Europese Commissie zet begrotingsdiscipline opnieuw in de ijskast: ‘Te veel onzekerheid’

De Russische invasie in Oekraïne, de extreem hoge energieprijzen, de snel oplopende inflatie, tekorten aan grondstoffen en de verstoorde wereldhandel, maken volgens de Commissie dat er geen sprake is van normale economische omstandigheden. Omdat vermindering van de malaise op korte termijn onwaarschijnlijk is, stelde ze deze ochtend voor de Europese begrotingsdiscipline in 2023 buiten werking te stellen, net als dat voor 2020, 2021 en 2022 gebeurde.

De Commissie roept de lidstaten – vooral die met hoge staatsschulden – op de stijging van de overheidsuitgaven lager te houden dan de economische groei. In 2024 zou het Pact wel weer volledig van kracht moeten zijn. De grotere lidstaten (Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje) kunnen zich vinden in het besluit om de begrotingsregels ook in 2023 buiten werking te houden.

Te onzeker

Strikt naar de groeiverwachtingen kijkend, zou het Pact dit jaar wel van kracht moeten zijn. De Commissie voorspelt voor dit jaar een economische groei van 2,7 procent, volgend jaar van 2,3 procent. Dat is hoger dan in de pre-coronajaren 2018 en 2019. De Commissie vindt echter dat haar economische ramingen met te veel onzekerheden omgeven zijn om het Pact te reactiveren.

Wat ook een rol speelt, is dat de lidstaten geacht worden komende jaren fors te investeren in de vergroening van hun economieën. Honderden miljarden euro’s zijn nodig om de EU los te koppelen van Russische energie en om de klimaatdoelen te halen. Daarnaast is geld nodig om burgers te compenseren voor de hoge energieprijzen en de opvang van miljoenen vluchtelingen uit Oekraïne. Dat gaat niet goed samen met naleving van het Stabiliteitspact. Het Pact staat sowieso ter discussie: nogal wat lidstaten en de Commissie willen dat het flexibeler wordt.