Woordvoerder Navalny ontvlucht Rusland als laatste kopstuk oppositiebeweging

Al zijn naaste medewerkers hebben Rusland dit jaar verlaten wegens repressie van het Kremlin. In Rusland dreigden ze net als hun leider jarenlang in de gevangenis te belanden.

Jarmysj, sinds 2014 Navalny’s woordvoerder, werd ook vervolgd. Een rechter veroordeelde haar twee weken geleden tot 1,5 jaar vrijheidsbeperking, omdat ze begin dit jaar opgeroepen zou hebben tot straatprotesten tegen Navalny’s opsluiting, terwijl er een verbod gold op massale bijeenkomsten wegens de coronapandemie.

De autoriteiten gebruiken zulke coronaregels tegen politieke tegenstanders: zelf organiseren ze regelmatig massale bijeenkomsten ondanks het verbod, zoals een tiendaags festival voor militaire orkesten op het Rode Plein dat afgelopen weekend is begonnen.

Volgens de straf moet Jarmysj zich maandelijks melden bij de gevangenisdienst, mag ze niet buiten Moskou reizen en mag ze geen openbare evenementen bijwonen. Ze vluchtte maandag voordat de straf van kracht werd. Volgens Interfax, een persbureau dat samenwerkt met de autoriteiten, nam Jarmysj het vliegtuig naar Helsinki.

Oppositievuur gedooft

Andere Navalny-kopstukken zitten ook in Europese hoofdsteden, waaronder Vilnius en Berlijn. Vanuit daar verspreiden ze af en toe nog video’s over corruptie binnen de Russische regering, maar de angel is er uit sinds de autoriteiten Navalny’s organisaties als extremistisch bestempelden. Dit voorjaar sloot stafchef Leonid Volkov alle 37 Navalny-kantoren.

Veel oud-medewerkers van kantoren in provinciesteden zijn nog wel in Rusland. Maar op politiek gebied zijn ook zij uitgeschakeld: een nieuwe wet verbiedt oud-medewerkers van extremistische organisaties om mee te doen aan de parlementsverkiezingen van 19 september. Sommigen van hen zitten in de gevangenis of zijn onder huisarrest geplaatst.

Ook het gezin van Navalny is vertrokken naar het buitenland sinds diens vergiftiging met zenuwgif en de daaropvolgende veroordeling tot 3,5 jaar cel. Navalny’s 20-jarige dochter studeerde voor de opsluiting van haar vader al aan de Amerikaanse universiteit Stanford. Na de opsluiting verblijven Navalny’s echtgenoot Joelia en hun 13-jarige zoon voornamelijk in Duitsland. Wel komt Joelia Navalnaja regelmatig naar Rusland voor gevangenisbezoek.

In een interview via brieven vertelde Navalny aan The New York Times dat hij in de gevangenis verplicht 8 uur per dag naar de staatstelevisie moet kijken. Hij zei dat de huidige westerse sancties tegen Rusland geen invloed hebben op het Kremlin, omdat de sancties gericht zijn tegen laaggeplaatste ambtenaren en geheime agenten in plaats van tegen de oligarchen rondom president Poetin.