PortretLewis Hamilton
Een F1-kampioen met een uitgesproken mening: wie is Lewis Hamilton echt?
Hans Vandeweghe over een F1-kampioen die ook in het mensenrechtendebat zelden op de rem staat.
Snel rijden. Check. Veel winnen. Check. Mond houden? No way. Lewis Hamilton wil zijn illustere voorgangers in de formule 1 overstijgen en zijn podium gebruiken om van de wereld een betere plek te maken. Een gamechanger, niet het minst voor hemzelf.
Controverses. Pittige standpunten. Uitingen van onvrede. Het hele jaar 2020 van Lewis Hamilton was ervan doorspekt en het resultaat was voorspelbaar: you love him or you hate him. In de postmoderne sport doe je er beter aan te polariseren dan te zwijgen: beter LeBron James, atleet van de 21ste eeuw, dan Michael Jordan, icoon van de 20ste eeuw.
Dat heeft Lewis Hamilton goed begrepen. De controverses en de haat die eruit voortvloeien, heeft hij een plaats gegeven. Zijn vastberadenheid om op de ingeslagen weg verder te gaan, verdient bewondering: een zwarte jongeman uit een éénoudergezin met afwisselend staartjes, corn rows en soms zelfs rastakapsel, heeft in het meeste turbulente sportjaar ooit de formule 1 op zijn kop gezet.
Niet alleen doorbrak hij de logica van de F1 als speeltuin voor rijkeluiszoontjes – meestal met vaders die zelf een verleden hadden in de F1, de Max Verstappens bijvoorbeeld – hij won ook. En niet één keer, niet een paar keer, hij won meer dan wie hem in deze sport ooit voorging. Afgelopen weekend werd hij cijfermatig de beste. Inzake wereldtitels evenaart hij Michael Schumacher en doet hij twee beter dan de legendarische Fangio. In gewonnen races staat het 94-91 voor Hamilton en dat met 264 tegenover 306 starts voor de Duitser. Hij heeft ook 30 polepositions meer op zijn naam en stond 163 keer op het podium tegenover 155.
Wie de GOAT – de greatest of all time – is, die discussie valt niet te voeren. Duitsers vinden Schumacher nog steeds de beste, veel Europeanen (niet alleen met Latijnse roots) en Brazilianen uiteraard zweren bij Ayrton Senna als beste F1-rijder ooit. Die won drie wereldtitels met McLaren en verongelukte een jaar later in zijn nieuwe Williams op het circuit van Imola. De rechtervoet van God is buiten categorie: een deel van zijn mythe heeft hij te danken aan zijn dramatische dood terwijl hij zijn sport beoefende.
Scherp van de snee
Al zijn voorgangers blonken uit in rijden op het scherp van de snee, maar ook niet meer dan dat. Hamilton wil zijn sport overstijgen en slaagt daar ook in. In juni van dit jaar liet hij in The Sunday Times een column verschijnen. Hij lanceerde daarin de Hamilton Commission, een research partnership met de Royal Academy of Engineering. Het doel van die commissie is de diversiteit bevorderen in de F1, niet alleen op het asfalt, maar ook ernaast.
“Het volstaat niet dat ik als zwarte rijder wedstrijden win. Het volstaat ook niet dat ergens een andere donkere medemens wordt aangenomen in mijn wereld. Dat is niet wat diversiteit moet zijn. De formule 1 stelt duizenden mensen te werk en deze microkosmos is niet representatief voor onze diverse maatschappij.”
Dat standpunt kwam bovenop zijn activisme in de Black Lives Matter-beweging. Bij elke grand prix knielde Lewis Hamilton zoals NFL-quarterback Colin Kaepernick voor het eerst deed in de herfst van 2016 na politiegeweld tegen een zwarte man. Het kostte Kaepernick zijn baan als footballspeler. Geen baas bij Mercedes die eraan dacht om Hamilton ter orde te roepen. Zelfs niet toen hij in september van dit jaar op Mugello – het circuit van Ferrari – in een T-shirt liep met daarop ‘Arrest the Cops Who Killed Breonna Taylor’.
Taylor was de zwarte verpleegster die bij een politie-inval in haar appartement werd doodgeschoten in haar bed (nadat haar vriend een vuurwapen had getrokken). Het leverde hem haatberichten op en veel collega’s waren het niet met hem eens, maar Lewis Hamilton is op missie, zoveel is duidelijk. Hij wil van de wereld via de F1 een betere plek maken. “Ik had eerst gedacht om de F1 te verlaten, maar nu voel ik die energie weer. Ik wil deze sport pushen om zich te engageren in het mensenrechtendebat, niet alleen in de VS, maar ook in alle landen waar we racen.” Benieuwd welke truc hij volgende week uit zijn mouw schudt als ze voor het laatst dit seizoen racen in Bahrein, ook niet bepaald een oliestaatje dat uitblinkt in mensenrechten.
Maar er is nog meer dan hard rijden, BLM en diversiteit. De wereld gaat ook kapot aan vervuiling door de olie-industrie, is hem ter ore gekomen. Hoewel zijn F1 nog steeds draait op duizenden liters benzine, wil Hamilton ook daar een rol in spelen. “Duurzaamheid zal cruciaal zijn voor onze sport. Ik wil daar deel van uitmaken.” Benieuwd of hij ooit overweegt om elektrisch te gaan racen. In september richtte hij met X44 alvast een eigen team op voor de nieuwe elektrische autosportklasse Extreme E.
A la Tiger Woods
Er is een periode geweest in zijn carrière dat het meer de schijn had dat hij de weg zou opgaan van Tiger Woods – drank, vrouwen en wat al niet meer – dan dat hij de nieuwe messias of zelfs maar Michael Schumacher zou worden. Dat hij meer oog had voor de fun naast de sport dan voor de sport zelf. Meer aandacht besteedde aan wie zijn next date zou worden dan aan de finesses van zijn motor.
Wie zoekt op ‘Hamilton girlfriends’ vindt een hele waslijst aan vriendinnen terug, de ene al meer bijgetimmerd dan de andere. Zijn langste relatie had hij met Nicole Scherzinger, de zeven jaar oudere zangeres van de Pussycat Dolls, een vrouwengroep naar het schijnt. Hij ontmoette de Hawaïaanse in 2007 bij een MTV-show en had een on/off-relatie tot februari 2015. “Het is lastig om een relatie te hebben met een vrouw als je eerste liefde de auto is waarin je rijdt”, zei Hamilton later over die passage.
Scherzinger is door de fans van Hamilton vaak met de vinger gewezen als de kwade genius achter enkele gemiste wereldtitels, maar het verlies van de wereldtitel in 2007 en de winst in 2008 gebeurde onder de watch van Scherzinger en telkens viel de beslissing in de laatste GP van Brazilië.
In 2007 had Hamilton de beste papieren om wereldkampioen te worden. Vijfde volstond, maar hij raakte van de baan. Een inhaalrace kwam te laat. In de eindstand van het WK werd hij tweede met één punt minder dan de nieuwe wereldkampioen Kimi Räikkönen.
Op 2 november 2008 won Hamilton zijn eerste titel in de formule 1. Hij had dat jaar al vijf grands prix gewonnen: Australië, Monaco, de Britse, Duitse en Chinese GP. In de laatste race van het seizoen, weer de GP van Brazilië, regende het aan het eind flink. Hamilton werd ingehaald door Sebastian Vettel en lag toen op de zesde plaats, wat niet volstond. In de allerlaatste bocht passeerde Hamilton met veel geluk nog Timo Glock, die niet op regenbanden reed. Hij werd vijfde, scoorde een eindtotaal van 98 punten en klopte Felipe Massa met één punt.
De jongste wereldkampioen ooit, nauwelijks een verrassing voor wie hem had gevolgd. De kleine Lewis heeft alles gewonnen wat er te winnen viel, in elke categorie. Alleen in de British Radio Car Association eindigde hij als zesjarige tweede. Dat was dan ook een competitie voor kinderen in het bezit van een radiobestuurde auto.
Op zijn tiende, met een vader die in zoons carrière investeerde om hem zo bij zich te hebben, sprak hij op een meet-and-greet McLaren-baas Ron Dennis aan. Hij vroeg hem een handtekening en zei: “Ik wil voor McLaren rijden.” Dennis antwoordde: “Bel mij over negen jaar.” McLaren belde zelf en haalde hem in hun young driver program, waarin ook ooit onze Stoffel Vandoorne zijn kans zou krijgen.
Vandoorne zou zijn tanden stukbijten op Fernando Alonso als ploegmaat. In 2008 vertrok Alonso bij McLaren omdat zijn jonge ploegmaat – die zwarte Britse knul – gewoonweg beter en sneller reed dan hijzelf. McLaren was toen al een problematisch verhaal en na 2008 zou Hamilton voor die racestal geen wereldtitel meer winnen.
Pas bij Mercedes, samen met zijn oude vriend uit hun kartingjeugd Nico Rosberg, en als vervanger van Michael Schumacher, kreeg hij weer een competitieve auto onder de kont. Tussen 2013 en dit jaar won hij zes titels: alleen 2013 (Sebastian Vettel) en 2016 (Nico Rosberg) gingen aan hem voorbij. 2017 was volgens de Hamilton-watchers het jaar waarin hij het licht zag: hij werd veganist, stopte met alcohol drinken en stond ook minder op de societypagina’s van de tabloids.
Mercedes heeft aan hem een ideaal uithangbord om het merk weer sexy te maken. Die hebben dan ook laten weten dat een contractverlenging een kwestie van weken is. Hamilton verdient nu al dik 55 miljoen euro, waarvan een goede 40 miljoen afkomstig uit salaris. De rest haalt hij uit commerciële deals met Tommy Hilfiger, Bose, Monster (concurrent van Red Bull), Sony en Puma. Volgens Forbes is hij een van de tien sportlui die al meer dan 500 miljoen euro verdienden in hun hele carrière. Alleen basketbalspelers Michael Jordan en LeBron James, en voetbalsterren Lionel Messi en Cristiano Ronaldo konden op hun 35ste die boekhouding voorleggen.