NieuwsVK
Britten weten misschien vandaag al wie hun nieuwe premier is; Britse media tippen Rishi Sunak
De Britten weten mogelijk vandaag al wie hun nieuwe premier wordt, als vanmiddag de inschrijving voor de conservatieve leiderschapsverkiezingen sluit. Wat gaat er vandaag precies gebeuren? En wat als de Conservatieve partij niet direct een nieuwe leider weet te kiezen?
Verscheidene Britse media noemden de verkiezing van de nieuwe Britse premier die vandaag echt begint al een ‘fast-track proces’. Binnen amper een week moet er een vervanger zijn gevonden voor de vorige week donderdag afgetreden Liz Truss. Dat is een enorm verschil met de zes wekende durende campagne die vooraf ging aan Truss’ verkiezing tot leider, tijd waarin de afgezette Boris Johnson toch nog even premier bleef en een aantal reizen kon maken.
Met de verkorte procedure willen de Conservatieven de rust in hun partij en in het land snel herstellen en de politieke schade beperken. Aangepaste, strengere, regels moeten het proces flink vereenvoudigen. Zo moet elke kandidaat minimaal de steun hebben van honderd conservatieve parlementsleden, flink meer dan de twintig die nodig waren bij de vorige verkiezingen.
Op die manier kunnen er met 357 Conservatieve parlementsleden maximaal drie kandidaten zijn. Twee mogelijke kandidaten dienden zich de afgelopen dagen al aan. De grootste kanshebber is oud-minister van Financiën Rishi Sunak, die zondag al met voldoende steun zijn kandidatuur aankondigde. Voor de Britse media is hij de torenhoge favoriet.
Eerder kondigde Penny Mordaunt, voorzitter van de Conservatieve fractie in het Lagerhuis, haar kandidatuur aan, maar het is haar nog niet gelukt honderd parlementsleden achter zich te verzamelen. De derde, en meest besproken, mogelijke kandidaat was oud-premier Boris Johnson, maar hij heeft zich zondag teruggetrokken. Daardoor blijft alleen nog de vraag of Mordaunt de komende uren genoeg steun kan vergaren om zich alsnog officieel kandidaat te stellen.
Veel tijd is er niet meer: kandidaten hebben tot vanmiddag 14.00 uur lokale tijd om zich aan te melden. Als Sunak de enige kandidaat blijft met meer dan honderd steunbetuigingen, wordt hij automatisch leider van de Conservatieve partij en daarmee premier van het Verenigd Koninkrijk. In dat geval weten de Britten vandaag dus al wie Truss opvolgt.
Krijgt Mordaunt toch voldoende parlementsleden achter zich, dan wordt er gestemd. Maandagmiddag mogen Conservatieve parlementsleden in dat geval tussen 15.30 en 17.30 lokale tijd hun stem uitbrengen. Mochten de stemmen staken, dan is er van 18.30 tot 20.30 nog een stemronde.
Als ook na die stemrondes geen van beide kandidaten zich heeft teruggetrokken, is het laatste woord aan de leden van de Conservatieve partij. Via een online-verkiezing kunnen partijleden dan de komende dagen hun stem uitbrengen. De (digitale) stembus sluit dan vrijdag om 11 uur ’s ochtends en de winnaar wordt die dag nog bekendgemaakt.
Dat de leden van de partij ander stemgedrag vertonen dan de parlementsleden werd duidelijk bij de vorige leiderschapsverkiezingen, in september, tussen Liz Truss en Rishi Sunak. De leden van het Lagerhuis kozen toen voor Sunak, maar de partijleden gaven de voorkeur aan Truss als hun nieuwe leider. Truss werd de kortstzittende premier in de geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk.
