ReportageBrussel
Brand in de Paleizenstraat: ‘Het is de tristesse hier, die pisgeur, de stront en de honger die velen agressief maakt’
Er werd al weken voor gewaarschuwd en donderdag brandde het echt in het merendeels door asielzoekers bezette kraakpand in de Paleizenstraat in Schaarbeek. ‘Nee, we wilden niet naar buiten. We vreesden dat we niet meer terug zouden kunnen.’
De brand brak iets na enen in de namiddag uit op de derde verdieping van het vroegere kantoorgebouw van de dienst Belastingen, dat bezet wordt door honderden mensen. “We hebben het vuur langs binnen en langs buiten bestreden”, zegt Walter Derieuw van de Brusselse brandweer. “We kregen het vrij snel geblust, maar onze search and rescue-operatie werd gehinderd door het feit dat een groot aantal mensen zich gewoon niet wilden laten evacueren.”
In de Paleizenstraat werden twee grote brandladders opgesteld, maar vanuit hoger gelegen ramen maakten residenten met gebaren duidelijk dat ze niet van plan waren het pand te verlaten. “Er is een drugsprobleem in dat gebouw”, zegt Derieuw. “Wij hebben de derde verdieping onbewoonbaar verklaard en daar houdt onze bevoegdheid op. Wij zijn als brandweer een technische raadgever. Het beleid moet beslissen wat ze met onze adviezen doet.”
De meesten van de ongeveer duizend bewoners zijn asielzoekers voor wie Fedasil is verondersteld in huisvesting en voeding te voorzien. In de praktijk worden de mensen aan hun lot overgelaten en blijft er dag na dag minder over van het beetje zelfregulering dat er in het begin van de bezetting in oktober was. Bij heel wat bewoners is tbc, difterie en schurft vastgesteld. De politie durft het gebouw niet meer in. Het Rode Kruis haalt dit weekend zijn medische hulppost weg.
Ruzie
Toen de brandweer donderdag rond 15.30 uur de Paleizenstraat verliet, gingen de residenten zo snel ze konden het gebouw weer binnen. Meteen ontstond ruzie over nieuw te creëren slaapplaatsen.
“De meerderheid is binnen gebleven, ikzelf ook”, zegt de Brusselse Isabelle Thomas, zowat de enige vrouw en enige witte bewoonster. “We vreesden dat we dan onze slaapplek kwijt zouden zijn. Wat later kon vluchten niet meer, want door de rook in de traphal zag je niks meer. Je kon ook niet ademen. Mensen begonnen dan ramen te openen, hoe hard ik ook riep dat dat bij brand het stomste is wat je kunt doen.”
In het kantoortje waar de brand ontstond, ligt op de grond isolatiemateriaal dat kennelijk is gerecycleerd tot matras. En ook grote bussen lachgas. “Een drugsfeestje dat is ontaard”, zegt Yassin, een Afghaanse asielzoeker. “Op het derde zitten vooral Marokkanen en Algerijnen.”
Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (cd&v) tweette: “Fedasil heeft de voorbije drie weken 114 mensen met recht op opvang daar weggehaald. We zetten dat verder, maar iedereen zal zijn verantwoordelijkheid moeten nemen.” Ze verduidelijkte niet op wie ze doelt.
Een vrederechter beval de ontruiming van het pand, maar niemand schijnt te weten hoe dat dan zou moeten. “Als ze ons gewoon al eens vuilniszakken en poetsgerief zouden geven”, zegt Isabelle Thomas. “Het is de tristesse hier, die pisgeur, de stront en de honger die velen agressief maakt.”