‘Erg verontrustend’: steeds meer jonge kinderen komen terecht in jeugdzorg

Terwijl in 2018 nog 1.017 baby’s en peuters in de jeugdzorg zaten, steeg dat cijfer in 2021 naar 1.879. Als de cijfers voor nul- tot achtjarigen onder de loep worden genomen, gaat het in dezelfde periode om een toename van 5.173 kinderen in een jeugdhulptraject naar 9.038. Bij kleuters van drie tot vijf jaar is er sprake van bijna een verdubbeling (1.706 naar 3.377). Ook bij zes- tot achtjarigen pieken de cijfers, daar is een stijging van 54 procent op te tekenen.

Het Agentschap Opgroeien laat wel weten dat vergelijken moeilijk is. “Tussen 2019 en 2020 steeg het aantal kinderen en jongeren dat ondersteuning kreeg van een jeugdhulporganisatie of opgroeit in een pleeggezin fors. Echter: die stijging valt te verklaren door de fusie van het toenmalige Jongerenwelzijn en Kind en Gezin tot het Agentschap Opgroeien en de integratie van de Ontwikkelings- en Behandelcentra (OBC), de voorzieningen voor gedrags- en emotionele stoornissen (GES+) en de Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning (CKG) in de rapportage rond jeugdhulp. In totaal ging het in 2020 over 5.195 kinderen en jongeren die bijkomend geregistreerd werden en de sprong in de tellingen verklaren.” Tussen 2020 en 2021 steeg het aantal van 25.854 tot 26.923.

“Dat steeds meer gezinnen een beroep moeten doen op dit soort uitzonderlijke hulpverlening is erg verontrustend”, zegt Groen-covoorzitter Jeremie Vaneeckhout. “Een gezin heeft niet van de ene dag op de andere nood aan deze verregaande hulpverlening. Deze stijgende cijfers tonen aan dat het beleid vandaag er niet in slaagt om alarmsignalen vroegtijdig op te pikken.”

Wachtlijst

Volgens Vaneeckhout moet wie hulp nodig heeft, daar bovendien lang op wachten. Eind 2021 stonden bijna 7.000 kinderen op een wachtlijst en moest 42 procent van de kinderen langer dan 6 maanden wachten op hulp. Voor 26 procent is dat zelfs langer dan een jaar. “Steeds meer jonge kinderen en hun ouders hebben nood aan professionele hulp, maar komen terecht op een wachtlijst. Minister Crevits schiet hier tekort en moet dringend ingrijpen”, zegt Vaneeckhout.

De Groen-covoorzitter benadrukt nog dat uithuisgeplaatste jeugdhulp erg uitzonderlijk is. Alleen in hoge nood wordt een kind weggehaald bij de ouders. In veel gevallen kan met de nodige professionele begeleiding - voor zowel het kind als de ouders - een kind na een tijd ook weer naar huis. “Maar daarvoor is het een absolute prioriteit dat in gevallen van hoge nood er snel hulpverlening is en die is er nu niet”, aldus Vaneeckhout.

Taskforce Jeugdhulp

“De stijgende vraag naar ondersteuning is een niet te onderschatten signaal”, reageert minister van Welzijn Hilde Crevits (cd&v). “Daarom zetten we ook prioritair in op preventie. Laagdrempelige en snelle hulp voor gezinnen moet het doel zijn om escalerende thuissituaties te vermijden of tijdig in te grijpen wanneer jongeren worstelen met zichzelf of de wereld.”

De Vlaamse regering heeft daarom ook extra middelen en mensen geïnvesteerd in de jeugdhulp, zowel in het meer preventieve als in de gespecialiseerde hulp, aldus de minister. “En op korte termijn steken we een tandje bij met de oprichting van een Taskforce Jeugdhulp. Die heeft als opdracht om concrete oplossingen uit te werken voor de meest acute noden en die te vertalen in acties op korte termijn die aanvullend zijn op de bestaande initiatieven”, zegt Crevits tot slot.