De Lijn mag geen minderjarigen beboeten voor zwartrijden: wat is er aan de hand?

Wat is er gebeurd?

Controleurs van De Lijn waren op 9 oktober 2021 ter hoogte van de P+R Merksem op een bus gestapt en hadden de vervoerbewijzen van de reizigers gecontroleerd. Een minderjarig meisje werd daarbij betrapt op zwartrijden. Ze zei dat ze haar vervoerbewijs niet had kunnen scannen, omdat het enige scantoestel in de bus niet werkte. De chauffeur daarvan verwittigen was niet mogelijk omdat hij afgezonderd was door een plastic covid-scherm.

Er werd een proces-verbaal opgesteld en vijf dagen later belandde een boete van 81 euro bij het meisje thuis in de bus. Later volgde nog een aanmaning van een deurwaarderskantoor van bijna 140 euro. Het meisje tekende beroep aan tegen de boete bij de jeugdrechtbank en met succes, want die oordeelde dat De Lijn haar helemaal geen geldboete had mogen opleggen.

Waar is dit vonnis op gebaseerd?

In de wet waarop De Lijn zich beroept staat dat de ministers van de Vlaamse regering duidelijk moeten zeggen hoe hoog de boete van De Lijn mag zijn als je geen geldig ticket hebt. De jeugdrechtbank vond echter nergens een uitvoeringsbesluit van de Vlaamse regering daarover terug.

De rechtbank had tijdens de zitting uitdrukkelijk gevraagd waarop De Lijn zich baseert om de grootheid van de administratieve geldboete te bepalen, waarop de advocaat van de vervoersmaatschappij antwoordde dat De Lijn zich moet behelpen met de tools die de Vlaamse overheid haar ter beschikking stelt.

“Het is niet aan De Lijn om de leemte die de Vlaamse regering blijkbaar heeft gelaten op eigen houtje in te vullen”, klonk het in het vonnis. “Er is vandaag geen enkele wettelijke basis voor De Lijn om minderjarigen administratieve geldboetes voor zwartrijden op te leggen.” De boete van het meisje werd vernietigd en De Lijn moet 180 euro rechtsplegingsvergoeding betalen.

Wat nu?

Binnenkort zal De Lijn wel weer boetes mogen uitdelen aan minderjarige zwartrijders. De Vlaamse regering heeft het ontbrekende uitvoeringsbesluit, dat dat aan de basis van het merkwaardige vonnis lag, nu wél genomen. Het is wel nog wachten op de publicatie in het Staatsblad.

“Je mag noteren dat intussen op de Vlaamse regering het Uitvoeringsbesluit is goedgekeurd en dat wij nu wachten op publicatie in het Belgisch Staatsblad”, aldus de woordvoerster van Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) zaterdagochtend.