willen spelen. Rusland is de huidige vice-olympische kampioen in het mannenijshockey.

De beslissing om Russische atleten te weren uit de Paralympische Spelen - die op 4 maart in China beginnen - was gisteren nog niet officieel gevallen. Het Internationaal Paralympisch Comité zou woensdag de kwestie bespreken.

Het IOC had nog een persoonlijke vernedering voor Poetin in petto. Het ontneemt hem zelfs de olympische onderscheiding die hij in 2001 kreeg toegekend. Het gaat om de Olympic Order, een bijzondere prijs die het IOC uitreikt aan mensen als waardering voor hun verdiensten aan de sport. Poetin kreeg destijds de Gold Olympic Order, de hoogste onderscheiding die de olympische beweging kent. Ook van de Russische vice-premier Dmitri Tsjernisjenko en plaatsvervangend stafchef Dmitri Kozak wordt dezelfde onderscheiding afgepakt.

Nog gisteren kwam de mondiale taekwondobond met de mededeling dat Poetin niet langer in het bezit is van de zwarte band. De Russische regeringsleider kreeg de negende dan, de hoogste graad in de oosterse vechtsport, in 2013 bij een bezoek aan Seoul in Zuid-Korea, waar het hoofdkwartier van de teakwondobond is gevestigd.

De internationale judobond schorste Poetin zondag al als erevoorzitter en ambassadeur. De Russische president is zelf een fervent judoka en heeft de zwarte band.