‘Top Gun: Maverick’ legt de lat voor toekomstige popcornfilms op stratosferische hoogten ★★★★☆

De nostalgische G-krachten van Top Gun zijn zo sterk dat een afdoend vervolg erop een natuurkundige onmogelijkheid leek. Maar Top Gun: Maverick overtreft alle verwachtingen. Niet alleen in de lucht, waar regisseur Joseph Kosinski opnieuw een daverend ballet van F-18-straaljagers choreografeert, maar ook op het aardoppervlak, waar de originele film op veel wankelere beentjes stond dan deze opvolger.

Wat haalt u zich nog voor de geest wanneer u aan Top Gun (1986) denkt? Een paar wilde gokken: F-14’s die opstijgen met een slaapdronken zon op de achtergrond, ‘Danger Zone’ van Kenny Loggins, en Maverick (Tom Cruise) die de naamplaatjes van zijn overleden maat Goose (Anthony Edwards) in zee flikkert terwijl het vliegdekschip op de golven deint en een snerpende rocksoundtrack door de luidsprekers schalt. Hoe ver zaten we ernaast?

Iedereen herinnert zich vooral de kitsch, maar vergeet dat Top Gun ook een film met een retestrakke regie, beeldvoering en montage was, een visueel overdonderend meesterwerk. Zolang hij, tenminste, in de lucht bleef. In zijn scènes aan de grond was de eightiesblockbuster een brok voorspelbare, naïeve meuk, met het onuitstaanbare heroïsche geblaf tussen de piloten en de op puberale dialogen gebouwde romance tussen het hoofdpersonage en diens instructeur (Kelly McGillis).

Zesendertig jaar later landt nu Top Gun: Maverick in de zalen. Opnieuw kruipt Cruise – 57 jaar oud op het moment dat de film werd gedraaid – de cockpit in, met een eskader jonge wolven aan zijn flank. Een van hen, luitenant Bradley Bradshaw (Miles Teller), is de zoon van Goose. Maar daar stoppen gelukkig ook de clichés.

Deze opvolger staat veel steviger op zijn benen tijdens de scènes op de grond. De dialogen zijn niet zo belegen als die van het origineel, de ‘nieuwe’ liefdeshistorie en de camaraderie met nieuwe en oude makkers heeft wat meer vlam in de pijp, en zij die de oude film hebben gezien worden gedrapeerd in een warm deken van nostalgie zonder dat ze erin worden verstikt.

Maar ook boven in het zwerk gensteren de nabranders minstens even fel als in de eerste. Top Gun: Maverick blaast dezelfde bombast de cinemazaal in, en regisseur Joseph Kosinski’s ploeg slaagt erin om gebeurtenissen die zich aan supersonische snelheid voltrekken overzichtelijk gemonteerd op het scherm te brengen.

Top Gun: Maverick verlegt de lat voor toekomstige popcornfilms op stratosferische hoogten, al gaat hij tegen het slot wel lichtjes over zijn nek. Het is verder een triomf op gebied van cadrage en compositie, die tot op grote hoogte het bouwplan volgt waarmee wijlen Tony Scott zijn origineel had geconstrueerd. Alleen stelt hij diens arthouse-ambities wat bij: niet iedere scène op grondniveau hoeft zich bij zonsopgang of -ondergang af te spelen.

Vanaf 25/5 in de zalen.