De cava van Luis Enrique sprankelt net op tijd: Spanje start als favoriet tegen stuntploeg Zwitserland

Van doelpuntenarme, saaie matchen naar spektakelrijk voetbal met veel goals: Spanje tekende voor dé ommezwaai op dit EK en treft vanavond mirakelploeg Zwitserland. Bondscoach Luis Enrique lijkt op weg naar zijn grote gelijk.

Zo snel kunnen analyses achterhaald zijn in voetbal. In de eerste twee groepsduels van Spanje (0-0 tegen Zweden en 1-1 tegen Polen) stond Luis Enrique met zijn elftal nog in het oog van de storm. Spanje miste in zijn dominante tikitaka een versnelling en sprong inefficiënt met de kansen om. Een dikke week later heeft La Roja samen tien keer gescoord tegen Slovakije en Kroatië, en zien de gecontesteerde aanvallers zich bevrijd van een juk.

Enrique had het bij het rechte eind toen hij daags voor Slovakije zijn team vergeleek met een fles cava op ontkurken. Eens ontstopt zouden het sprankelende voetbal en de goals eruit spuiten. Zo bezigde Enrique de verspaanste metafoor van een origineel dat bij Trond Sollied zou kunnen liggen. In 2005 sprak Sollied als Club Brugge-coach na een match tegen Lokeren al over een fles ketchup waarmee je blijft schudden, tot er plots ineens alles uitkomt. Speler Philippe Clement had de quote goed onthouden en gebruikte die later als Genk-coach in 2018.

“We zijn blij dat de fles cava ontkurkt is”, sprak Enrique na Slovakije. Tegen Kroatië volgde zelfs een vip-upgrade met champagnevoetbal.

Busquets brengt evenwicht

Hoe valt alles plots toch in de plooi? De ommezwaai ging alvast gepaard met de rentree van Sergio Busquets na zijn coronabesmetting. Een van de gewaagde selectiekeuzes van Enrique voor dit EK was om voluit te gaan voor verjonging, met de achttienjarige Pedri als exponent, maar de tonnen ervaring van Busquets houden ietwat de balans tussen jong en oud.

Een andere belangrijke switch: César Azpilicueta als rechtsachter. Eerder had Enrique daar Marcos Llorente geposteerd en dat wrong met zijn natuurlijke rol als vlot scorende middenvelder bij Atlético. Enrique kan best koppig zijn, maar greep hier naar meer logica. En in zijn aanvallende trio heeft Enrique met de flanknamen gegoocheld, maar aan de controversiële spits Alvaro Morata hield hij altijd vast. Die bedankte met de cruciale 4-3 tegen Kroatië. Ook in die heikele kwestie lijkt Enrique het bij het juiste eind te hebben. Nota bene, met 21 goals in 44 interlands hoeft Morata niet te blozen.

De kritiek is nu verstomd. Om helemaal victorie te kraaien is het voor Enrique en co. evenwel nog te vroeg. Zoals Duitsland lijdt Spanje de laatste jaren aan een wisselvalligheidssyndroom. De EK-kwartfinale is al een stap verder dan de vroege exit op het WK 2018, maar het gouden tijdperk van Spanje met drie grote titels op rij (EK 2008, WK 2010 en EK 2012) ligt niet zo héél ver achter de rug om geen grote titelambities te koesteren.

Groepsdynamiek

Enrique gelooft vooral in de juiste groepsdynamiek. Behalve zijn keuze voor jonge talenten, die Spanje dus in overvloed heeft, stak hij vooral zijn nek uit door geen Real-spelers te selecteren en Sergio Ramos thuis te laten. De EK-voortgang zal beslissen of hij dit alsnog op zijn bord krijgt, of bij een triomf zijn grote gelijk haalt.

Aan persoonlijkheid of lef ontbreekt het Enrique zeker niet. Als speler schuwde hij al niet de controverse met zijn overstap van Real Madrid naar Barcelona. Als coach bij Barça lukte hij het allerhoogste met de treble in 2015. Begrijpelijk dat Spanje hem aanstelde als bondscoach na het mislukte WK 2018.

Enrique startte zijn missie met overgave, maar moest die onderbreken door een familiaal drama in 2019; heel het land leefde mee toen hij zijn negenjarig dochtertje Xana door kanker verloor. Nadien nam Enrique zijn post als bondscoach weer op. Ondanks de moeilijke EK-start met kritiek op het spel heeft Enrique steeds de steun van de groep gevoeld. “Vanaf dag één zorgde hij voor eenheid”, zegt doelman Unai Simón over zijn grote invloed. “Hij is de architect die ons leidt.”

Zwitserland - Spanje, vrijdag, 18 uur