Rishi Sunak wordt derde Britse premier in zeven weken tijd

Rishi Sunak kreeg in de strijd om het leiderschap van de Conservatieve partij en het premierschap van het Verenigd Koninkrijk de steun van een meerderheid van zijn partijgenoten in het parlement, melden Britse media. Zijn tegenstander Penny Mordaunt behaalde niet de honderd noodzakelijke steunbetuigingen bij de verkozen Tory’s. Op Twitter kondigde ze aan dat ze de race verlaat en haar steun geeft aan Rishi Sunak.

Parlementsleden van de Conservatieve partij hadden tot vandaag 15 uur (Belgische tijd) om zich kandidaat te stellen voor de interne leiderschapsverkiezing, die was uitgeschreven nadat Liz Truss vorige week ontslag had genomen als Brits premier. Om deel te nemen moeten ze worden gesteund door honderd collega’s.

Voormalig premier Boris Johnson was teruggekomen uit vakantie om steun te vergaren bij partijgenoten, maar besloot zondag om zich niet kandidaat te stellen.

Penny Mordaunt, fractieleider van de Conservatieven in het Lagerhuis, was Sunaks enige tegenstander, maar behaalde niet de drempel van honderd steunbetuigingen, kondigde ze aan op Twitter. Daardoor hoeft er geen verdere stemronde te komen tussen beide kandidaten en is de partijvoorzitter en premier vervroegd verkozen.

De 42-jarige Sunak was van februari 2020 tot juli 2022 al minister van Financiën in de regering van Boris Johnson. In die rol moest hij de Britse economie door de eerste fase van de coronapandemie leiden. Hij was afgelopen zomer een van de eerste die afstand nam van premier Johnson. Met zijn opstappen als minister zette hij een massale uittocht van regeringsfunctionarissen in gang, wat leidde tot het aftreden van Johnson.

De politicus wordt door zijn politieke tegenstanders verweten elitair te zijn. Voor zijn tijd als minister werkte hij in de financiële sector, waar hij multimiljonair werd. Hij kwam onder meer in opspraak omdat hij in aanloop naar de begrotingsbehandeling op de foto ging met een koffiebeker van 180 pond (toen zo’n 200 euro). Ook was er ophef toen hij als minister een bekeuring kreeg voor het schenden van de coronaregels en zijn hij en zijn vrouw beschuldigd van belastingontwijking.

Sunak komt uit een vermogende familie. Als kind ging hij naar een dure kostschool en de prestigieuze Oxford University en Stanford University. Zijn moeder is geboren in het huidige Tanzania en zijn vader in Kenia, maar beide families hebben Indiase wortels. Sunak wordt de eerste hindoe-premier van het land en de jongste Britse premier in ruim tweehonderd jaar.

Volgens correspondent Patrick van IJzendoorn kiezen de Tory’s met Sunak vooral voor rust. “Hij staat bekend om zijn economische kennis en heeft gewerkt voor hedgefondsen. Van jongs af aan was hij al met financiën bezig. Zijn moeder had een apotheek en het verhaal gaat dat hij als puber al de boekhouding deed.”

Eén van Sunaks eerste plannen zal zijn om te bezuinigen. “Het Verenigd Koninkrijk moet eerst het huishoudboekje op orde krijgen”, zegt Van IJzendoorn. “Daarna is dan eventueel wat belastingverlaging mogelijk. Liz Truss zei de economie een opdoffer te willen geven, Sunak is van het onder controle brengen van de begroting.”