NieuwsEnergie
Ook ruimte voor kernenergie in wetsvoorstel rond klimaatneutrale energie van minister Van der Straeten
Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) heeft een wetsvoorstel over het energiesysteem van de toekomst klaar. Daarin is wat de minister betreft ruimte voor de nieuwste generatie kernenergie, al koppelt ze wel een resem voorwaarden aan de eventuele bouw van de flexibele reactoren van de toekomst.
De federale regering besliste eind 2021 al om 100 miljoen euro te investeren in het onderzoek naar de ‘Small Modular Reactors’, kleinere, properdere en flexibelere kernreactoren die voorlopig alleen op papier bestaan. In principe legt de wet op de kernuitstap uit 2003 echter nog altijd de definitieve Belgische exit uit kernenergie vast.
Binnen oppositie en meerderheid werd daarom aangedrongen op de aanpassing van de wet uit 2003, al is het maar om investeerders zekerheid te kunnen bieden. In de Kamercommissie Energie zijn vijf wetsvoorstellen - van N-VA, MR, cd&v, Open Vld en Les Engagés - hangende om de bouw van SMR’s expliciet mogelijk te maken, al dan niet via een wijziging van de wet op de kernuitstap. De groenen zijn er echter van overtuigd dat dat momenteel niet aan de orde is. Ze voelen zich daarin gesteund door het nucleair onderzoekscentrum SCK-CEN, dat al aan een prototype werkt.
Van der Straeten koos een ander traject, en werkte de afgelopen maanden aan een wetsontwerp over het bredere klimaatneutrale energiesysteem van de toekomst. Die tekst is nu af, en werd al een eerste keer besproken binnen het kernkabinet. De minister stelt onder meer de verviervoudiging van offshore-windenergie tegen 2040 voor, en wil ook meer inzetten op batterijopslag en zonne-energie.
Voorwaarden aan kernenergie
Maar ook voor kernenergie is er plaats, benadrukt Van der Straeten, die met “een open blik” naar de energietoekomst wil kijken. Het gaat dan om de eerder al besliste levensduurverlenging van de kerncentrales van Doel 4 en Tihange 3 tot 2035, maar ook om de eventuele bouw van SMR’s. Die moeten wat Van der Straeten betreft dan wel voldoen aan een zestal voorwaarden. Zo mogen de installaties geen hoogradioactief langlevend afval produceren, geen risico inhouden op de verspreiding van kernwapens, en moeten ze flexibel en economisch rendabel zijn.
Van der Straeten benadrukt dat het moeilijk is om te voorspellen welke energiebron over tien à vijftien jaar de bovenhand zal nemen. “Wat wel zeker is: dat welke de energiebron ook is, het er één moet zijn zonder CO2 of langdurig afval, en betaalbaar is”, zegt ze. De wet “maakt de weg vrij voor innovatie en investeringen in duurzame en klimaatneutrale energie”.
Om de nodige aandacht te genereren voor projecten wil de minister “vlaggenschipprojecten” erkennen en steunen, waardoor ze extra zichtbaarheid krijgen. Daarnaast wil ze een Hoge Raad voor de Energietransitie oprichten met onafhankelijke experten, om kennisopbouw en investeringszekerheid op lange termijn te verzekeren.
De vraag is nu of de meerderheid zich achter het ontwerp van Van der Straeten kan scharen. De MR pleit er al een hele tijd voor om vijf van de zeven kerncentrales langer open te houden, de regering besliste begin februari - mede onder impuls van cd&v en Open Vld - om dat scenario alvast te laten bestuderen voor Tihange 1, Doel 1 en Doel 2. “Blijven vasthouden aan de wet op de kernuitstap is het zonlicht ontkennen”, zei cd&v-voorzitter Sammy Mahdi toen.
