OverzichtVerkiezingen 2019
Zo stemde uw provincie: uitslagen van de verkiezingen in kaart
Grote winst voor Vlaams Belang, een groene tsunami die uitblijft, terreinverlies voor sp.a en PVDA dat vlot over de kiesdrempel springt: dat zijn de opvallendste Vlaamse trends na gisteren. Toch zijn er in de uitslagen van de verkiezingen opvallende verschillen per provincie. Ontdek hier hoe uw provincie stemde.
West-Vlaanderen
De verpletterende overwinning van Vlaams Belang was nergens zo verrassend als in West-Vlaanderen. Daar had CD&V haar campagne voor het Vlaams Parlement integraal gebouwd rond Hilde Crevits. Toch verliezen de christendemocraten.
Met ruim de helft van de bureaus geteld, eindigt CV&V op 23,7 procent. Al bij de eerste uitslagen werd duidelijk dat het verhoopte Hilde-effect zwaar tegensloeg.
Toch blijft CD&V-voorzitter Wouter Beke achter zijn West-Vlaamse kopstuk staan. “We hebben op een positieve manier campagne gevoerd, waarin redelijkheid, fatsoen en respect centraal stonden. We hebben verschild van mening, maar we zullen dat altijd doen op onze manier en in onze stijl. En Hilde heeft die stijl belichaamd”, zegt Beke.
“De kans om minister-president te worden is zeer onwaarschijnlijk, het heeft geen zin om daar nog over te spreken”, klonk het bij Crevits. “Ik vind dit bijzonder spijtig. Ik neem mijn verantwoordelijkheid. De score van Vlaams Belang baart mij verschrikkelijk veel zorgen.” Ze wil wel “constructief meewerken aan alle gesprekken, vanuit een bescheiden positie.” Later vertelde ze aan VRT dat haar partij de aansluiting bij de mensen moet terugvinden. CD&V blijft de grootste in Torhout, het kanton van Crevits, maar moet wel meer dan 3 procent toegeven in vergelijking met 2014.
De winst in West-Vlaanderen gaat vooral naar Vlaams Belang. De partij wint 15,4 procent tot 20,5 procent van de stemmen. “We staan aan de juiste kant van de geschiedenis”, reageerde lijsttrekker Stefaan Sintobin aan WTV. “Ik ben overtuigd dat het cordon sanitaire binnen enkele jaren zal sneuvelen.”
De twee grootste Vlaamse regeringspartijen verliezen. N-VA met Bert Maertens krimpt ruim 10 procent tot onder de 20 procentgrens. Open Vld met Bart Tommelein blijft status quo rond de 12,5 procent, s.pa met Annick Lambrecht zakt tot goed 12 procent. Verder stijgt PVDA, maar blijft onder de kiesdrempel.
Oost-Vlaanderen
In de Denderstreek wint Vlaams Belang massaal, ook in kanton Gent is het de grootste stijger.
Plus 15 procent voor het Vlaams Parlement, met nog niet alle stembureaus geteld. Het is een score waar Vlaams Belang-lijsttrekker Guy D'haeseleer vooraf wellicht nooit van durfde te dromen. In zijn eigen Ninove scoorde D'haeseleer op een gegeven moment meer dan 46 procent in de voorlopige uitslagen. Hij hoopte zelf om uiteindelijk rond de 30 procent uit te komen.
De Vlaams Belanger haalde bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen in Ninove ook al een monsterscore met Forza Ninove, maar zag zich uitgesloten van deelname aan het bestuur. "Ik denk dat de Ninovieter hier een statement maakt, dat hij absoluut niet aanvaardt wat er in oktober is gebeurd", zei D'haeseleer. Hij pleitte ook meteen voor het doorbreken van het cordon sanitaire op Vlaams en federaal niveau: "Als het nu niet gebeurt, zal de kiezer daar in 2024 zeker voor zorgen."
Het ging voor de hele provincie een tijdje gelijk op tussen de extreemrechtse partij en de N-VA-lijst van kopman Matthias Diependaele. Toch strandde het Vlaams Belang in Oost-Vlaanderen uiteindelijk op de tweede plaats. De N-VA lijdt weliswaar een fors verlies, maar blijft de grootste.
Ook Open Vld en CD&V tekenen duidelijk verlies op. De christendemocraten met trekker Joke Schauvliege, de voormalige Vlaamse minister van Landbouw en Leefmilieu die moest aftreden na een leugen, scoren 2,8 procent lager dan in 2014. Voor de liberalen mocht Carina Van Cauter de lijst trekken. Zij moest 3,3 procent toegeven.
Ook de sp.a verliest met jonge lijsttrekker Conner Rousseau bijna 5 procent. Groen houdt stand, maar kan de hoge verwachtingen ook hier niet inlossen. In het kanton Gent doet de partij het wel erg goed: ze klimt meer dan 5 procent en wordt de grootste partij. Maar ook in Gent mag Vlaams Belang de grootste winst optekenen, namelijk 7 procent. De partij moet wel naast Groen ook nog Open Vld, N-VA en sp.a laten voorgaan.
Antwerpen
De N-VA blijft de grootste, het Vlaams Belang maakt ook hier een grote sprong.
In Antwerpen worden traditiegetrouw de zware kanonnen ingezet. Hier namen onder anderen Bart De Wever (N-VA), Bart Somers (Open Vld), Filip Dewinter (Vlaams Belang) en Meyrem Almaci (Groen) het tegen elkaar op. Het resultaat is vergelijkbaar met de rest van Vlaanderen.
Bart De Wever gaf gisteravond al de nederlaag van zijn partij toe. Ook in Antwerpen verliest N-VA goed 4 procent. Maar ze blijft wel in poleposition en haalt nog altijd meer dan 30 procent. Al voelt de partij de hete adem in de nek van het Vlaams Belang, dat meer dan 10 procent klimt en de tweede partij van ‘t Stad wordt. CD&V, met voormalig minister van Landbouw en Leefmilieu Koen Van den Heuvel als lijsttrekker, daalt fors en wordt de derde partij.
Groen-kopman Kristof Calvo haalt niet de verhoopte score en ziet zijn lijst maar lichtjes stijgen. Bart Somers en zijn liberale lijst houdt dan weer stand. De socialisten van Caroline Gennez verliezen terrein. PVDA haalt in Antwerpen de kiesdrempel en klopte, met 93 stembureaus geteld, af op 7 procent.
De Antwerpse lijsttrekker Jos D’Haese mag, zoals het er gisteren naar uitzag, naar het Vlaams Parlement. “Geen verrassing”, liet partijvoorzitter Peter Mertens, die de Kamer-lijst in Antwerpen trok, optekenen. “Ook tijdens onze deur-aan-deurcampagne merkten we dat de mensen zelfs in wijken waar PVDA tot nog toe amper heeft meegespeeld, heel open en positief reageerden. Naast D’Haese hopen we nog een tweede Vlaams Parlementslid te kunnen leveren.”
Sihame El Kaouakibi, die op de tweede plaats stond van de Open Vld-lijst , na Bart Somers, liet zich ontvallen dat veel jongeren gecharmeerd zijn door de ‘Driesjes’. “Jonge mannen als Van Langenhove spreken de jongeren blijkbaar aan.”
Vlaams-Brabant
Groen maakt grote sprongen in Vlaams- Brabant, vooral in studentenstad Leuven.
Groen met lijsttrekker An Moerenhout wint zo’n 3 procent en klimt tot over de 12 procent, waarmee de partij een derde zetel binnenhaalt. In het kanton Leuven klokte Groen zelfs af op 19,5 procent.
Verder zijn het enkel extreemlinks en -rechts die winnen. PVDA met lijsttrekker Sander Vandecapelle flirt met de kiesdrempel. En ook Vlaams Belang met Klaas Slootmans stijgt, en haalt zelfs drie zetels binnen. Toch is de winst voor de partij niet zo groot in Vlaams-Brabant als elders in Vlaanderen. Volgens gewezen burgemeester van Leuven Louis Tobback (sp.a) is het N-VA-politicus Theo Francken - lijsttrekker voor de Kamerlijst - die het succes van Vlaams Belang in Vlaams-Brabant countert.
“In Vlaams-Brabant is er in de verhouding tussen N-VA en Vlaams Belang een Francken-effect,” verklaart Tobback op ROB-tv. “Dat Vlaams Belang minder goed scoort in Vlaams-Brabant, komt omdat hun potentiële kiezers zich vonden in het gedachtegoed van Theo Francken. Van alle traditionele partijen in Vlaams-Brabant heeft sp.a het meest de schade weten te beperken.”
N-VA met lijsttrekker Ben Weyts blijft in Vlaams-Brabant zelfs de grootste partij voor het Vlaams Parlement, ondanks de lichte daling. De partij haalt ruim een kwart van de stemmen, maar verliest een zetel. “Dat we hier de opmars van het Vlaams Belang konden afremmen, hebben we te danken aan sterke kopstukken en aan een hard werkend team”, zegt Vlaams Parlementslid Lorin Parys.
Ook CD&V met lijsttrekker Peter Van Rompuy, sp.a met Bruno Tobback en Open Vld met Gwendolyn Rutten verliezen. “We geven licht terrein prijs”, zegt Rutten in haar speech. “Wat de uitslag ook wordt, de extremen hebben gewonnen. Ik zeg vanavond klaar en duidelijk: we zullen nooit met het Vlaams Belang samenwerken. Onze waarden staan daarvoor te haaks op elkaar.”
Limburg
N-VA verliest, maar blijft in Limburg de grootste. Vlaams Belang wint, PVDA haalt de kiesdrempel.
In Limburg blijft de N-VA met lijsttrekker Steven Vandeput de grootste partij, met een kwart van de stemmen tegenover 32,1 procent in 2014. Ze verliest één zetel.
Net zoals elders maakt Vlaams Belang, hier met Chris Janssens, een grote sprong vooruit, van 5,9 procent naar zo’n vijfde van de stemmen. Daarmee wordt de extreemrechtse partij de tweede grootste van de provincie, met drie zetels. “De politieke elite moet de ogen openen en luisteren naar de mensen, ook tussen twee verkiezingen door”, zegt Janssens aan VRT. “N-VA moet een beslissing nemen. Blijven ze prullen in de marge met andere partijen of kiest men voor een rechtse bondgenoot.”
CD&V strandt op een derde plaats, en zakt van 23,2 procent onder de 20 procentgrens. De afgelopen legislatuur had de Limburgse afdeling vier zetels in het Vlaams Parlement, maar ze verliest er nu één. Vlaams Parlementslid Vera Jans (CD&V) uit Lanaken wijt dat tegenover Belga aan “de verruwing en de verrechtsing in de taal” van bepaalde andere partijen. “Dat heeft me altijd zwaar gestoord en ik denk dat we daar nu het gelag voor betalen.”
Het lijkt erop dat Yasin Gül niet als onafhankelijke zal kunnen zetelen in het Vlaams Parlement. Begin mei werd Gül uit de CD&V gezet omwille van een opgedoken filmpje waaruit bleek dat de politicus sympathie heeft voor de ultranationalistische Turkse Grijze Wolven. Naar alle waarschijnlijkheid haalt de partij maar drie zetels, Gül stond op vier.
Verder verliest s.pa met lijsttrekker Els Robeyns een zetel en strandt zo op twee stuks. Open Vld met Lydia Peeters en Groen met Johan Danen behouden respectievelijk twee en één zetel(s). Opvallend is dat PVDA met Kim De Witte een eerste zetel binnenhaalt in Limburg.
Lees ook: alle uitslagen van de verkiezingen.