Een beetje beroemdheid in de VS is eigenaar van een voetbalclub

Daar stond hij op de middenstip voor de allereerste thuiswedstrijd van zijn Austin FC, driftig rammend op een trommel die om zijn middel hing: Matthew McConaughey. Voor de Hollywood-ster – en voor even mascotte – kwam eerder dit jaar een droom uit toen hij een voetbalclub in zijn thuisstaat Texas uit de grond stampte, althans, als mede-investeerder. Het moest worden gevierd met de supporters in het gloednieuwe, felgroene Q2 Stadium.

McConaughey vervoegde zo een indrukwekkend rijtje beroemdheden dat de afgelopen jaren een deel van hun vermogen in een voetbalclub stopte: Durant bij Philadelphia Union, uitkomend in de Major League Soccer (MLS), Portman als investeerder in Angel City FC, dat volgend jaar begint in de vrouwencompetitie NWSL, Osaka bij competitiegenoot North Carolina Courage, Beckham bij zijn MLS-project Inter Miami CF en Ferrell als mede-eigenaar van LAFC, waar hij wordt geflankeerd door voormalig sterbasketballer Magic Johnson en voetbalicoon Mia Hamm.

In de bestuurskamers van het Amerikaanse voetbal zijn ze echter kleine spelers. In de meeste gevallen is het aandeel van de bekende eigenaren niet groter dan een paar procent, soms met een optie tot uitbreiding.

Waarom juist voetbalclubs? Instappen is laagdrempelig, te verwezenlijken voor relatief gezien een zakcentje. Een club uit de MLS heeft een gemiddelde waarde van 313 miljoen dollar, berekende zakenblad Forbes, waar een doorsnee-American-footballploeg uit de NFL drie miljard dollar meer moet kosten.

Daarbij schieten de voetbalclubs als paddestoelen uit de grond. De MLS begon in 1993 met een tiental clubs en bestaat inmiddels uit 27 teams. In de komende jaren breidt het zelfs uit naar 30 deelnemers.

De beweegredenen van de beroemde investeerders lopen uiteen. Sommigen kopen een aandeel uit liefde voor hun stad, zoals American-footballster Patrick Mahomes (Kansas City Chiefs) deed bij MLS-club Sporting Kansas City. Een ander is op zoek naar een speeltje, waardeert de maatschappelijke betrokkenheid van een club of houdt simpelweg van het spelletje, zoals Chelsea-supporter Ferrell.

Anderen zien het als een goede investering in een groeiende competitie, of een statement richting het establishment in de bestuurskamers.

Sporters van de huidige generatie, zoals basketballer Durant, zijn geïnteresseerd in het ondernemerschap en zien hun aandeel als een uitbreiding van hun portefeuille, die ze zich makkelijker kunnen veroorloven door hun toenemende salarissen en sponsorgelden. Een MLS-club is de ideale proeftuin. “Dit leek ons een slimme zakelijke beslissing”, zei Durants manager. “We zien het als een mogelijkheid om te leren.”

De investerende actieve sporters staan symbool voor een machtsverschuiving binnen de Amerikaanse sport, waar atleten van een bepaald kaliber de touwtjes steeds steviger in handen krijgen.

Afro-Amerikaanse sporters plaatsen met de investeringen bovendien hun voet tussen deuren die voorheen voor hen gesloten bleven. “De zwarte sporter is historisch gezien altijd geïnteresseerd geweest in het eigenaarschap”, zei hoogleraar Louis Moore, gespecialiseerd in Afro-Amerikaanse burgerrechten en sportgeschiedenis, tegen sportnieuwssite The Athletic. “Maar we zijn altijd buitengesloten gebleven.”

Minder wit, minder man

In de top van de Amerikaanse competities zijn het nog altijd voornamelijk witte, mannelijke miljardairs die de dienst uitmaken. Basketballer LeBron James, mede-eigenaar van Liverpool en sinds kort miljardair, wil daar verandering in brengen en maakt er geen geheim van ooit een NBA-team te willen besturen. De sterspeler van de Los Angeles Lakers wil in de voetsporen treden van zijn idool Michael Jordan (Charlotte Hornets), momenteel de enige zwarte grootaandeelhouder in de basketbalcompetitie.

Ook vrouwen zijn schaars in de invloedrijkste kringen. Baanbrekend is daarom de groep investeerders achter de nieuwe voetbalclub Angel City FC, die volgend jaar debuteert in de NWSL. Behalve Portman zetten onder anderen Serena Williams, Oscar-winnaar Jessica Chastain, tennislegende Billie Jean King, actrice Eva Longoria en veertien oud-internationals van het Amerikaanse vrouwenvoetbalteam hun handtekening onder de oprichtingsakte. Ook de driejarige dochter van Williams mag zich trouwens eigenaar noemen. Samen legde de groep onder meer het entreegeld van 2 miljoen dollar neer. De club zal haar thuiswedstrijden spelen in het stadion van LAFC.

Een aandeel in een voetbalclub kan dus van symbolische waarde zijn, zei Osaka bij haar aantreden bij NWSL-club North Carolina Courage. “Dit gaat veel verder dan alleen eigenaar zijn”, zei de Japanse tennisster. “Het is een investering in de geweldige vrouwen die rolmodellen en leiders zijn in hun vakgebied, en die een inspiratie zijn voor jonge sporters.”