Dankzij financiële goochelarij koopt het arme Barça weer topspelers

Over twee weken begint de Spaanse voetbalcompetitie, La Liga. FC Barcelona probeert Real Madrid naar de kroon te steken en spendeert daarvoor heel wat geld.

“FC Barcelona is de enige club die zonder geld spelers kan halen.” Het chagrijn droop ervan af bij Bayern München-trainer Julian Nagelsmann een paar weken geleden. Met lede ogen had hij topschutter Robert Lewandowski naar Barcelona zien vertrekken als sluitstuk van een maandenlange soap.

Lewandowski wilde naar Barcelona, maar Bayern dacht sterk te staan want het contract van de Poolse spits liep nog door en de afkoopsom (45 miljoen euro) was gepeperd voor een 33-jarige. Barcelona was bovendien verworden tot de armlastigste topclub van Europa. Jarenlang financieel wanbeleid, een indrukwekkende rij miskopen, gevoegd bij teruglopende fan- en sponsorinkomsten (door coronamaatregelen) lieten de schuldenlast oplopen tot anderhalf miljard.

Nieuwe voorzitter

Vorige trainer Ronald Koeman verwelkomde een jaar geleden slechts transfervrije spelers of huurlingen en zag met lede ogen clubicoon Lionel Messi en Antoine Griezmann vertrekken. De enige aankoop, Emerson Royal, moest – hoe gênant – direct worden doorverkocht aan Leeds United. Zo strak zat het financiële korset, aangetrokken door competitiekoepel La Liga, dat toeziet op gezonde bedrijfsvoeringen bij de Spaanse clubs uit de hoogste divisie.

Barcelona zakte weg, Koeman werd vervangen door Xavi door de nieuw gekozen voorzitter Joan Laporta. En ineens begon het geld toch weer te stromen. Een halfjaar geleden kwam Ferran Torres voor 55 miljoen euro. Alsnog eindigde Barcelona met dramatische cijfers: voor het eerst uitgeschakeld in de groepsfase van de Champions League, daarna door Eintracht Frankfurt uit de Europa League gekegeld plus een achterstand van dertien punten op aartsrivaal Real Madrid, dat onder impuls van superspits Karim Benzema de Champions League en landstitel won.

Dat kon zo niet langer, het merk Barcelona dreigde te verkruimelen. En dus kwamen er toch weer nieuwe spelers deze zomer: de transfervrije verdediger Andreas Christensen en middenvelder Franck Kessié, en de dure aanvallers Lewandowski en Raphinha. Voor die laatste werd liefst 58 miljoen euro overgemaakt naar Leeds United. Plots zwemt Barcelona weer in de topaanvallers; ook Pierre-Emerick Aubameyang, Ansu Fati, Torres en Memphis Depay lopen nog rond in Camp Nou.

Tegenwoordig is de officiële benaming van het stadion trouwens Spotify Camp Nou, deze historische naamsverandering is een van de nieuwe geldbronnen. Spotify, een muziekstreamingdienst, prijkt ook op het shirt. Verder sloot Barcelona hallucinante leningen af bij de Amerikaanse bank Goldman Sachs en verkocht het 25 procent van de mediarechten voor de komende 25 jaar aan Sixth Street. Daarmee genereerde het een half miljard euro, maar ‘verloor’ het ook toekomstig geld tot een bedrag dat het half miljard ruim overstijgt. Verwacht wordt dat mediarechten almaar in waarde zullen toenemen.

Er moet naar verluidt nog wel gesneden worden in de salarishuishouding om de goedkeuring van La Liga te krijgen voor de nieuwkomers. In het seizoen 2018-2019 was die post gestegen naar 500 miljoen euro, een wereldwijd record. Laatstelijk werd het plafond door La Liga vastgesteld op ‘slechts’ 98 miljoen.

Inleveren of opstappen

Van spelers wordt min of meer geëist dat ze akkoord gaan met salarishalveringen of uitgestelde betalingen. In dat spel is de Nederlandse middenvelder Frenkie de Jong een belangrijke schakel. Hij moet akkoord gaan met een stevige salarisreductie en anders verkocht worden voor het bedrag dat hij Barcelona kostte, 85 miljoen euro.

Het is een soort trapezewerk, een staaltje blufpoker. Andere clubs zijn op de hoogte van de constructie, nog steeds is er geen deal met het geïnteresseerde Manchester United, hoewel de nieuwe coach Erik ten Hag de middenvelder het liefst zo snel mogelijk verwelkomt. De Jong zelf stelde meermaals gelukkig te zijn in Barcelona, waar hij recentelijk een nieuw huis kocht.

Voorzitter Laporta roept geregeld dat hij en Xavi De Jong helemaal niet kwijt willen om diens waarde niet te laten kelderen. Maar de bewierookte middenvelder moet het in de voorbereiding vooralsnog doen met invalbeurten als centrumverdediger, onder meer in de oefenwedstrijd tegen Real Madrid die door een treffer van Raphinha werd gewonnen.

Stadion verbouwen

Tegelijkertijd werkt Barcelona aan de komst van nog meer spelers zoals verdediger Jules Koundé voor 50 miljoen euro en de contractverlenging van megatalent Gavi. Een rentree van Messi, wiens contract bij Paris Saint-Germain over een jaar afloopt, wordt zelfs niet ondenkbaar geacht. “Ik ben hem iets verschuldigd”, stelde voorzitter Laporta met gevoel voor pathos. Laporta werd gekozen door de meer dan 100.000 Barcelona-leden en is er veel aan gelegen populair te blijven onder hen.

Nog meer geld is dus gewenst want helemaal voor niets zal Messi, ondanks de tranen bij zijn afscheid, niet voetballen. En dan moet het stadion ook nog verbouwd worden. Daarom staan vertakkingen en dochterondernemingen eveneens (gedeeltelijk) in de verkoop zoals de rechten op de shirtverkoop.

Barcelona verkoopt zijn toekomst voor het heden, luidt de kritiek. Irritaties over de financiële goochelarij bij internationale concurrenten als Bayern München worden op de koop toe genomen in Catalonië. Juist Bayern zette Barcelona de laatste seizoenen volledig voor schut in Camp Nou, het won met 8-2 en 3-0. Met voetbal waarnaar de socios op de tribune snakken. Met een spits die nu op wonderbaarlijke wijze hun geliefde shirt draagt.