De oorzaak van mijn maagklachten: de fausse queue

We moeten het eens hebben over de fausse queue. Op het moment dat u dit leest, lig ik ergens in Aalst op een tafel met een darm in mijn keel, en dat genoegen heb ik te danken aan deze tot voor kort slechts sporadisch in die van een commentator opborrelende term. Telkens wanneer onze gids door het woud van scheenbeschermers het begrip in de mond neemt, slaat mijn delicate maagje aan het bruisen, en dokter Van der Spek wil maar niet geloven dat dat aan de fausse queue ligt. Hij gaat met handschoenen en camera’s en naar ik hoop een vaseline-achtige substantie aan de slag, maar de kans dat hij halverwege deze frase in mijn binnenste de ware aanstichter van het kolken aantreft is klein.

Dat is immers de fausse queue.

Ik begrijp beter dan wie ook dat iemands woordenschat niet oneindig is, en dat een deurbel nu eenmaal moeilijk iets anders kan worden genoemd dan een deurbel – al kun je in hoge nood nog wel gewagen van een klingel of een zoemer, afhankelijk van het voortgebrachte geluid –, maar kan deze ene blijk van taalarmoede niet met wortel en al van tussen het gras worden getrokken? Kan de UEFA, zoals ze voor streakers doet, geen steward inschakelen om telkens wanneer een commentators onderlip en boventanden elkaar ter aanblazing van de ‘f’ raken, ’s mans hokje binnen te stormen en hem neer te maaien alvorens hij de kijker thuis taalkundig zijn bloot gat toont?

Wat is er verkeerd met het benoemen van iets zoals het is? Soms hoor je nog wel een ‘raakt die bal totaal verkeerd’, maar grover dan dat wordt het niet. Grover? Treffender! Gejuich zou uit woonkamers opstijgen bij een ‘wat was dát?’ of ‘dat trok op niks’. Een mexican wave glijdt van sofa naar sofa bij een ‘pass als een natte veest’, en na ‘ga darten’ past niets minder dan een applausvervanging. Nzeyimana eraf, Joos erop. Ovatie. Met zúlke teksten maak je je onsterfelijk. Eén keer de woordenschat in regenboogkleuren dopen, tegen ieder conservatief baasje in, en je bent de Pogba van de sportredactie.

Nu ik het dan toch over Aster Nzeyimana heb: hoe verfrissend was het om eens géén robot een wedstrijd van commentaar te horen voorzien? Hij is de jonge spits die zijn eerste interview geeft, nog onbezoedeld door mediatraining, en wél antwoord geeft op de vraag. Die de reporter nog wél in de ogen kijkt in plaats van hautain weg te kijken, graaiend in de fichebak naar een zoveelste voorgekauwde non-repliek. Bij hem hoorde je jeugdig enthousiasme, alsof hij klaarstond om straks, in de tweede helft, zelf in te vallen en die bende prutsers te tonen hoe je een bal in een bovenhoek spijkert. Tuurlijk is hem aangeleerd de oude garde na te praten, maar af en toe probeerde hij iets anders. En dat was zelden een fausse queue.